[tg_video]https://www.youtube.com/embed/ZwSwZ2Y0Ops?rel=0&showinfo=0[/tg_video]
Een echt hoverboard, zeg je?
Jazeker. Zoals voorspeld in Back to the Future II is 2015 het jaar waarin zwevende skateboards zijn uitgevonden. Velen hebben geprobeerd om deze fantastie in de praktijk te brengen, maar het heeft bijna 30 jaar geduurd voor iemand een werkend exemplaar wist te fabriceren. Dit hebben we te danken aan Lexus en een stel Duitsers met enorm veel kennis over magnetic levitation (ofwel maglev) – dezelfde technologie waar Japanse treinen gebruik van maken om zonder frictie boven hun spoor te zweven.
Dat kan niet! Dat is nep!
Rustig maar, met je complottheorieën: dit ding is 100 procent echt, en is volledig te verklaren met een snel lesje quantummechanica. Ben je er klaar voor? Komt ie.
Wanneer je bepaalde stoffen afkoelt tot extreem lage temperaturen, in dit geval -197°C, worden ze 'supergeleidend'. Als je ze in de buurt van een magnetisch veld plaatst tijdens het afkoelen, stoten ze dit veld af en onthouden ze als het ware hun positie ten opzichte van de magneet.
Oftewel: de supergeleider kan in theorie, zolang hij koud blijft, voor altijd op een bepaalde plek blijven zweven. Dit is niet precies hoe het bij de Japanse magneettrein werkt – die maakt gebruik van elektromagneten voor het zweven en de aandrijving – maar je snapt het idee.
Dus het hoverboard is een supergeleider?
Ja. Binnenin het board zit een keramisch materiaal dat gekoeld wordt door vloeibare stikstof, en dat ongeveer 2 centimeter boven een magnetisch spoor blijft zweven dat in de grond zit verborgen. De stoom die je uit de zijkanten zit komen, is waterdamp, veroorzaakt door het langzaam opwarmen van de supergeleider in de zon. Dat verklaart a) waarom er de hele tijd een man met tissues achteraan loopt, en b) waarom er grote tanks nitrógeno líquido naast het Spaanse skatepark staan opgesteld waar de demonstratie plaatsvindt.
Gaan jullie erop rijden?
We gaan het proberen. Maar volgens Ross McGouran, de pro-skater die in bovenstaande video laat zien hoe het moet, is het nogal… een uitdaging. Hij zou een demonstratie voor ons geven, maar kwam een dag eerder ten val en brak bijna zijn enkel. Vandaag hobbelt hij een beetje rond, doet alsof er niets aan de hand is, en staat ons bij in onze poging.
Hij vertelt dat magnetisch spoor waar het board boven zweeft slechts 1 centimeter breed is. Dus in plaats van de positie van een surfer in te nemen, moet je je in feite voorstellen dat je een koorddanser bent en je voeten in de lengterichting op het board plaatsen. Vervolgens moet je microscopische bewegingen maken en ben je afhankelijk van sterke kernspieren om rechtop en in balans te blijven; wanneer je je gewicht ook maar iets van het centrale punt van het board laat afwijken, begint het geheel te trillen en de wiebelen. Helaas hebben wij de kernspierkracht van een plumpudding, dus wordt het één groot vibratiefestijn wanneer we er voor het eerst op gaan staan.
Zelfs wanneer Ross onze handen vasthoudt, romantisch als ie is, en we onze balans vinden, staan we daar maar een beetje en gebeurt er bar weinig. Dus leunen we iets naar voren in de hoop de boel voorzichtig in beweging te brengen, maar het board blijft waar het is, als een koppig, zwevend paard.
Kunnen jullie niet gewoon wat beter je best doen?
We hebben ook geprobeerd om er met een snelheidje op te springen, dus we kunnen je nu precies vertellen hoe beton smaakt. Op een goed moment blijft Ross meelopen om wat houvast te bieden en ervaren we een kort, frictieloos zweefmoment tot onze enkels het neigen te begeven en onze schenen vlam lijken te vatten. Met wat meer oefening en training zouden we zo in het rond kunnen vliegen als Marty McFly.
Dus het werkt!
Kijk de video maar, die werd opgenomen voor Ross zichzelf beschadigde. Hij verplaatst zich met behoorlijk wat snelheid terwijl hij het onzichtbare magneetspoor volgt dat van tevoren werd aangelegd. Het moeilijkste was volgens hem de sprong van de ene ramp naar de andere: de onderbreking in het magneetveld betekende dat hij zich met veel fysieke kracht ervan moest losrukken om vervolgens weer exact op het onmogelijk smalle spoor te landen.
Als hij het voor elkaar kreeg om perfect in balans te blijven, zou hij in theorie eindeloos rondjes rond het park kunnen blijven draaien vanwege de bijna volledige afwezigheid van frictie. Uiteindelijk zou hij enkel stil komen te staan door zijn luchtweerstand, maar die remt slechts minimaal af. Ter demonstratie geven de wetenschappers het lege bord een zetje, en daar gaat het, in oneindige beweging.
Waar slaat dit alles op?
Aan de ene kant is het een stuk merk-blabla van Lexus om hun filosofie te onderbouwen van 'het onmogelijke mogelijk maken'. De video zal overal ter wereld worden vertoond, en de cool kids zullen het allemaal erg gaaf vinden. Of je daar iets mee kunt als je een showroom in loopt om een auto te kopen, valt te betwijfelen, maar wat maakt het uit: ze hebben gewoon een zwevend skateboard gemaakt, man.
Misschien is een door vloeibare stikstof gekoelde supergeleider op een dun magnetisch spoor niet de meest praktische manier om je voort te bewegen, maar de technologie heeft wel degelijk potentie op andere vlakken. Je zou het bijvoorbeeld kunnen gebruiken om radioactief materiaal te verplaatsen en onderzoeken zonder het aan te raken, of bij wijze van lopende band op een productielijn zonder dat er elektriciteit bij nodig is. Dat zou fabrieken hun torenhoge energierekeningen kunnen besparen.
Misschien is het iets voor fabrieken die luxe Japanse auto's met manga-gezichten maken.
Reacties