Op sommige plaatsen zijn er schitterende winterse taferelen op dit moment. Dat doet natuurlijk altijd de winterbandendiscussie weer oplaaien. Nu gaan wij ons daar (nu nog) niet aan wagen, aangezien de keuze voor sterk afhankelijk is van de omstandigheden. Als je drie keer per seizoen op wintersport gaat, neem winterbanden. Leef je op de antillen: dan zijn zomerbanden prima. Maar hoe zit het met de bandendruk in de winter? Moet je die aanpassen?

Heel kort gezegd is het antwoord ‘ja’. Het kan sowieso geen kwaad om geregeld de bandendruk te meten (eigenlijk elke maand). Maar het is ook raadzaam om de bandendruk in de winter aan te passen. Dat komt door de ‘winterlucht’. Warme lucht heeft meer volume dan koude lucht. Bij het dalen van de temperatuur daalt de bandendruk. Als vuistregel kun je 0,1 bar per 10 graden aanhouden. Andersom is het ook waar: als de temperatuur met bijvoorbeeld twintig graden stijgt, stijgt de bandendruk met ongeveer 0,2 bar.

Waar vind ik de bandendruk?

Daar zijn meerdere manieren voor om die te vinden:

  • In de deurpost van de auto
  • In het instructieboekje
  • In het tankklepje.
  • Online, op de website van de fabrikant.

Tevens zijn er websites die specifiek de bandendruk vermelden van elke auto. Check goed welke bandenmaat exact op jouw auto zit. Auto’s kun je namelijk met verschillende formaten krijgen en per formaat is de geadviseerde bandendruk anders. De bandendruk die erin staat is de ideale temperatuur voor als je ‘koud’ is. Dat betekent een auto die buiten geparkeerd staat voordat je begint aan de rit.

Wanneer bandendruk meten in de winter

Belangrijk om te weten is dat het absoluut geen zin heeft om bandendruk te meten aan het einde van de reis. Bandendruk meten in de winter doe je altijd aan het begin van de rit. Je rijdt eigenlijk meteen naar het dichtstbijzijnde tankstation om te meten (en zo’n overheerlijk saucijzenbroodje te scoren). Als je gaat rijden, zorgt dat voor beweging die omgezet wordt in warmte. Een hogere temperatuur betekent dat de bandendruk zal stijgen.

Daarop voortbordurend, het heeft ook geen zin om in een verwarmde garage de bandendruk aan te passen. Althans, het heeft wel zin, maar houd rekening met de temperatuurverschillen. Dus als het in de garage 20 graden boven nul is en buiten minus tien, doe je dus in dat specifieke geval er 0,3 bar extra in.

Maar ik heb TPMS-sensoren, moet ik dan alsnog de bandendruk testen in de winter?

Eh, ja. Dat zeggen we dus. Het is handig om de bandendruk twee keer per maand even te controleren. De sensoren geven meestal een (behoorlijk goede) indicatie, maar het is juist het detailniveau waarop we nu kijken naar de bandendruk. Dus het kan zeker geen kwaad om zelf om de twee weken bij het tanken eventjes de bandendruk te meten en daar waar nodig aan te passen.

bandendruk meter winter

De TPMS-sensoren zijn wel een handige indicatie om te zien wat de druk ongeveer is. Helemaal is het handig om te zien wat het verschil is tussen de banden onderling. Als er een minimaal lek zit in één van de banden en de druk langzaam maar zeker wegloopt, kun je dat zien via de boordcomputer in de auto.

Ik heb zomerbanden, moet ik dan ook de druk aanpassen?

Allereerst moet je je afvragen of je wel moet zomerbanden op pad moet gaan als er sneeuw, ijs en ijzel buiten is. Maar ook dan is het antwoord: ja. Zeker omdat de zomerbanden nog op de zomerbandendruk staan. Dus als je de banden hebt opgepompt bij 30 graden boven nul, is de druk nu aanzienlijk lager. Nu verliezen banden na verloop van tijd altijd iets lucht (en dus luchtdruk). Dus waarschijnlijk is de bandendruk suboptimaal om goed te functioneren, ook in de winter.

Oppompen is dus het devies. Maar alstublieft: kies voor een andere band tijdens winterse omstandigheden. Om in rubbertermen te blijven, ‘rustig aan doen met zomerbanden in de winter’ is het automotive equivalent van ‘voor het zingen de kerk uitgaan’ of de ‘kalendermethode’. Het kan voor het gewenste effect zorgen, maar het is vaak meer geluk dan wijsheid.

Ik ga op vakantie (wintersport): moet ik de bandendruk aanpassen?

