BMW Design anno 2019: het gevoel voor stijl kwijt?

We hebben dit eerder meegemaakt, dus wellicht kunnen we lessen trekken uit het verleden. De BMW 7-serie van 2001 zette onze wereld op z’n kop. Dat oenige gezicht, die afhangende zijkanten en dat rare, gestapelde achterste zorgden dat we iets te lang ademloos raakten. Achter het stuur werd je geconfronteerd met de eerste iDrive en de vreselijk vijandige leercurve daarvan. Verder waren er helemaal geen knoppen, je draaide je gek en kwam nergens, het menu was een doolhof. Lees ook: Waarom BMW grote grilles maakt, volgens ontwerper Adrian van Hooydonk Nu neemt BMW opnieuw een vermetele stap, en wel door de topmodellen een nieuw gezicht te geven. En wat voor gezicht. Het is hetzelfde soort gezicht als de mensen hebben die je uit de eersteklas-lounges ziet stappen als ze heen en weer vliegen tussen Nice en Genève, Malaga en Frankfurt. Een oranjekleurige huid die heel strak over hun jukbeenderen spant, verdacht dikke bovenlippen, toegeknepen ogen. Hun monden staan altijd open omdat ze altijd in hun telefoons praten, hun tanden zijn fluorescerend wit. Dure cosmetische operaties kunnen tragisch vulgaire resultaten opleveren. Had iemand dat maar bijtijds aan BMW verteld. Deze gefacelifte 7-serie is geen geïsoleerd ongelukje waarbij de chirurg iets is uitgeschoten met zijn scalpel. Want bij BMW gebeurt nooit iets zonder dat het deel uitmaakt van een grotere strategie. De 7-serie is deel van een herziening van het tripartite topsegment; de andere twee zijn de 8-serie GT en de giga-SUV die X7 heet.

Ze hebben dezelfde uitdrukking

Alle drie hebben dezelfde karakteristieken, qua gezicht. Vanbinnen vind je dezelfde instrumenten, uitrustingen en materialen. We reden de X7 in wat letterlijk zijn vaderland is (want hij wordt gebouwd in de VS) en metaforisch zijn moederland. In Las Vegas voelde hij zich dan ook inderdaad prima thuis. Maar ondertussen reden we de nieuwe 7-serie in Europa, waar de wegen wat minder breed zijn en de esthetiek wat subtieler is. Om precies te zijn reden we ’m in het zuidelijkste puntje van Portugal. Daar is het in de lente niet al te druk, maar elke keer als een inwoner van Faro ons in het vizier kreeg, zagen we dat ie onze auto walgelijk vond. Wat ons betreft moet een luxe slagschip een toonbeeld zijn van ingetogen, waardige rust. Dit is een karikatuur. En hij lijkt wat onzeker. Wat probeert die grille te compenseren, behalve dan die toegeknepen varkensoogjes van koplampen? De Zeven is een schreeuwerige, getatoeëerde bodybuilder geworden. Eentje met een pitbull, omdat hij stiekem nogal onzeker is.

Nieuwe BMW’s zijn niet ontworpen voor Europa

Maar wij zijn Europeanen, en deze auto is helemaal niet voor ons bedoeld. Hij is bedoeld voor Aziaten. BMW heeft in dit segment 40 procent van de Chinese markt in handen, om maar eens iets te noemen. De Aziaten vroegen aan BMW of de nieuwe 7 niet wat meer onderscheidend kon worden, meer verschillend van de 3- en de 5-serie. Ze wilden dat hij meer zou opvallen, en hij moest voorzien zijn van meer nieuwigheden. Dus kreeg hij led-lichten die kunstjes kunnen, en de gelaatsuitdrukking van een Pixar-schurk. Aziaten zijn gek op geld en het uiterlijk vertoon dat daarbij hoort. De M760Li V12 is de bestverkopende versie, al kost hij meer dan het BNP van Griekenland. BMW kan letterlijk niet genoeg V12-motoren bouwen. In Europa willen we nog steeds de dieselende 730d en de 745Le plug-in hybride, met z’n puur elektrische actie-radius van 60 kilometer. Dan rijd je maximaal limousine voor minimale kosten, voor jou of je werkgever.

‘Wat probeert die grille te compenseren, behalve dan die toegeknepen varkensoogjes van koplampen?’

De X7 is ook een soort limousine, met episch veel luxe achterin. En omdat hij een SUV is, zullen de rijkaards in Azië en de VS dol op ’m zijn. Net als de 7-serie is de X7 een heftig visueel statement. Naast hem is een getunede Range Rover een muurbloempje; hij trekt esthetische parallellen met Cadillac en Lincoln. De drie zitrijen geven je wellicht een rationele reden om ’m te kopen, maar de emotionele reden is gelegen in het setje tronen achter de chauffeur. Die stoelen zijn instelbaar door middel van een waar scala aan elektromotoren; ze zijn verwarmd, hebben onafhankelijke klimaatcontrole en individueel multimedia-entertainment. Oh zeker, het is ook een heel bruikbare auto, mits je genoeg ruimte op de weg hebt althans, maar wij denken dat mensen die een écht bruikbare BMW willen hebben, zullen kiezen voor een X5 of een Touring. Gelukkig gedraagt hij zich op de weg niet zoals hij eruitziet. Normaliter is er eigenlijk geen correlatie tussen ‘SUV’ en ‘verfijnd en dynamisch’, maar deze auto rijdt extreem goed.

