Geef een auto-ontwerper een stuk papier en een potlood en tien tegen een dat hij een kwartier later komt aanzetten met een schets van een tweezits sportauto. Een coupé waarschijnlijk, met de motor voorin. Zo zijn ontwerpers nu eenmaal geprogrammeerd, ook al zijn ze in dienst van een fabrikant die nooit een sportauto zal bouwen.
De ontwerpers van Bentley zijn niet anders. Ze slijten hun dagen met het op papier zetten van grote vierzits-coupés, cabrio’s en sedans, sinds de jaren twintig van de vorige eeuw de segmenten waarin het eminente Britse merk actief is. Oh, en de afgelopen paar jaar zijn ze ook nog bezig met een SUV – een klus die nog niet meevalt, getuige de niet geheel geslaagde concepten van die auto. Maar toen stond daar, op de Autosalon van Genève, opeens dit.
Het is precies het soort auto waarop ontwerpers dol zijn. Het soort auto waar ze constant tekeningen van maken, die vervolgens worden genegeerd door hun baas. Dit keer ging het anders, zegt Sangyup Lee, opperhoofd van Bentleys ontwerpafdeling: ‘Het was aanvankelijk een hobbyproject van een klein groepje mensen. Totdat we het idee aan het management lieten zien. Dat keurde het goed’, zegt hij grijnzend.
Grote baas Wolfgang Dürheimer besefte een jaar of wat geleden dat Bentley mee moest doen aan de grote luxe-SUV-wedloop. De Bentayga werd daarom op het prioriteitenlijstje gezet. Boven deze coupé dus. Reden: geld, zoals Dürheimer ruiterlijk toegaf. Met de SUV valt meer te verdienen, ook al krijgt de coupé – ook binnen Bentley – meer handen op elkaar. Toen de Bentayga voor het eerst werd getoond, vertelde Dürheimer me dat er al een model op ware grootte bestond van een tweezitter. Dat model bestaat allang niet meer; de EXP 10 Speed 6 op deze foto’s is een compleet nieuw ontwerp. Volgens Dürheimer duurde het niet lang voordat de auto op papier stond: ‘Als je je mensen zo’n opdracht geeft, gaan alle remmen los.’
De auto zou een aanzet kunnen zijn tot een vijfde modellenreeks voor Bentley. Of dat er van komt, is niet alleen een kwestie van lang en diep nadenken voor de mensen in Crewe; het concept fungeert ook als rijdende proefballon. Dürheimer: ‘We gaan met de auto op tournee in Europa, de VS en China om de reacties te peilen. Aan de hand daarvan nemen we een beslissing.’
Bentley heeft een jaar de tijd om vast te stellen of dit het juiste moment is voor een nieuwe lijn naast de bestaande modellen. Die timing is belangrijk: over een jaar is de Bentayga klaar, dus dan kunnen de medewerkers meteen aan de slag met het nieuwe project. De naam ‘EXP 10’ verwijst trouwens naar de experimentele status van de auto. Eerder hadden we al de EXP 9; inderdaad, het concept voor de Bentayga.
Dürheimer benadrukt dat de auto niet is bedoeld als tegenhanger van de Porsche 911. De auto is wel kleiner dan de Continental, maar wordt niet goedkoper. Volgens Dürheimer moeten we trouwens niet denken dat Bentley heel rijk van de auto zal worden: ‘De markt voor sportauto’s krimpt. Als we voor het geld zouden gaan, zouden we een SUV op de markt brengen.’ Hij doet er in dit geval dus alles aan om niet voor het geld te gaan, maar om gewoon een mooie auto op de markt te brengen.
Genoeg bespiegelingen. Laten we de auto zelf eens bekijken. Als je de EXP 10 naast de Continental GT ziet staan, dan is de auto duidelijk een stuk lager en kleiner. Het is dus meer dan een Continental met een andere jas. Volgens Dürheimer zal de auto worden gebaseerd op een nieuw platform. Lichtgewicht misschien? ‘Daar zal ik nog eens een nachtje over slapen’, zegt hij. Een Bentley moet stevig en solide aanvoelen. Lichtgewicht hoort niet in het Bentley-dna.
Ontwerper Sangyup Lee voegt eraan toe: ‘Stevigheid hoort bij onze traditie, maar koppel en luxe ook. We willen een sportauto ontwerpen die kan wedijveren met de AMG GT en Aston Martin Vantage, maar ook in dat gezelschap zal onze auto de meest luxueuze zijn. We wilden een auto ontwerpen die uitdaagt, waarop je verliefd wordt. Een auto waar kinderen een poster van op hun slaapkamer hebben. Onze ontwerptaal was tot nu toe erg veilig, erg ingetogen. Met deze auto laten we zien dat we een nieuwe weg in willen slaan. Als deze auto geen liefde op het eerste gezicht is, dan hebben we ons werk niet goed gedaan.’
‘De auto heeft een kortere overhang dan de Continental, wat impliceert dat de motor verder naar achteren wordt geplaatst. Dat is gunstig voor de gewichtsverdeling’
Bentley heeft wel eens eerder geprobeerd de grenzen te verleggen. Dat liep niet goed af. Al genoemde EXP 9 had misschien een opvallend opwerp, maar dat was vooral opvallend lelijk (die neus!). Bentley heeft een lesje geleerd: als de Bentayga in productie gaat, is de voorkant in elk geval helemaal veranderd. We kunnen Lee trouwens niet de schuld geven van dat ongelukje; hij werkte destijds nog bij VW.
