Moeten merken niet focussen op betaalbare auto’s in plaats van ChatGPT en autonoom rijden?

Mijn immer scherpe collega van TG’s webredactie reed onlangs in de nieuwste plug-in hybride Golf, waar nu ook ChatGPT in zit. Dat moest uiteraard worden getest. ‘Ik zoek een zuinige en betrouwbare plug-in hybride’, zei hij tegen de AI-assistent. ‘Welk merk moet ik kopen?’ ‘Overweeg een Toyota, Volvo of BMW’, zei de Volkswagen. ‘Deze merken staan bekend om hun betrouwbaarheid en zuinigheid.’

Prachtig. Maar wat zouden ze bij VW gaan doen als ze erachter komen dat hun auto andere merken adviseert? Een volgende software-update zou een restrictie kunnen bevatten waarbij de auto niet langer bereid is om je een antwoord op dit soort vragen te geven. Of hij zou automatisch alleen maar voor eigen parochie kunnen preken. Een beetje zoals DeepSeek weigert om Taiwan vanuit een ander oogpunt dan dat van China te bespreken, zoals The Guardian onlangs opmerkte. Oké, iets minder gevoelig.

De focus ligt verkeerd

Maar eigenlijk zouden we ons beter kunnen afvragen wat ChatGPT überhaupt in een auto te zoeken heeft. Ik weet dat zo’n beetje alle conceptcars van de afgelopen 40 jaar ons hebben beloofd dat we in volautomatische lounges zullen rondzoeven die alles in het leven voor ons regelen. Maar is dit echt de aangewezen weg daarnaartoe? Een datasprokkelend, energievretend stuk ‘intelligentie’ dat dingen voorkauwt aan mensen die te lui zijn om het zelf uit te zoeken – en het nog best eens fout heeft ook?

View this post on Instagram

A post shared by TopGear Nederland (@topgear.nl)

Wat als VW de tijd en het geld die het kostte om ChatGPT in zijn modellen te integreren had gebruikt om de ID. Buzz een slimmer en veelzijdiger interieur te geven? Of om de prijs van die auto omlaag te drijven en hem een echte kans op succes te gunnen? Daarmee krijg je zeker meer handen op elkaar dan met een hippe functie die ook al in iedereens telefoon zit.

Er gaat ook een hoop geld naar autonoom rijden

Over budget dat beter besteed had kunnen worden gesproken: volledig autonoom rijden. Over vijf jaar is het echt zover! Net als vijf jaar geleden, en vijf jaar daarvoor. Autofabrikanten blijven er maar aan sleuren; minder hard dan een tijdje geleden, maar toch. Terwijl de conclusie toch moet zijn, als je enigszins bekend bent met wegverkeer en, nou ja, ‘de mens’, dat het in onze huidige wereld nooit écht kan werken. Niet zonder jezelf als autobouwer met een enorme hoop ellende op te zadelen.

Situatie 1: een autonome auto rolt door het centrum van Amsterdam. Of heftiger: Rome. Of nog heftiger: New Delhi. Willem/Giuseppe/Deepak ziet ’m aankomen en denkt: ah, dat is zo’n zelfrijdende unit, die stopt toch wel. Hij steekt over terwijl hij geen voorrang heeft, gevolgd door de ene na de andere voetganger, fietser en scooterrijder. De auto, met zijn voorgeprogrammeerde ruime veiligheidsmarges, kan geen kant op zonder ‘gevaar voor anderen’ te veroorzaken. Hij staat daar maar hulpeloos te staan terwijl omstanders hem uitlachen. Of zelfs in elkaar trappen en van onderdelen beroven (zie de Waymo-incidenten in Californië).

Wie is de schuldige?

Situatie 2: ik zit in een Mercedes waarvan wettelijk is vastgelegd dat hij zichzelf kan besturen en dat ik niet meer op de weg hoef te letten. Dus ik pak al rijdend even een boterham uit mijn tas op de achterbank. De auto maakt een fout – want dat gebeurt – en rijdt iemand aan. De politie komt erbij en ik zeg in mijn volle recht: niet mijn schuld, Mercedes’ schuld. Hopen dat ze daar op de juridische afdeling nog capaciteit overhebben, want het is wereldwijd waarschijnlijk de honderdste claim van de dag.

Sommige semiautonome functies dragen bij aan de veiligheid, maar denk eens aan de miljarden die erbij komen kijken om zulke tech krampachtig naar niveau 3 en verder te tillen. En denk nu aan de huidige automarkt, waar men worstelt om nieuwe, prijzige modellen aan de man te brengen. Ik denk dat veel mensen graag wat AI en autonoom gedoe zouden opgeven voor minder ingewikkelde en betaalbaardere auto’s. Waarmee we bij het aloude adagium zijn aanbeland: ach autobouwers, doe toch als Dacia.