Uitgelicht: Mazda Furai – beetje Nederlands ontwerp…

Hij ziet er uit alsof hij zo uit een stripverhaal is gestapt, of liever gezegd uit een mangastrip. Is de Mazda Furai conceptcar slechts een droom van zijn ontwerper, of zien we ‘m ooit op de weg?

 

Print gerust de plaatjes uit dit Top Gear-artikel. Wij nemen het je niet kwalijk en dat zal Laurens van den Acker ook zeker niet doen. Hij is ontwerpopperhoofd bij Mazda en de man die in de afgelopen twee jaar een verzameling van de meest in het oog springende conceptcars voor zijn rekening nam sinds Giorgetto Giugiaro en Nuccio Bertone in de jaren zeventig hun psychedelische hoogtepunt bereikten. De Furai is de vijfde en laatste zogeheten Nagare-auto en een onverwachte toevoeging aan Van den Ackers visie op het ‘natuurlijk lijnenspel’. Een meer filosofische benadering van auto-ontwerp bestaat niet, maar eigenlijk is het allemaal erg eenvoudig. Aldus Van den Acker: ‘Het is waanzinnig belangrijk dat we ook een auto ontwerpen die boven het bed van een jongetje van acht jaar komt te hangen. De mensen durven tegenwoordig niet meer te dromen.’

 

De eerste Nagare-auto – die gelukkig ook Nagare heet – werd in 2006 op de autosalon van Los Angeles onthuld en ondanks zijn extravagante verschijning werd hij al snel van het podium verdrongen door achtereenvolgens de Ryuga, de Hakaze en de Taiki (met die uitgebouwde wielkasten). En nu dus de Furai. Mazda, grossier in degelijke maar meestal saaie automobielen, heeft in de afgelopen twee jaar op elke grote autotentoonstelling de show gestolen. ‘Ik had de opdracht om vier conceptcars per jaar uit te brengen’, legt Van den Acker uit. Hij is een wereldse Nederlander van 42 jaar, die zes talen vloeiend spreekt. ‘Ik vond dat er een sterke visie uit moest spreken, omdat we anders het risico zouden lopen dat er totaal geen lijn in zat. Bij Mazda draait het om de emotie van de beweging, dus hebben we ons vooral laten inspireren door de beweging van wind en water en meer van die dingen. Dat hebben we vervolgens in plaatwerk proberen te vertalen.’

‘Ironisch genoeg hanteert juist een Nederlander – die driehonderd bijzondere werknemers in vier ontwerpstudio’s in drie continenten aanstuurt – met succes de hamer’
 

Eerlijk is eerlijk: met succes. Eigenlijk heeft Mazda met deze trits conceptcars volgens kenners eindelijk de weg vrij gemaakt voor het bestaan van zuiver Japans auto-ontwerp. Moet je je voorstellen, ondanks die fantastische sportauto’s, bizarre gezinsauto’s en sedans en een adembenemende esthetische traditie waarin Boeddhisme, Shinto, Samurai, Manga en nog veel meer zijn verenigd. Om maar niet te vergeten dat ze heel goed weten hoe je geld kunt verdienen in de auto-industrie, is een poging tot analyse van Japans ontwerp nog steeds als pudding met een spijker aan de muur proberen te nagelen. Ironisch genoeg hanteert juist een Nederlander – die driehonderd bijzondere werknemers in vier ontwerpstudio’s in drie continenten aanstuurt – met succes de hamer.

 

Hoewel de Nagare-auto’s zeer de moeite waard zijn, kan ik nauwelijks de neiging onderdrukken om ze te bestempelen als goed uitgewerkte luchtfietsen. Van den Acker houdt vol dat dit niet zo is. Dat brengt ons bij de meest extreme auto in de serie, de Furai. Die auto rijdt dus gewoon echt. De Furai is gebouwd onder het toeziend oog van Franz von Holzhausen (ook een prachtige naam) in het atelier van Mazda in Californië op het chassis van de drie jaar oude Courage C65 LMP2 (die meestreed in de Amerikaanse Le Mans-races) en is voorzien van een wankelmotor die 450 pk levert en loopt op bio-ethanol E100.

 

Nagare in race-uitvoering: om enerzijds het moeilijk verifieerbare feit dat er op de Amerikaanse circuits beduidend meer Mazda’s en raceauto’s met een Mazda-motor actief zijn dan enig ander merk, breed uit te meten en om anderzijds de fietsen weer op de grond te krijgen. ‘We wilden het beeld van Mazda als speler in de autosport nadrukkelijk neer zetten’, meldt Von Holzhausen. ‘Toen we de racedimensie aan onze ontwerpfilosofie koppelden, realiseerden we ons dat in de autosport uiteraard alles maar op één doel is gericht. Als we kunnen bewijzen dat de Nagare in deze extreme omstandigheden stand kan houden, dan bewijzen we eigenlijk dat dit werkelijkheid kan worden. Dat dit niet gewoon maar een artistiek hoogstandje is.’

