‘Als we allemaal een keertje crashen, worden we betere bestuurders’

Deze column staat inmiddels al enige tijd bekend om de verstandige, praktische adviezen om het rijgedrag op de Britse wegen (en die ver daarbuiten) te verbeteren. En als we alles nou echt veel veiliger en beter willen maken, dan denk ik dat we allemaal wel weten wat we moeten doen. We moeten een plek hebben waar onze zeventien- en achttienjarige bestuurders naartoe kunnen worden gestuurd om eens een goed ongeluk mee te maken.

Want het is niet voor niets dat in elke bestuurskamer een poster hangt met ‘je kunt niet succesvol zijn zonder eerst op je plaat te zijn gegaan’. We zijn mensen, we leren van onze fouten en daardoor groeien we. Dus om beter te worden, om te floreren, moet ons worden toegestaan af en toe eens hopeloos de mist in te gaan.

Crashen wordt afgeraden, meestal

Dat lijkt alleen niet te gelden als we leren autorijden. Op die lange reis van voor het eerst achter het stuur kruipen tot het worden van een waarlijk bekwame automobilist, wordt het niet direct aangemoedigd om een keer een absoluut zooitje van alles te maken. Sterker: het wordt vrij sterk en actief afgeraden.

Zeker: er wordt je vertéld dat het geen best idee is om halverwege een haarspeldbocht keihard op de rem te trappen. Maar om werkelijk mee te maken waaróm dat geen goed idee is, te ervaren dat het redelijk verontrustend is als 1.500 kilo metaal het asfalt verlaat en zich een weg baant door het struikgewas, dat zit dan weer heel erg niet in het curriculum.

Educatief crashen

En dat is jammer. Want er is geen beter middel om een crash te voorkomen dan het meemaken van een crash. Een complete miskleun is zeer educatief. Toen ik zeventien was besloot ik, in de geest van wetenschappelijk avontuur, maar eens een behoorlijke crash te ondergaan op een afgelegen plattelandsweggetje.

Deze ervaring leerde mij een belangrijke les: het is verrassend moeilijk om uit een auto te komen als ie op z’n dak ligt. En nog eentje: crashen, in het algemeen geen goed idee. Deze lessen bleven me bij. In de twee decennia daarna heb ik niet meer dan een handvol ongelukken gehad, en het gros eindigde niet ondersteboven.

En nee, natuurlijk willen we niet dat de nieuwe bestuurders van ons land de limieten van grip en kreukelzones op de openbare weg gaan opzoeken. Maar dat is het hele punt: om een veilige bestuurder te kunnen zijn, moet je weten hoe dicht je bent bij het níétzijn van een veilige bestuurder. Zo leer je pas waar het dunne lijntje loopt tussen ‘alles is piekfijn in orde’ en ‘waarom is alles opeens zo stil geworden en vlieg ik achteruit richting die heg?’.

Iedereen moet een keer crashen, maar dan wel veilig

Daarom is het tijd om een veilige, vrij van vooroordelen zijnde plek te creëren waar onze nieuwe automobilisten naartoe kunnen om eens een gezonde, zware crash te hebben. De snelheid hoeft niet hoog te liggen. Ik vraag onze zeventienjarigen niet hun zorgvuldig verzorgde kapsels en tanden in gevaar te brengen. Gewoon een grote, vrijwel lege arena waar ze een auto op een vriendelijke maar besliste manier een vangrail, of misschien een vrachtwagen met boomstammen in kunnen jagen, om zo uit de eerste hand te kunnen ervaren waarom aanrijdingen niet goed zijn.

Ik zeg natuurlijk niet dat een stel nerveuze nieuwe bestuurders in sloopauto’s in een betonnen arena, met beperkte snelheid op elkaar inrijdend, geen amusant spektakel zou opleveren. Ik zeg ook niet dat ik er geen kaartjes voor zou verkopen. Maar dit gaat allemaal om het verbeteren van de rijvaardigheid van onze jongeren. En volgens mij was het Sun Tzu die bijna zei: ‘Om te leren niet te crashen, moeten we eerst leren crashen.’ Nou dan.