Ja: heel erg graag zelfs. Er spelen meerdere facetten een rol. Ten eerste ga je een lang stuk rijden, dit zorgt ervoor dat de temperatuur in de banden zal stijgen. Ten tweede wordt de auto veel zwaarder belast. Als je kijkt op de sticker in de deurpost, zie je twee opties. Eentje voor de bandendruk met 1-2 inzittenden en een beetje bagage. De andere is voor een 4-5 inzittenden en een hoop bagage. Meestal is de geadviseerde bandendruk dan zo’n halve bar hoger.

Lees ook: Geen grap: Vanaf deze week tank je zomerbenzine in Nederland

Ik heb geen zin om telkens bandendruk in de winter (of zomer) te meten, is er een oplossing?

Ja, er is een oplossing. In plaats van zuurstof in banden, kun je er ook voor kiezen om stikstof te gebruiken. Stikstof warmt minder snel op en zet minder snel uit. Ook zijn de moleculen groter, dus die ontsnappen minder snel door de band en blijft de bandendruk constanter, ook in de winter. Dus je hebt het minste last van de winterlucht als je de banden vult met stikstof.

Zo hoog is de boete als je per ongeluk met de verkeerde banden Duitsland binnenrijdt

Reacties

  • Jadatis heeft op 29 november 2024 geschreven:

    Stikstof neemt per kilogram 13% meer warmte op dan zuurstof. Maar een band wordt gevuld met een bepaald volume. Reken je dit om , dan 1,13 x ( 28/32) = 0.99, dus per liter neemt zuurstof meer warmte op.

    Ook de afwezigheid van water, door stikstofvulling ( niet altijd) geeft welliswaar lagere druk, maar hogere temperatuur in de band.

    Verder wordt ook beweerd dat je de koude druk terug moet rekenen naar 20 gr C, dus bij nul graden gewoon die 1,8 bar laten , en zeker bij 40 gr C zeker de 2,2 bar niet terugbrengen naar 2.0 bar, want dan zal het band-materiaal eerder oververhitten.

    Reageer

  • Luc heeft op 24 november 2024 geschreven:

    “Stikstof warmt minder snel op en zet minder snel uit”. Dat is (nagenoeg geheel) onzin. Waar het klopt is dat de soortelijke warmte van stikstof iets hoger is dan van lucht. Maar de temperatuur van de gasvulling van een band wordt bepaald door de temperatuur van de band. Dus het verschil in gas maakt niets uit, c.q. verdwijnt ver achter de komma. Vervolgens is de uitzetting bij dezelfde temperatuur volgens de wet van Gay-Lussac exact gelijk.

    Reageer

  • Cis Keizer heeft op 24 november 2024 geschreven:

    Onjuiste verklaringen voor gebruik stikstof. Stikstofmoleculen zijn namelijk vrijwel even groot als zuurstofmoleculen; het verdwijnen door de band heen zal even langzaam gaan (bij de kleinere waterstofmoleculen of heliumatomen zou het wél uitmaken!). De opwarming van stikstof gaat inderdaad iets minder snel dan zuurstof, maar scheelt niet veel. Eenmaal warm, dus over iets grotere afstanden, geen enkel verschil. Twee andere zaken maken volgens mij wel uit: 1a. Een zuiver geproduceerd gas bevat geen waterdamp, buitenlucht wel. Bij kou condenseert of bevriest waterdamp, waardoor bandendruk extra daalt. 1b. Waterdamp reageert met (indien aanwezig) ijzer in de velg, waardoor velg iets ruwer wordt én door de verdwijning van water bandendruk ook iets daalt. 2a. Zuurstof reageert ook met metaal van velg (metaalglans verdwijnt), waardoor zuurstof ‘verdwijnt’ en druk daalt. 2b. Zuurstof reageert ook met rubber, hierdoor ook verlaging druk door ‘verdwijning’ zuurstof. 2c. Aantasting rubber. 1a is bij vliegen op grote hoogte van belang en bij winter op de grond een beetje. Voor gewone autobanden volstaat mijns inziens het met enige regelmaat (eens per 2 maanden en bij een snelle wisseling van buitentemperatuur) controleren en bijpompen met buitenlucht. Aangezien veroudering van band aan buitenkant door weer, wind en weg contact sneller gaat, is 2c onbelangrijk.

    Reageer

  • Dave heeft op 24 november 2024 geschreven:

    “ In plaats van zuurstof in banden, kun je er ook voor kiezen om stikstof te gebruiken. Stikstof warmt minder snel op en zet minder snel uit.”
    Zuivere zuurstof in de banden lijkt me niet handig. Dat is nogal corrosief.
    Ik neem even aan dat hier ‘lucht’ bedoeld wordt; een journalist is natuurlijk ook geen natuurkundige.