De BMW 7-serie is geen slechte auto

Vervelend genoeg is de 7-serie ook een goede auto. Het is vreemd en vaak zal het irrelevant zijn, maar hij betrekt je bij het rijden. Dat verwacht je ook van een BMW, maar wat heb je nou eigenlijk aan een geweldig rijdende limousine? Je betaalt je chauffeur niet om hem te laten genieten van de fantastisch afgestelde besturing of de ongelooflijk soepele, nieuwe, 4,4 liter grote, 530 pk sterke V8 die BMW in de 750i heeft gelepeld. Je wilt dat je niet merkt dat je wordt gereden. Je stelt de massagestand op je stoel in, en dan wil je je niet hoeven afvragen waarom de rit niet echt zijdezacht verloopt. De X7 is onwaarschijnlijk comfortabel, zeker voor een SUV. Er is wat windgeruis, maar dat is echt het enige smetje op z’n blazoen, hij is bijzonder verfijnd. Om te rijden is hij simpelweg een grotere BMW-crossover: stabieler en meer bedachtzaam in zijn reacties dan de andere X’en. Maar nog altijd heel precies. En je kunt voor een onderstel kiezen dat zo vernuftig is dat je sneller over de Nurbürg-ring gaat dan in de oude M3 met V8. Dat is even relevant als het feit dat je achterin plaats hebt voor vier vetgemeste kalveren om naar de veemarkt te brengen. De luxe waarmee de cabine is ingericht, maakt diepe indruk. BMW’s iDrive, na die rampzalige start lang geleden, is inmiddels geëvolueerd tot een fantastisch systeem. Wel begint het iets te veel grappen en grollen te bevatten. De hoekige instrumenten en klokken leiden af en zijn opvallend lastig afleesbaar, en sommige functies zijn te veel van het goede. De gebarenbediening zetten we af omdat elke beweging die we maakten tijdens een gesprek ervoor zorgde dat de radio harder begon te spelen. Als je een doof kind hebt, leer je gebarentaal, maar het is niet nodig een nieuwe taal te leren om je stereo te bedienen.

We missen Chris Bangle

We hadden nooit gedacht dat we dit zouden zeggen, maar we spreken vast namens velen als we zeggen: we missen de tijd van Chris Bangle. Oké: de E65 7-serie (óók een ontwerp van Van Hooydonk, overigens) was gammel, maar de E60 5-serie, de 6 Coupé, de Z4 – dat zijn allemaal auto’s die op een heel mooie manier ouder zijn geworden. Mooier dan de auto’s die ervoor in de plaats kwamen, eigenlijk. Dus als we de advocaat van de duivel willen spelen, dan stellen we dat we de X7 en de zijnen nog moeten leren waarderen. Misschien vinden we ze over tien jaar wel fris en cool… Ach, wie houden we hier nu voor de gek? Dit is een doodlopende weg voor BMW, achter Audi aan het übergrille-konijnenhol in. Eens in de zoveel tijd houden ze bij BMW een brainstorm. Dan springen ze daarna met hun kleren aan in het diepe en verslijt -iedereen ze voor gek. Maar in de daaropvolgende jaren worden die ontwerpen dan steeds minder maf. BMW heeft altijd gezegd dat het publiek zijn mening nogal eens wijzigt, en dat zij altijd al hebben voorzien hoe het zou aflopen – zij effenen de weg en wij leren hun ideeën langzamerhand begrijpen. Een leuke opvatting, maar wij zijn het er niet mee eens. Als je kijkt naar de styling van die E65 7-serie uit 2001, of naar de eerste iDrive, of zelfs naar de eerste Valvetronic-motoren, of naar de eerste generatie actieve besturing – dat was allemaal vreselijk toen het verscheen en het is allemaal altijd vreselijk gebleven. BMW verfijnde die ideeën, ging ermee aan de slag en bleef ermee bezig tot het goed was. Als BMW een grote sprong voorwaarts maakt, dan sleept het ons daar dus niet per se in mee. Zij zijn het die langzaam in de achteruit weer naar ons toe komen, en we ontmoeten elkaar halverwege. Dus wacht op de facelift van de X7, en op de volgende 7-serie. Die zullen er waarschijnlijk best aardig uitzien. Lees ook: Waarom BMW grote grilles maakt, volgens ontwerper Adrian van Hooydonk