Speed Week 2024: een Yaris tegen de ultieme 911 S/T

Deze twee zijn eigenlijk nu al in het bezit van de felbegeerde TopGear Heldenstatus. De Porsche 911 S/T is in principe een combinatie van alle beste onderdelen van de meest recente GT-auto’s van Porsche, maar dan beter. Hij werd in augustus vorig jaar onthuld, ter viering van 60 jaar 911, en er zullen er dan ook maar 1.963 worden gemaakt.

Hij maakt gebruik van de 525 pk sterke, 4,0 liter grote, turboloze boxermotor van de GT3 RS, maar laat diens nogal opzichtige spoilertoestanden achterwege en voegt er een handgeschakelde versnellingsbak aan toe. Er wordt ook op tal van manieren gewicht bespaard, waardoor de S/T zo’n 40 kilo lichter is dan een GT3 Touring met handbak. En ja, ze gaan nu al voor de hand voor bijna het dubbele van de toch al vrij pittige basisprijs van 424.000 euro (328.000 in België)…

De Yaris is aanzienlijk goedkoper dan de 911 (maar is nog steeds duur)

De Toyota GR Yaris was, zeker daarmee vergeleken, een soort bereikbare kampioen toen ie begin 2020 voor het eerst zijn neus liet zien, met een Nederlandse basisprijs van net onder de 60k. Het was een echte rallyhomologatiespecial voor de openbare weg, en we vielen als een blok voor zijn al even blokkerige charmes. Jammer genoeg kondigde Toyota aan dat deze nieuwe, gefacelifte versie in Nederland dik over de 80k moest kosten (verhuis naar België; daar kost ie ‘maar’ 49.000 euro).

En zelfs dat valt nog in het niet bij de prijzen die Toyota vraagt voor de speciale Ogier- en Rovanperä-edities, want die gaan dik over de ton. Een ton! Voor een Yaris! We gaan nog niet eens proberen om dat te begrijpen, maar de facelift heeft wel wat opwindende updates meegekregen. De 1,6-liter driecilinder turbomotor is aangepakt om hem betrouwbaarder te maken en heeft er in dezelfde moeite door bijna 20 pk vermogen en 30 Nm trekkracht bijgekregen.

De ophanging en schokbrekers zijn sterker geworden, het interieur is aangepast om wat meer als dat van een sportauto aan te voelen (met, belangrijk, een lagere zitpositie) en ook de carrosserie is verstevigd, met 13 procent meer laspunten en een verlijming die 24 procent sterker is. Heel nerdy allemaal, maar veelbelovend. Oh, en die nieuwe grille, met ‘GR-Four’ op de intercooler geprint, is heerlijk jaren-’90.

Develop, race, break, fix

Bij de introductie van de vernieuwde GR Yaris vertelde Toyota dat het origineel was verbeterd volgens het concept ‘develop, race, break, fix’, waarbij de ervaringen en opmerkingen van zowel race-als rallycoureurs werden gebruikt. Onder leiding van topman Akio Toyoda (die op zijn 68^e nog altijd racet, onder het pseudoniem Morizo) is de straatautodivisie van Gazoo Racing heel, héél lekker bezig de afgelopen jaren.

En dat geldt, zoals niets minder dan glashelder wordt uit alle auto’s die ze produceren, ook voor de GT-afdeling van Porsche. Toen de S/T werd geïntroduceerd vertelde Andreas Preuninger, de baas van de afdeling, dat dit zijn toppunt was. Zijn ultieme moderne 911.

Zowel Toyota als Porsche doet zijn uiterste best om de handbak in leven te houden, en het is dan ook de aanwezigheid van een koppelingspedaal en een in alle richtingen bewegende pook die deze twee hier bij elkaar brengt. Ja, er zijn exotischere auto’s met meer kracht en hogere prijzen aanwezig bij deze Speed Week, maar dit duo kon nog weleens het onderhoudendst zijn.

Kort pookje

De Porsche heeft een zesbak met een kort pookje, heerlijk korte schakelwegen en kortere overbrengingsverhoudingen dan de GT3. Daarnaast heeft hij een lichtgewicht vliegwiel en dito koppeling die met enige omzichtigheid moet worden bediend. De Toyota heeft ook zes versnellingen en een fijne, compacte slag. Net als de 911 brengt ie, als je dat wilt, zelf de motor op het optimale toerental bij terugschakelen, en de pook zit lekker dicht bij het stuur. Nieuw is dat je de Yaris nu zelfs kunt laten uitrusten met een achttraps automaat, maar als je wilt dat iets goed gebeurt (of als je gewoon meer lol wilt hebben), doe je het natuurlijk zelf.

Op de een of andere manier is het Toyota gelukt om van de GR een nóg veel betere hot hatch te maken dan ie al was. Hij is ietsje stugger, dus hij stuurt op het circuit wat scherper in, maar heeft nog altijd een briljante balans. Er zijn drie rijmodi die de stuurbekrachtiging, gaspedaalrespons en het uiterlijk van de metertjes beïnvloeden, maar eigenlijk moet je de boel gewoon in Sport zetten en dan gaan spelen met de afzonderlijke GR-Four-knop.

