Waarom Barrett-Jackson de bizarste autoveiling ter wereld is

De veilingmeester rapt stotterend in de microfoon met een tempo van een miljoen beats per minuut. Om hem heen houden mannen in zwarte jasjes met rode dassen hun eender geklede collega’s in de zaal en bij de telefoons in de gaten, speurend naar signalen.

Ergens in een donkere, verre hoek moet iemand hebben geknikt. Het bruist van de activiteit uit die richting. Met een ondoorgrondelijke hoop handgebaren gaan de Rode Dassen in de overdrive en brengen met veel misbaar het bod over naar het podium. Het lijkt nauwelijks mogelijk, maar de veilingmeester schakelt nog een tandje bij.

Er zijn eigenlijk maar twee soorten autoveilingen

We kennen autoveilingen. Het zijn óf lelijke zaaltjes vol autodealende bandenschoppers die tussen de ongeliefde ex-huurauto’s op zoek zijn iets wat zijn vorige leven nog met iets van fatsoen is doorgekomen, óf ultra-exclusieve, champagnenippende evenementen op onberispelijke gazons waar exotische exemplaren (zowel auto’s als mensen) elkaar de tent uit concurreren in hun zucht naar aandacht voor hun goede smaak en afkomst.

Barrett-Jackson is wat er gebeurt als je die twee combineert en in een mixer gooit met ruime hoeveelheden Amerikaans showmanschap, glamour, herrie, energie, twijfelachtige kunst, hype, omvang, speedboten, stof, sterke drank, opwinding en mensen. Oh, en de Blue Origin-ruimtecapsule. Het is bruisend en op een eigenaardige manier boeiend.

De geschiedenis van de Barrett-Jackson autoveiling

‘The World’s Greatest Collector Car Auctions’ is de belofte, en er zijn talrijke wereldrecords die de claim bevestigen. We zijn in ­Scottsdale, Arizona, eind januari. Het is het eerste grote evenement van het Amerikaanse autoseizoen (zie het als een rondreizend circus van veilingen, clubbijeenkomsten, klassiekertentoonstellingen, shows en meetings die gedurende het jaar op diverse plekken gehouden worden; het vermaarde Pebble Beach vindt bijvoorbeeld plaats tijdens de Monterey Car Week).

‘De schaal van het geheel is volstrekt verbijsterend: er worden hier deze week 1.907 auto’s verkocht’

Scottsdale is de thuisbasis van Barrett-Jackson, en ze doen hier enorm hun best. Het bedrijf werd in 1971 opgericht door Tom Barrett en Russ Jackson, en toen Craig Jackson, de zoon van Russ, de boel midden jaren ’90 overnam, realiseerde hij zich dat het niet alleen om de kopers en verkopers ging. Als hij er wat vermaak en actie aan toevoegde, zouden mensen voor de show komen.

Het werkte. Vorig jaar kwamen er zo’n 350.000 mensen op af, en 95 procent kwam niet eens in de buurt van een biedbordje. Ze kwamen om zich te vergapen aan de auto’s, de veiling te zien, optredens te bekijken, om mee te rijden met hot laps of zelfs om een jacuzzi te kopen. De schaal van het geheel is volstrekt verbijsterend.

Hoeveel auto’s worden er geveild bij Barret-Jackson autoveiling?

Er wordt me verteld dat in de loop van de week 1.907 auto’s verkocht zullen worden. Elk van hen staat ongeveer drie minuten op het podium. Voor en na dat moment van faam en glorie staan ze opgesteld in gigantische tenten die zich vanaf het veilinggedeelte in alle richtingen uitspreiden. De grootste is 1,3 kilometer lang. Inderdaad: een wereldrecord voor een tijdelijk bouwwerk.

Ik ga maar eens rondkijken. In mijn naïviteit had ik gedacht dat een middag/avond wel toereikend zou zijn. Hoe dom. Ik doe precies één tent en word continu opgehouden door verbluffend metaal, stalletjes met merchandise en buitenkansjes om werkelijk van alles te kopen, van perverse kunstwerkjes tot assteunen.

‘Ze zijn hier dol op auto’s met een verhaal, waar wat beroemdheidsglitter vanaf komt of die in films te zien zijn geweest’

Het is vooral heerlijk mensen kijken, zeker bij de plek waar ze opzichtige beelden verkopen van levensgrote krijsende adelaars met de Onafhankelijkheidsverklaring in de klauwen geklemd. Met een interessante sideline van schaalmodellen van postkoetsen, trouwens. Veel van de mensen hier zien eruit alsof ze net uit zo’n ding zijn gestapt.

Het is nogal een zooitje ongeregeld

Er is met opzet geen duidelijke organisatie wat betreft de auto’s zelf. Als ze alle Corvettes bij elkaar hadden gezet, zou je snel uitgekeken raken. En dus staat er een Chevy Blazer naast een Batmobile geparkeerd, laat iets dat de Conquest Evade heet een magere 911 van de 993-generatie er wel héél pietepeuterig uitzien en staat er een originele 8,0-liter Viper tussen een Rolls-Royce Silver Seraph en een Maserati GranTurismo opgesteld.

De uitzondering zijn de Star Cars. Die zijn afgeschermd met koorden en vormen een bijzondere bijeenkomst van Europese supercar-exotica, zeldzame musclecars, uitzinnige tuning-extravaganza en een bordkartonnen Rod Stewart naast de Ferrari 550 Barchetta waar hij ooit eigenaar van was.

