Is chiptuning slecht voor je auto? En wordt je auto er écht zuiniger van?

Chiptuning is tegenwoordig big business. Vroeger gingen we in de weer met andere inlaatspruitstukken, nokkenassen, grotere kleppen en uitlaten, tegenwoordig kun je vaak meer vermogenswinst behalen door simpele chiptuning. In veel gevallen krijg je garantie en beloven ze een lager verbruik. Dat klinkt als een win-win-win-situatie. Je zou wel gek zijn om met een standaardmotor te blijven rijden, nietwaar?

Daarom duiken we in dit artikel even dieper in de materie. Niet alleen wat chiptuning is, maar ook wat de eventuele valkuilen zijn en waar je op moet letten. Over het algemeen is Nederland een geweldig land voor chiptuning: de auto’s worden hier over het algemeen goed onderhouden, de temperaturen zijn relatief laag, alles is vlak en de brandstoffen zijn vaak van prima kwaliteit. Toch zijn er wel een paar dingen waar je even op moet letten.

Wat doet chiptuning eigenlijk met je auto?

Chiptuning (ook wel chippen, remap of kernveldoptimalisatie genoemd) is heel kort door de bocht het opnieuw programmeren van de software van de motor. Elke moderne motor heeft een ‘brein’: de ECU. Deze leest de sensoren uit en stuurt de onderdelen, zoals de turbo, injectoren en dergelijke aan. Wederom heel kort door de bocht: je manipuleert de waarden van de computer en verhoogt dingen als de brandstofdruk én turbodruk. Meer brandstof en meer druk betekent simpel gezegd meer vermogen en meer koppel.

Is chiptuning slecht voor je auto?

Ja, in principe wel. Hoe meer je de techniek gaat belasten, hoe hoger de slijtage en hoe groter de kans op onderdelen die kapot gaan. Er zijn twee dingen van belang. Ten eerste de basis van de auto. De ene auto kent grotere mechanische reserves dan de andere. Ten tweede is het belangrijk om vast te stellen tot hoe ver je gaat. Dus in veel gevallen kan het geen kwaad en heb je er jaren plezier van, maar een standaardmotor wordt minder belast en zal betrouwbaarder zijn uiteindelijk.

Ondanks dat sommige motoren op papier gelijk lijken te zijn, hoeft dat niet het geval te zijn. Een BMW 320i heeft dezelfde motor en turbo als de 330i, maar wel andere zuigers die minder vermogen aankunnen. Naast de motor, zijn er ook de onderdelen eromheen zoals de koeling en aandrijflijn. Een 525d 3.0 kun je tunen naar de waarden van een 530d, maar de automaat kan het surplus aan koppel niet aan. Een BMW 114i kun je chippen naar het dubbele vermogen, maar de koeling is er niet op voorbereid.

Ook moet je goed nagaan waar je de auto voor gaat gebruiken. Wil je gewoon dezelfde auto en af toe wat sneller rijden: geen probleem. Ga je er een zware caravan achter hangen en door de bergen rijden, dan kun je misschien beter een andere auto kopen. Ook voor circuitgebruik is chiptuning niet ideaal als je meer vermogen wilt.

Wordt je auto er zuiniger van?

Eet elke dag een broodje Picanto en val af! Het klinkt te mooi om waar te zijn, maar het kan wel als je verder alleen komkommers eet. Met chiptuning is dat hetzelfde. Bij gelijk gebruik kan een auto ietsje zuiniger zijn. Maar ja, als je extra vermogen hebt en dat gaat aanspreken, verbruikt de motor juist meer brandstof. Je hebt het dus zelf in de hand. De grootste besparingen kun je bereiken door de EGR uit te schrijven, wat geregeld gebeurt in combinatie met chiptuning.

EGR staat voor Exhaust Gas Recirculation: dus het hergebruik van warme uitlaatgassen. Dit is gunstig voor een lagere stikstofuitstoot, maar is wel iets slechter voor het verbruik. De claim dat een auto met chiptuning zuiniger kan worden, is niet per definitie onwaar, maar niet altijd van toepassing. In een patat oorlog zitten ook een paar vitamines, maar dat is niet waarom je het eet.

Wat kost chiptuning voor een auto?

Dat is helemaal afhankelijk per auto. De goedkoopste tuners bieden het aan vanaf 199 euro en het loopt op tot duizenden euro’s. Gemiddeld kost het chiptunen van een auto rond de 400 tot 600 euro. Bij nieuwere auto’s kan dit (heel veel) hoger uitvallen, bij oudere auto’s juist ietsje lager. Dat heeft mede te maken met de ontwikkelingskosten. Voor een nieuw motortype moet de nieuwe software geschreven worden. Bij een ouder motortype heeft de tuner in kwestie vaak de kosten er al uit.

Vaak wordt chiptuning aangeboden met een rollenbanksessie. Deze kost tussen de 75 en 150 euro. In principe altijd doen, want dan krijg je een indicatie van het vermogen en koppel. Kijk nooit gek op van een paar pk’s te veel of te weinig: temperatuur, luchtvochtigheid en brandstofkwaliteit kunnen voor een paar procenten meer of minder vermogen zorgen.

Welke vormen van chiptuning zijn er?

• ECU herschrijven
• Externe ECU
• Powerbox

In dit geval hebben we het over chiptuning door de ECU te herschrijven. Er zijn nog twee andere methodes. De externe ECU is een computer naast de gewone ECU. Deze overstemt de originele computer, als het ware. Het voordeel is dat je dit kastje kunt verwijderen. De auto draait dan weer normaal verder op de gewone ECU. Tuners als Brabus, ABT, AC Schnitzer, TechArt en Novitec werken met externe modules.

