Chris Harris: wat maakt een echte hot hatch?

Honda heeft recent een nog snellere versie onthuld van de Civic Type R, waarvan ik dacht dat ie gloednieuw was totdat ik deze nog nieuwere zag. Ik keek ernaar en dacht: dat is een echte hot hatch, omdat ie voorwielaandrijving heeft. Vraag me niet waarom mijn brein besloot dat dat de definitie is van een hot hatch, het is nou eenmaal zo.

Dus waarom maakt voorwielaandrijving van een auto een echte hot hatch, volgens mijn perfide geest althans? Ik vermoed dat daaraan historische precedenten ten grondslag liggen. In de late jaren tachtig en vroege jaren negentig was een hot hatch niet zomaar een auto, het was de enige auto die ertoe deed, en er was een setje regels dat precies afbakende waar het genre begon en eindigde. Een van die regels was dat de auto tweewielaangedreven moest zijn. Dat is waarom een Peugeot 205 GTi er wel een was en een Lancia Delta Integrale niet. Zelfs niet in de eerste 8V-versie. En daarom kan ik mezelf er ook niet toe zetten om de nieuwste Ford Focus RS een hete hatchback te noemen. De vorige generatie? Die had voorwielaandrijving, dus die was oké. Deze nieuwe kameraad met z’n driftneigingen? Neuh. Extra aandrijfassen = geen lid van de club.

Ben je er nog?

Goed. Al vermoed ik dat je nu wel snel zult gaan afhaken. Terwijl ik de nieuwe Civic stond te bestuderen en me afvroeg hoe Honda het in hemelsnaam heeft gepresteerd om ‘m nog lelijker te maken dan z’n voorganger, begon het me te dagen dat 50.000 euro – want zoiets gaat ie in Nederland ongeveer kosten – nogal veel geld is voor een middelgroot doosje met een pittige motor. Ja, ik probeer inderdaad synoniemen te vinden voor de term hete hatchback, maar om even terug te komen op het onderwerp: de essentie van een hot hatch was dat je er duurdere auto’s in kon uitlachen. Ze waren de sportwagens van de werkende klasse en, zoals iedereen kan bevestigen die ooit in een Citroën AX GT heeft gezeten, ze droegen hun bodemprijzen met trots.

In 1991 kon je een nieuwe Renault 19 16V – dat was een briljante auto – kopen voor net geen 20.000 euro. Met inflatie zou dat nu ongeveer 32.000 euro zijn. Is een Civic die meer kost dan 30 mille dan te duur om lid te zijn van deze club? Ik vermoed van wel. Maar het is tenminste wel een Honda.

Een Honda kan een hot hatch zijn omdat het een normale auto is. Een BMW kan nooit een echte hot hatch zijn. Ik herinner me dat ik dat bedacht toen de Beiers een 2,5-liter zescilinder in de E36/5 Compact gooiden en elk autotijdschrift brulde: ‘BMW maakt een hete hatch!’ Terwijl ik dacht: nee, die maken ze niet. Een BMW kan geen hot hatch zijn omdat een BMW een prestigeauto is, en geen mediterrane roestbak die een aanrijding met een pasgeboren lammetje nog niet zou overleven. Ik zet mijn gedachte van toen hier wat mooier aan, maar ik hoop dat je begrijpt wat ik bedoel.

Er zijn toch hete BMW’s geweest?

De 323ti was geen hot hatch. Hij is net als de huidige M140i zeer zeker een hatchback en de prestaties zijn bepaald heet te noemen, maar een hete hatchback is ie niet. Die laatstgenoemde heeft ook al zes cilinders, en een hot hatch moet er nou eenmaal minder hebben. Niet per se slechts vier; maar wel minder dan zes. Vijf is acceptabel. Vraag me niet waarom. Zo zijn de regels van het spel.

En ze moeten voorwielaandrijving hebben. Dat is de andere reden waarom de M140i niet mag meedoen. Die heeft achterwielaandrijving, en als je nu wilt beginnen over de Talbot Sunbeam Lotus, dan ben ik bang dat ik moet toegeven dat de Sunbeam een mooi ding is. Maar een hot hatch kan ie niet zijn. Ook al kan ik niet bedenken bij welke club of genre hij dan wel zou kunnen horen. Het spijt me.

Een echte hot hatch in 2017 moet dus voorwielaandrijving hebben, minder dan 30.000 euro kosten en een zeker aso-gehalte hebben. Ik noem de Ford Fiesta ST. Dat is de enige echte hete hatchback die je in 2017 nieuw kunt kopen. Alle andere zijn neppers.