De auto’s moeten wat te bieden hebben

Hier draait het allemaal om. Barrett-Jackson is een autoveiling waar alle auto’s gelijke kansen krijgen, maar is extra dol op de auto’s met een verhaal, auto’s waar wat beroemdheidsglitter vanaf komt of die in films te zien zijn geweest en zich zo onderscheiden te midden van alle Amerikaanse spieren en machtsvertoon. Het contrast wordt des te groter als ik de volgende dag RM Sotheby’s bezoek.

Het is een veel kleinere, veel exclusievere aangelegenheid op het terrein van het door Frank Lloyd Wright ontworpen Arizona Biltmore Hotel. Waar Barrett-Jackson de auto’s torenhoog kan opstapelen, moet RM Sotheby’s de verzameling auto’s die onder de hamer komen juist zorgvuldig samenstellen om er zeker van te zijn dat elk kavel op zijn allerbest is.

Het moet selectief zijn in wat het aanbiedt. En dus doet Sotheby’s het zware werk en de onderhandelingen goeddeels vooraf. Ze kunnen auto’s zelfs restaureren en besteden ook veel aandacht aan de stamboom en individuele historie van de kavels. Dat leidt tot een intiemere relatie tussen koper en verkoper.

Bieden op eigen risico

Onder aan het gigantische scherm bij de Barrett-Jackson autoveiling staat een ­disclaimer: ‘Ga er, tenzij anders vermeld, van uit dat de auto’s geen matching numbers hebben en dat de kilometerstand niet de actuele hoeft te zijn.’ Jij, de koper, bent zelf verantwoordelijk voor eventuele missers. Maar je kunt hier ook makkelijk een absoluut koopje op de kop tikken. Alles, zelfs een Ferrari F40 die uiteindelijk op 2,75 miljoen dollar zal worden afgehamerd, wordt verkocht zonder voorbehoud. Het bieden begint bij nul.

Soms klimt de prijs niet eens zo ver de hoogte in. Verkopers betalen commissie en een toegangsprijs (de ­laatste wordt bepaald door waar je auto wordt tentoongesteld en wanneer ie op het podium verschijnt; de avonden van vrijdag en zaterdag zijn het gewildst), terwijl kopers 15 procent boven op de prijs van de hamerslag betalen.

Craig Jackson is naar schatting goed voor 300 miljoen dollar. Hij is een grote, vriendelijke Arizoniër met felle ogen en een Bugatti-riem, en hij kent zijn publiek vanbinnen en vanbuiten. De organisatie is ongelooflijk. Wanneer het moment in de schijnwerpers aanstaande is, wordt elke auto uit zijn tent in een soort rijensysteem ondergebracht.

Zo gaat een veiling er aan toe bij Barret-Jackson

Het is het moment voor potentiële kopers om hem te zien starten en rijden, en om even rond te neuzen. Dan rolt ie door een gordijn naar het auditorium. Ik loop mee met een overtuigende replica van een presidentiële Beast. Hij gaat voor 14.000 dollar. Elke auto wordt op de kortst mogelijke manier aangekondigd (‘Ladies and gentlemen, here is an Oldsmobile Cutlass aaannnd… whgivme5uh5­n6ncanigeta7’ et cetera).

Je raakt gaandeweg gefascineerd: de bliksemsnelle aflevering, de seinende armen, sowieso de omzet, het gedoe, de live tv-uitzending. Je wordt meegezogen in de gekte. Ik praat met een paar van de assistenten die helpen met het bieden, op zoek naar verhalen. Ze staan allemaal achter het feit dat bieders bonnen krijgen voor gratis bier. En ze zijn geautoriseerd om biedingen ‘aan te moedigen’ (‘C’mon man, you need this car, don’t let it get away’). Ik vraag waar de grens zit tussen aanmoedigen en intimideren. Ze halen hun schouders op.

Als een auto van het podium wordt gerold, leunt een meisje in een spandexbroek die met een spuitbus lijkt te zijn aangebracht veel verder dan strikt noodzakelijk over de motorkap en schrijft de verkoopprijs op de voorruit. Het leidt je af en zet je weer op nul; die auto is nu verkocht, richt je aandacht alsjeblieft weer op het podium.

Kan dat allemaal nog wel in deze tijd?

Het zou allemaal nogal overdreven masculien en gedateerd kunnen overkomen, maar het hele gebeuren wordt met zoveel gevoel voor show gebracht, met zoveel vriendelijkheid en openheid dat je het nauwelijks kunt helpen dat je erin wordt meegevoerd. Dit voelt niet obscuur. Hoe zou dat ook kunnen wanneer de padvinderij, de Boy Scouts of America, hier rondloopt om autobadges bij elkaar te verzamelen?

Noem me naïef, maar ik loop hier rond met een grote glimlach op mijn gezicht en zuig het allemaal in me op. Dat gezegd hebbende: met alle lichten, het constante bombardement van indrukken, de herrie, het gevoel dat tijd opeens verdwenen is… Die avond voelt mijn vertrek aan alsof ik gebroken uit een casino in Las Vegas strompel.

Het is een ding geworden om je auto via de Barrett-Jackson autoveiling te laten verkopen. Waar Sotheby’s als een onderneming aanvoelt, is dit een speeltuin. Kom met je vrienden, drink, lach, koop wat zooi, wees gelukkig. Het is een dagje uit naar de American Dream.