Drie standen voor de GR Yaris

Ook die heeft drie standen. In Normal is de koppelverdeling tussen voor- en achterkant 60/40 en gaat de Yaris een beetje in de richting van verstandig onderstuur. In de Track-modus kan het systeem zelf automatisch variëren tussen die 60/40 en 30/70. Dat betekent dat je hem veilig de bocht in kunt smijten in de wetenschap dat er vooraan meer koppel beschikbaar is, voordat je weer op het gas gaat en power naar de achterkant stuurt voor een speels toefje overstuur en een vlotte exit. Voorheen was er een optioneel circuitpakket met lichtgewicht gesmede wielen en dubbele Torsen-sperdifferentiëlen.

Omdat iedereen dat vakje toch aanvinkte, is het nu standaard en kun je de aandrijving zowel van links naar rechts als van voren naar achteren voelen verschuiven. Het werkt allemaal samen om de neus de goede kant op te houden en je vervolgens richting horizon af te schieten, ongeacht hoe scherp je de bocht ook had ingezet. Voor de volledigheid: de laatste GR-Four-modus is Gravel, die je een vaste verdeling van 53/47 geeft. Toyota zegt dat die puur bedoeld is voor de special stages. Heerlijk.

Compleet ander verhaal

De 911 S/T is een compleet ander verhaal. Je zit perfect in een even mooi als functioneel interieur en stationair gromt ie er al lekker op los. Toyota mag de GR Yaris dan hebben verbeterd op basis van de ervaringen met de raceauto’s, als je hier je ogen even dichtdoet, zou je zomaar kunnen denken dat Porsche gewoon een kentekenplaat op zo’n race-911 heeft geschroefd en het verder wel best vond. Het lichte vliegwiel en het ontbreken van geforceerde beademing betekenen dat de respons op het gaspedaal haast lachwekkend snel is, al moet je wel voorzichtig zijn met de koppeling als je vanuit stilstand wegrijdt.

Maar als je eenmaal onderweg bent, merk je meteen dat hier zóveel meer mee aan de hand is dan met een GT3 Touring. Om te beginnen is de achterwielbesturing achterwege gelaten om gewicht te besparen en wat meer puurheid aan de rijervaring toe te voegen. Dat heeft gewerkt, want de besturing van de S/T is fonkelend direct. Ogen vinden apex, handen bewegen als vanzelf, auto vindt apex. Elke keer weer. De voorkant blijft gewoon grip houden en je kunt de achterkant met het gaspedaal plaatsen. Hij gaat loeistrak de bochten door, maar zelfs in de sportievere rijmodi zit er nog aardig wat meegaandheid in de ophanging, en de standaard koolstofkeramische remmen zijn heel vertrouwenwekkend en bieden veel gevoel in het pedaal. Dit is een bijzondere auto.

Doorhalen naar 9.000 toeren

En dan hebben we het nog niet eens gehad over de motor. De lichtgewicht S/T doet een 0-naar-100’je in 3,7 seconden en heeft een topsnelheid van 300 km/u (dat die niet hoger is, ligt aan die kortere overbrengingsverhoudingen). Maar het belangrijkste cijfer is 9.000: het toerental waar de rode lijn ligt. Het geluid is tegen die grens aan fenomenaal, en je zult vaak in die regionen verkeren, omdat het volle vermogen pas beschikbaar is bij 8.500 tpm.

De driecilinder van de GR Yaris klinkt brutaler en agressiever dan ooit tevoren, en hij heeft net dat beetje extra pit om dat geluid kracht bij te zetten. De 0-naar-100-tijd ging omlaag van 5,5 naar 5,2 seconden. En ondanks het nieuwe interieur, dat zo vierkant is dat het uit Lego-steentjes lijkt te zijn opgebouwd, is het gewicht met 1.280 kilo gelijk gebleven. De remmen houden zich prima op het circuit en ook de nieuwe koeling lijkt zijn werk goed te doen.

Karakter van een klein ettertje

En ja, er is inderdaad een klein knopje waarmee je de intercooler kunt besproeien om de temperaturen onder controle te houden. Je zou kunnen denken dat de GR iets te hard zijn best doet om serieus te worden genomen, maar hij weet dat karakter van een klein ettertje (tegen al die grotere jongens) wel te behouden. Hij wil knokken met auto’s als de 911 S/T, en op een smal B-weggetje zou hij het de Porsche zomaar eens heel lastig kunnen maken.

Maar je dacht ook niet echt dat deze auto’s niet goed zouden zijn, toch? Rond beide is een enorme hype ontstaan, maar ze hebben allebei laten zien dat ze dat waard zijn. Twee afdelingen met behoorlijk gelijke waarden hebben twee totaal verschillende auto’s afgeleverd. Wij zijn vooral blij dat we nu nog niet per se hoeven te kiezen – want we vermoeden dat er voor allebei weleens een plaats zou kunnen zijn bij de laatste vijf.