Zeker als de originele software niet gekraakt kan worden of als je de auto weer als origineel wilt doorverkopen, is het zeker het overwegen waard. Een powerbox is als een externe ECU, maar dan (veel) simpeler. In principe fopt deze enkele waarden die de ECU binnenkrijgt, zodat de motor meer brandstof gaat inspuiten. Ideaal is het nooit, wel goedkoop en eenvoudig te plaatsen en verwijderen.

Kan chiptuning op mijn auto?

In principe kun je elke auto met een ECU aanpassen, mits de tuner de software kan kraken. Of het zin heeft, is een tweede. Bij atmosferische motoren (dus zonder turbo) valt er meestal niet veel te winnen, tenzij het een teruggetunede motor is. De motor van de Up is leverbaar met 60 of 75 pk. Beide kunnen worden getuned naar 85 pk. Vanaf 60 pk is die 25 pk extra wel lekker. Vaak zit het extra vermogen wel alleen boven in het toerenbereik.

Bij een motor met drukvulling (dus met turbo of supercharger) is er vaak meer mogelijk. Bij een teruggetunede (geknepen) motor met turbo al helemaal. Denk aan de Audi A4 1.8 TFSI (122 pk) of BMW 325d (204 pk), daarbij kun je zo 100 pk extra krijgen. Bijna alle tuners hebben op hun site een overzicht van wat er mogelijk is voor jouw auto.

Hoeveel pk-winst levert het aanpassen van de ECU op?

Dat is helemaal afhankelijk van het type motor. Met de moderne turbomotoren is er meestal een winst te realiseren van zo’n 30 tot 50 pk aan vermogen en 50 tot 100 Nm aan trekkracht. In sommige gevallen ligt dat flink hoger, in andere gevallen lager. De chiptuner in kwestie kan dat van tevoren aangeven wat er ongeveer mogelijk is. Kijk niet neer op een paar pk’s meer of minder, er zijn veel factoren waardoor jouw motor net ietsje minder (of meer) vermogen levert.

Wat is een ‘stage’ bij tuning eigenlijk?

In principe is dat de grootst mogelijke verzonnen onzin. Er is namelijk geen vaste definitie voor. In verband met chiptuning spreekt men geregeld over ‘Stage 1’ of ‘Stage 2’. Daarmee wordt vaak het volgende bedoeld:

• Stage 1 (alleen aanpassing computer)
• Stage 1,5 (als stage 1, plus uitschrijven EGR)
• Stage 2 (als stage 1,5, plus sportkat/downpipe, luchtinlaat en intercooler)
• Stage 3 (als stage 2, plus aanpassing turbo)

Let dus goed op, want omdat er geen vaste definitie is of keurmerk, kan iedereen de naam geven die ze willen. Sommige tuners noemen stage 1 de ECU aanpassen en stage 1,5 met een rollenbanktest. Dat is natuurlijk kolder, maar strikt genomen niet verboden. Laat dat hele ‘stage’-verhaal links liggen. Benoem aan de tuner welke modificaties je hebt en dan kan hij daar de tuning op aanpassen.

Let op: met downpipe wordt het lastig tot onmogelijk door de APK te komen. Met een andere katalysator (sportskat of racekat) is het soms wel mogelijk. In de meeste gevallen kom je zo de APK door met chipunting. Bij diesels moet je wel even oppassen, aangezien er een roetdeeltjestest is. Een getunede diesels stoot vaak net even wat meer roet uit dan een standaarddiesel.

Chiptuning op maat: feit of fabel?

Vaak eisen kenners dat ze chiptuning op maat wensen. Ondanks dat de eigenaren van de auto’s uniek zijn, zijn de motoren dat natuurlijk niet. Chiptuning op maat bij een motor die verder standaard is, gaat niet zo’n verschil maken. Sterker nog, aanbieders als Ditupa of MHD bieden generieke tuningfiles (digitale bestanden) aan, die vaak beter functioneren dan chiptuning op maat om de hoek.

Wil je meer vermogen en heb je aanpassingen gedaan? Dan is chiptuning op maat wel aan te raden. Zeker als je verregaande modificaties hebt. Maak je geen illusies, de basis voor de tuning is bijna altijd al lang gelegd. Het is meer het op smaak afstellen ervan. Als jij een Golf V GTI hebt met een grotere turbo en intercooler, zijn er voldoende tuners die daar al een geschikte file voor hebben liggen en die iets op jouw motor afstemmen. Dat is het maatwerk.

Hoe zit het met tuning en garantie?

In veel gevallen krijg je garantie op de tuning, maar dat is niet garantie op de auto! Sterker nog, in bijna alle gevallen vervalt de garantie als je de auto voorziet van chiptuning. In sommige gevallen, zoals bij bepaalde Duitse merktuners, nemen zij de garantie over. Je ziet dat veel mensen wachten totdat de garantie vervallen is voordat ze gaan tunen. Ook even goed om op te letten, bij een gechipte auto vervalt ook de garantie op reparaties.

Tenslotte is het het raadzaam om een gechipte auto beter te behandelen. Halveer de onderhoudsintervallen van de fabrikant. Maximaal 10.000 kilometer. Rijd de auto altijd rustig in, dus niet meer dan 2.500 toeren (benzine) of 1.500 toeren (diesel). Laat de motor ook goed afkoelen na intensief gebruik. Tank de best mogelijke brandstof. Als jij zorgt voor de auto, zorgt de auto voor jou.

Chiptuning in het kort:

• Chiptuning: aanpassen computer van de motor
• Voornamelijk effectief bij motoren met turbo of compressor
• Gemiddeld 50 pk en 80 Nm extra (kan enorm variëren)
• Kosten: ongeveer 550 euro
• Extra slijtage aan motor en aandrijflijn, geen garantie

Lees ook: Goedkoop auto chippen doe je via AliExpress