    Het zette me echter wel aan het denken; de stelling komt immers ergens vandaan.
    Volgens Wiki is de soortelijke warmte van lucht 718 J/(kg·K). (Bij reguliere gebruikstemperatuur in een band.)
    Voor zuivere stikstof is dat 743 J/(kg·K).

    Dus het scheelt. Maar niet schrikbarend veel.
    Ik vermoed zelfs dat de impact op de temperatuurstijging door het verschil in vervorming van de band bij afwijkende bandenspanning vele malen groter is.

    (Waterstof daarentegen heeft een soortelijke warmte van 10140 J/(kg·K). Volgende tip wordt om de banden af te vullen met waterstof? Ik zou wel dagelijks controleren dan.)

    • Jadatis heeft op 29 november 2024 geschreven:

      Je zou eigenlijk de soortelijke warmte van zuurstof moeten vergelijken.
      Maar lees ook mijn laatste reactie, waarin ik de SW per kg omreken naar per liter, zoals een band gevuld wordt.

      En je noemt waterstof, maar bedoel je niet water?
      Dan is dat dus per liter vloeibaar water, en niet in gasvorm.

      Bij 75 gr C in de band zit er 0,3 bar extra gas als water maximaal gasvormig in de band.
      Dus dan bij gelijke soortelijke warmte per liter gasvormig, dan zit er meer gas in de band, dan bij perfect droge gas-samenstelling, dus meer gas om het bandmateriaal te koelen.

      Reageer
    Reageer

  • TFD heeft op 24 november 2024 geschreven:

    “Doen nog niet mee met de discussie over zomer-winterbanden” en vervolgens minstens twee keer vermelden dat in de winter je winterbanden moet gebruiken.. lekker bezig

    Hier een discussiepunt: het natte Nederlandse winter weer zijn zomerbanden beter qua afvoer van het water. Op ijs/ijzel ga je met winterbanden ook vrij weinig bereiken namelijk.

    Belangrijkste voor alle banden blijft een goede druk en genoeg profiel.

    Reageer

  • M.C. heeft op 23 november 2024 geschreven:

    @Martin

    Jij hebt verstand zie ik. Lucht wat wij inademen bestaat inderdaad 78% uit stikstof. De overige 22% is verwaarloosbaar voor auto’s. Gebruik van stikstof in vliegtuigbanden of dergelijke is begrijpelijk, maar voor auto’s heeft dat echt totaal geen nut.
    2x per maand controleert niemand zijn banden.

    Enige advies dat ik kan geven is dat als je ooit banden vervangt, de monteur even met een staalborstel de oude rubber van de velgrand afborstelt. Zo sluit een nieuwe band veel beter aan en lekt er bijna niets meer uit.

    Ik spreek uit ervaring, ex bandengarage eigenaar.

    • Martin heeft op 24 november 2024 geschreven:

      Dit is gewoon een beetje logisch nadenken, dat verstand valt echt wel mee. Als het vooral zuurstof is wat verdwijnt, dan moet het percentage stikstof in de band wel omhoog gaan.

      Los daarvan, de druk varieert in mijn ervaring meer onder invloed van buitentemperatuur en tijdens lange (vakantie) ritten dan van het leeglopen.
      Als een band in Nederland netjes op de juiste waarde staat, dan kan de druk tijdens een vakantierit naar het zuiden rustig 0.4 bar stijgen.
      Dat temperatuur effect is veel groter dan het rustig leeglopen, voor zover dat al gebeurd, gedurende het jaar.

      Banden zijn wel een erg gaaf onderwerp trouwens. Ik kijk graag naar het Tyre Reviews youtube kanaal. Sinds ik m’n banden stuk heb gereden tijdens een bergrit in oost Turkije ben ik een erg groot fan van Zero Pressure banden.

      Reageer
    Reageer

  • Martin heeft op 23 november 2024 geschreven:

    Lucht bestaat voor zo’n 80% uit stikstof.
    Als het klopt dat zuurstofmoleculen sneller uit de band verdwijnen, dan stijgt het percentage stikstof in de band.
    Als je elke 2 maanden de band bijvult en er was de 1e keer zo’n 10% weggelekt, dan is het percentage stikstof in de band na een paar keer bijvullen al een aardig end boven de 95%.

    Ik zou me daar dus niet al te druk over maken.

    Reageer

  • TH3 5T1G heeft op 23 november 2024 geschreven:

    stikstof erin is de oplossing

    Reageer

Geef een reactie

(verplicht)

Meer van TopGear

Lees meer over Autonieuws