Heb je ooit een lijst van de beste auto’s ter wereld gezien waar de Citroën DS niet opstaat? Hij is een vertrouwd gezicht op dat soort lijstjes – even beroemd om z’n uiterlijk als om z’n onorthodoxe techniek. In een wereld van schokbrekers en veren kwam de DS op de proppen met hydropneumatische ophanging van kleine veerbollen met olie en stikstof bij elk wiel, zodat de auto altijd vlak bleef. Dat was niet de enige innovatie, maar wel degene die z’n naam vestigde. Een naam die, zoals elke pub-quizmaster je kan vertellen, is afgeleid van déesse, het Franse woord voor godin.

Waarom is de DS zo geweldig?

Er is niets Franser dan een vreemde Citroën. In dit geval gaat het echter niet om een ondeugende, joie de vivre-achtige manier; meer om een filosofische, je ne sais quoi-achtige manier. Als de 2CV het werkpaard voor de wijngaarden was, was de DS de auto voor de artistieke elite, en voor staatsmannen. President De Gaulle zat in een DS toen zijn hele colonne onder vuur werd genomen met machinegeweren. Hoewel de banden linksvoor en rechtsachter lek raakten, hield de listige ophanging de auto van het Franse staatshoofd stabiel, waardoor de chauffeur er met 100 km/u vandoor kon gaan. De Gaulle zei later dat hij zijn leven aan de DS te danken had.

Het leven met een DS is niet altijd zo dramatisch. Zink in de bestuurdersfauteuil en je verwacht dat je een bekerhouder zult aantreffen waarin je een fles wijn kwijt kunt, en hoewel die er niet is, zijn er wel individuele asbakken voor alle passagiers. Je ziet ‘m zo door Montmartre glijden, de raampjes naar beneden, iedereen Gauloises rokend.

Wanneer zag de DS het levenslicht?

De DS was z’n tijd zo ver vooruit dat je weleens vergeet hoe oud ie eigenlijk is. Toen ie in 1955 z’n debuut maakte, was Winston Churchill pas net vertrokken uit Downing Street, was de Watersnood net achter de rug, en was de vader van Max Verstappen nog lang niet geboren – en zijn opa pas net. En toch verscheen er een auto op de markt die, zoals een journalist het omschreef, ‘uit de lucht leek te zijn komen vallen’. Niet omdat ie altijd vol deuken zat, wel omdat ie het optimisme weergaf van de naoorlogse jaren vijftig van de babyboomers en de ruimterace.

We zijn geneigd dat tijdperk te associëren met Jetsons-achtige Americana, maar fantasie speelde een grote rol aan beide zijden van de Atlantische Oceaan, en zelfs in Parijse designstudio’s: kijk naar de DS met al dat glas rondom, die tapse achterkant, dat gepolijste chroom en die achterlichten als nabranders.

Vertoont ie nog meer Amerikaans gedrag?

De Amerikanismen stoppen daar niet. Met de ophanging in de laagste ‘lounge’ modus is ie in feite een lowrider. De twee leunstoelen voorin voelen aan als een love-seat. En je zit achterover, met je ellebogen op gecapitonneerde armleuningen, en de palm van je hand tegen het éénspaaks stuur waarvan de spaak – als de wielen rechtuit staan – op vijf uur staat, precies omdat je er dan het best bij kunt.

Dat zorgt ervoor dat je met je andere hand bij de pook kunt. De originele DS heeft een halfautomatische transmissie, maar het exemplaar dat wij hebben, is een in 1961 gebouwde ID 19 – een soort eenvoudiger instapmodel – met een handbak. De pook komt uit de stuurkolom als een grote richtingaanwijzer. Om ‘m in z’n eerste versnelling te zetten, trek je het ding naar je toe en duwt ‘m naar beneden. De twee zit naar je toe en omhoog. De drie naar beneden en van je af. Herhaal dit tot je in de war bent en rotondes neemt in z’n vier. En dat geeft niks, want hij vergeeft het je en blijft rijden met een elegantie waaraan genoeg moderne auto’s niet kunnen tippen.