De EXP 10 dus. De auto heeft – voor een Bentley – een bescheiden grille. Alle aandacht gaat daardoor uit naar de koplampen. Volgens Lee hoort een Bentley vier ronde lampen te hebben, maar voor de EXP 10 is dat uitgangspunt op een heel nieuwe – en overduidelijk liefdevolle – manier vormgegeven. Als je recht voor de auto staat, zijn de lampen inderdaad perfect rond. Als je echter schuin voor de auto gaat staan, dan worden ze ovaal. ‘Dat verleent iets spannends aan de auto, iets om te ontdekken’, zegt Lee. Hij wijst me ook op het spiraalvormige diamantreliëf aan de binnenkant van de lampen: ‘Wij noemen dat whiskyglazen.’ De vormen vinden we ook terug in de traditionele ruitjes van de grille (die overigens heel hip met een 3D-printer is gemaakt) en de manier waarop het leer en hout in het interieur is bewerkt.
De EXP 10 heeft en profil wel wat weg van de Aston Martin DB9. Toch is het duidelijk een Bentley, dankzij de ‘heupen’ boven de achterwielen. Die zagen we al eerder bij de Continental GT. Aan de achterkant vinden we ovale uitlaatpijpen en ovale achterlichten, alweer zoals het hoort bij een Bentley. Lee zag wel ruimte voor verbetering: ‘Vroeger hadden Bentleys altijd ovale lichten, gevat in rechthoekige units’, zegt hij met een blik van waarom deden we dat eigenlijk?
In het interieur zijn allerlei exotische materialen toegepast. Vooral de deurpanelen zijn fraai: ze bestaan uit een massief stuk kersenhout waarin een diamantpatroon is uitgefreesd. Middenin elk diamantje zit een klein koperen accentje. Het interieur is verder licht en elegant, net als de koets. De bovenkant van het dashboard ‘zweeft’ boven het instrumentarium waardoor licht en schaduw vrij spel hebben. Ook de middenconsole lijkt te zweven en is slanker dan we in jaren hebben gezien bij Bentley. We vinden er een groot touchscreen à la Tesla Model S en Volvo XC90. Het instrumentarium bestaat uit een chronograaf-achtige toerenteller met daarnaast een digitaal scherm voor de overige functies; klassiek en modern tegelijk dus.
Volgens Lee heeft de EXP 10 een realistische vorm en realistische proporties: ‘Dit is geen luchtkasteel op wielen.’ De deuren hebben een fatsoenlijk formaat, de binnenruimte volstaat en er is genoeg ruimte gereserveerd voor alle mechanische zaken (motor, onderstel, et cetera) die nu nog niet in de auto zitten. Een paar ontwerpers van de concurrentie, die ook even een kijkje kwamen nemen in Genève, lieten fijntjes weten dat de positie van de koplampen niet voldoet aan de veiligheidsvoorschriften, maar je kunt niet alles hebben.
De auto heeft een kortere overhang dan de Continental, wat impliceert dat de motor verder naar achteren wordt geplaatst. Dat is gunstig voor de gewichtsverdeling. Als er straks daadwerkelijk een motor in ligt, tenminste. Bentley wil er weinig over kwijt. Lee: ‘Misschien wordt het wel een hybride. Zo’n aandrijflijn levert veel koppel; precies wat je wilt voor een Bentley. Het scheelt dat we onderdeel zijn van de VW Groep. Alles is beschikbaar.’
Welk platform Bentley gaat toepassen, is ook nog niet duidelijk. Elders in de VW Groep is Porsche bezig met het MSB-platform, bedoeld voor een in lengterichting geplaatste motor en achter- of vierwielaandrijving. Het is onder meer bedoeld voor de nieuwe Panamera, die in 2016 uitkomt en is een stuk lichter dan het skelet van de huidige Panamera. Volgens Dürheimer is het goed mogelijk dat het MSB-platform ook zijn weg vindt naar de EXP 10. ‘Daar zijn we nog niet helemaal uit. We zouden bijvoorbeeld ook een combinatie kunnen maken van dat platform en onze eigen ophanging, aandrijfassen, remmen en wiellagers.’
Volgens Dürheimer is Bentley altijd verliefd geweest op het idee van een krachtige, snelle tweezitter. Verder dan dat idee zijn de Britten nooit gekomen. Toen W.O. Bentley in de jaren twintig een snellere auto wilde, bouwde hij geen kleinere of lichtere, maar juist een grotere en sterkere. Op die manier groeide een 3,0-liter viercilinder auto uit tot een lang, zwaar monster met een 6,5-liter zescilinder. De topversie daarvan, de Speed Six die tussen 1928 en 1930 werd gebouwd, won twee keer op Le Mans. Geen wonder dus dat Bentley die naam weer tot leven heeft gewekt. Die overgrootvader was allesbehalve een slanke tweezitter, heel anders dan de nieuwe Speed 6.
Dat is een tweezits supercar die Bentleys traditie van luxe en sportiviteit samenbalt in een wendbaar, elegant totaalpakket. Een auto die de strijd moet aangaan met de Aston Martin Vantage, de Mercedes-AMG GT en de komende Maserati Alfieri. Misschien zelfs wel met auto’s met middenmotor of de motor achterin, zoals de 911 Turbo, de Audi R8 en de immer uitdijende reeks McLarens. Al die auto’s zijn er niet voor niets; de fabrikanten denken kennelijk dat er klanten voor zijn te vinden. Bentley begint langzaam aan dat idee te wennen.
Reacties