 

Het bewijs daarvoor is te vinden op YouTube waar je een Furai op Laguna Seca zijn rondes ziet rijden. Hij oogt en klinkt als een echte, moderne raceauto. Furai betekent overigens ‘geluid van de wind’, maar het gaat wel ietsje verder dan dat. ‘Dit is een levend, ademend voertuig’, vervolgt Von Holzhausen. ‘Je kunt erin rijden, hij heeft een wankelmotor en hij staat voor alles wat Mazda is. Tegelijkertijd spreekt hij ook die ongetemde taal die bijzonder functioneel is.’ Ze kunnen het ook bewijzen. De Furai werd gebouwd in samenwerking met een revolutionair Californisch ingenieursbureau Swift dat Computational Fluid Dynamics (CFD) bedacht om ervoor te zorgen dat de auto voldoende frisse lucht en koeling kreeg om de hitte veroorzaakt door de overijverige rotorbladen te neutraliseren.

 

Von Holzhausen: ‘We kwamen zelfs tot de ontdekking dat elementen die er wel aërodynamisch uit zagen ook werkelijk aërodynamisch waren. Neem nou de Lockheed SR71 Blackbird of de F22 Raptor: die zijn prachtig, maar die schoonheid kwam pas echt tot stand door de techniek. Ik geloof niet dat er ook maar één ingenieur was die ze zo in zijn schetsboekje heeft getekend.’ Als de Furai er op deze pagina’s al goed uit ziet, dan is hij in werkelijkheid fenomenaal. De meeste auto-ontwerpers benadrukken het belang van discipline, maar deze auto tart alle regels. Je zou zelfs de invloed van de chaostheorie kunnen vermoeden, maar Von Holzhausen ontkent dat ten stelligste. ‘Je kunt niet straffeloos alle regels aan je laars lappen, want dan wordt het te organisch en ongrijpbaar.’

 

Van voren ziet de Furai er spectaculair uit. Hij combineert de inmiddels bekende Nagare-kenmerken – vijfhoekige grille, opvallende koplampen en vloeiende voorspatborden – tot een zuivere, aanvallende duurracer. De geribbelde, gebeitelde zijkanten lijken op te zwellen en vloeien over in een enigszins angstaanjagende achterkant. De wankelmotor is erg laag in het chassis gemonteerd om een optimale gewichtsverdeling te krijgen en de motorkap ziet eruit alsof hij in stroken is gespleten. (‘Waar dat op is geïnspireerd?’ lacht Von Holzhausen, ‘op een oververhitte wankelmotor.’)

‘Bij nader inzien blijkt dat Van den Acker in het begin van zijn loopbaan bijzonder gecharmeerd was van de beroemde Bertone BAT-auto’s’
 

De bij raceauto’s overbekende luchthapper is vervangen door een zogenaamde air fang, die frisse buitenlucht naar de luchtinlaat dirigeert. ‘Meestal is een auto als deze vergeven van grote lelijke lamellen,’ volgens Von Holzhausen, ‘maar wij hebben deze natuurlijke welving ontworpen om de lucht naar binnen en naar buiten te helpen.’ Zonder de vleugels is de luchtweerstandcoëfficiënt een indrukwekkende 0,36, met vleugels is die 0,5. De overeenkomst tussen de Furai en aansprekende raceauto’s uit Groep C uit midden jaren tachtig en begin jaren negentig is nauwelijks toevallig. Bij nader inzien blijkt dat Van den Acker in het begin van zijn loopbaan bijzonder gecharmeerd was van de beroemde Bertone BAT-auto’s en ook van de Peugeot 905 en Porsche 956. Om maar te zwijgen van de Mazda 787B die in 1991 Le Mans won. ‘Ik zag de auto’s op een circuit in Italië, dicht bij mijn werk, toen ik nog maar net als broekie was begonnen. Beter gezegd: ik hoorde ze veel eerder dan dat ik ze zag. Het waren de meest sensuele en oogverblindende auto’s. Ik hoop dat deze auto iets van die romantiek terug kan brengen.’

 

Ook het interieur zijn ze niet vergeten. Sober maar met een geweldige aantrekkingskracht naar de twee belangrijkste klokken en een aantal terugkerende rotormotieven (de startknop heeft bijvoorbeeld de vorm van een rotor). De overbrenging vindt plaats door een zestraps, sequentiële automaat, maar er is ook een ouderwetse versnellingspook. ‘Voor het geval er menselijk ingrijpen nodig is op het circuit’, aldus Von Holzhausen. Hij is in ieder geval stevig genoeg om maximaal 750 pk in bedwang te houden.

 

De banden zijn geleverd door Kumho. Ze zijn voorzien van een handgesneden profiel voor gewoon weggebruik en volwaardige slicks voor de racewagen. De remmen zijn van Brembo, de aluminium velgen van BBS.

 

Verdomd, het werkt. Ben Devlin – de coureur uit de Mazdaspeed ALMS – klom in de Furai bijna elke bocht uit op Laguna Seca voordat hij ook maar een ronde voltooide. De voorspoiler schraapte over de grond en moest worden verwijderd ten koste van de wendbaarheid en neerwaartse druk. Hoe vaak hoor je nu dat soort kritiek op een conceptcar? Zou het dus werkelijkheid kunnen worden? Een supercar van Mazda met een wankelmotor?

 

‘Ik hoop het waarachtig’, verzucht de bevlogen Van den Acker. ‘Voor wat betreft de Nagare voelen we de hete adem van onze concurrenten in de nek. Maar we hebben nu wel iets onderscheidends in handen en we zouden wel gek zijn om daar niets mee te doen. Mijn boodschap aan iedereen die denkt dat het toch nooit werkelijkheid zal worden? Blijf dat vooral denken.’