Heeft Citroën dat succes vast kunnen houden met de huidige DS?

Je zou denken dat de DS in zes decennia zou zijn bijgehouden, verbeterd en geperfectioneerd. Maar hoewel Citroën is doorgegaan met zelfregulerende suspensie en maffe styling, kwam het bedrijf eigenlijk nooit meer in de buurt van de intellectuele en technische hoogtepunten uit 1955. Niet zo lang geleden is echter wel de naam DS weer tevoorschijn gehaald, en zelfs als merk op de markt gebracht – een merk dat losstaat van Citroën zelf. En daar gebeuren leuke dingen.

Kijk bijvoorbeeld naar de DS 5 – een luxe hatchback met een snuifje ruimteschip. Smaak is persoonlijk, maar hij deelt zeker iets van de creatieve vrijdenkerij met de oorspronkelijke DS. Grijs is niet de beste kleur voor ‘m, maar als je in ‘m zit maakt dat niets uit, want je bent omgeven door een van de meest interessante cabines die je vandaag de dag kunt kopen. Er zit zelfs een Batmobile-achtig bedieningspaneel in het dak, en iedere inzittende heeft een eigen dakraam (maar geen asbak).

Is de DS 5 net zo vooruitstrevend als de oude DS?

We zien hier de recent gefacelifte auto, de diesel-hybrideversie. Voor de bedenkers van de eerste DS zou deze technologie wellicht wat vergezocht zijn. Maar het is een feit dat er inmiddels al veel betere hybride systemen bestaan, dus kan de DS 5 niet bepaald claimen een technologische pionier te zijn. En met z’n ouderwetse mechanische vering voelt ie bepaald niet zo lichtvoetig aan als de originele DS – een auto die bijna boven het wegdek lijkt te zweven.

Je kunt ook een DS 5 met een normale dieselmotor kopen, zonder hybride en met zachtere ophanging, en van alle auto’s in de moderne DS-showroom heeft die nog het meeste DNA van het origineel. We kunnen niet zeggen dat ie beter rijdt dan een BMW, of zo luxe is als een Mercedes, maar vreemd is ie wel. En daar gaat het om bij een DS.

DS 5 Hybrid 4x4 Business Executive (2016)



Motor
1.997 cc
viercilinder diesel hybride
200 pk @ 3.850 tpm
500 Nm @ 1.750 tpm
Aandrijving
vier wielen
6v semi-automaat
Prestaties
0-100 km/u in 8,6 s
top 211 km/u
Verbruik (gemiddeld)
3,5 l/100 km
90 g/km CO2
A label
Afmetingen
4.530 x 1.871 x 1.504 mm
(l x b x h)
2.727 mm (wielbasis)
1.635 kg
60 l (diesel)
330 / 1.153 l (bagage)
Prijzen
€ 46.399 (NL)
€ 42.430 (So Chic) (B)


Citroën ID 19 (1961)



Motor
1.911 cc
viercilinder
66 pk @ 4.250 tpm
137 Nm @ 3.000 tpm
Aandrijving
voorwielen
4v handbak
Prestaties
0-100 km/u in 22,1 s
top 145 km/u
Verbruik (gemiddeld)
11,7 l/100 km
CO2-uitstoot n.b.
Afmetingen
4.826 x 1.791 x 1.520 mm
(l x b x h)
3.125 mm (wielbasis)
1.130 kg
65 l (benzine)
500 l (bagage)
Prijzen
n.b. (NL)
n.b. (B)

Reacties

  • onno boerwinkel heeft op 5 februari 2017 geschreven:

    heb 2 ds-en gehad (type 1969, en pallas-21 uit 1967) in mijn leven maar de grandeur en finesse van de originele ds overtreft alle ‘namaak’ van de goedbedoelde maar ‘moderne’ ds-lijn. Jammer, maar helaas.
    Weemoed doet meer wee dan moet….

    Reageer

Geef een reactie

(verplicht)

Meer van TopGear