Zo nu en dan wordt de autowereld in een houdgreep genomen door zaken die hun weerga in de geschiedenis niet kennen, of een opkomende technologie die zo diepzinnig is dat we niet echt weten hoe we erop moeten reageren. Uitstootregelgeving, veiligheidsvoorschriften – maar niets in de geschiedenis van de automobiel heeft het potentieel gehad om de manier waarop we rijden zo te veranderen als de autonome technologie. Het resultaat van deze zich snel ontwikkelende toestand zou immers kunnen zijn dat we straks zelf helemaal niet meer rijden. En dat het ding waarin we ons dan voortbewegen, ook niet meer per se te boek staat als een auto.
Dus het debat over deze zelfrijdende persoonlijke transportmiddelen is wellicht de proloog van een boek met de titel De dood van de auto. Nu houd ik behoorlijk van auto’s, dus ik vind dit hele onderwerp nogal benauwend. Ook vind ik het extreem verwarrend en, soms, allemaal moeilijk te geloven. Om duidelijk te zijn: ik ben geen wetenschapper, geen ingenieur, ik ben gewoon een man die van auto’s en van rijden houdt.
Waarom geloof je het niet?
Er bestaat een constante nieuwsstroom die ons vertelt dat de slimmeriken die zoekmachines bouwen, MP3-spelers bedenken en taxi-apps uitbaten aan vloten zelfgebouwde auto’s zonder bestuurders werken, waarmee ze zichzelf automatisch van a naar b laten brengen. Maar er lijken hierbij behoorlijk wat ongelukken te gebeuren. Ongelukken, zelfs, van het soort waarvoor een autorijdende homo sapiens al snel een maandje of wat moet gaan brommen.
Tegelijkertijd wordt ons verteld dat de autonome auto op den duur onvermijdelijk zal zijn. Dat we binnenkort geen stuur meer nodig hebben. Het spijt me, maar daar geloof ik helemaal geen snars van. Onder heel bepaalde omstandigheden (lage snelheden, in de stad; hoge snelheden, op de snelweg) wil ik nog wel geloven dat we het besturen over zouden kunnen laten aan een computer, en zelfs dat we daarmee beter af zouden zijn. Maar daarbuiten zijn de problemen waarmee de technologie te kampen zou krijgen zo complex en onoverkomelijk dat we een machine zouden moeten ontwikkelen die veel intelligenter en alerter kan reageren op situaties dan enig mens op aarde op dit moment kan. Je hebt Terminator gezien, toch?
Leg eens verder uit…
Om te begrijpen hoe gecompliceerd en potentieel gevaarlijk autonoom reizen kan zijn, hoef je maar even naar de vliegtuigindustrie te kijken. Airbus is decennialang pionierend bezig geweest met door computers bestuurde vliegtuigen die inmiddels een benijdenswaardige veiligheidshistorie hebben. Maar wel met twee belangrijke voorbehouden: 1) er is altijd een mens aanwezig en constant klaar om in te grijpen, ingeval de computer het even allemaal niet meer aankan, en 2) als de computer het echt niet meer aankan, loopt het meestal niet met een sisser af.
Dus: een industrie die wordt gevoed door biljoenen euro’s en wordt bevolkt door de best opgeleide en slimste mensen op aarde, die onderzoekt al tientallen jaren of het mogelijk is om het menselijke element uit het besturen van een vliegtuig te halen, en heeft geconcludeerd dat er toch altijd iemand achter de stuurknuppel van een vliegtuig moet zitten, gewoon voor het geval dat. En wij moeten geloven dat de mensen van de zoekmachines en de MP3-spelers het nu ineens beter kunnen? Terwijl het in de lucht toch aanzienlijk minder druk is dan op straat?
En als we welwillend zijn en ervan uitgaan dat het mogelijk is?
Kunnen ze dan ook een nieuwe infrastructuur bouwen om ons op voort te bewegen met de dingen die we voorheen kenden als auto’s? In het nieuwe lexicon kunnen we uiteraard het woord ‘weg’ niet meer gebruiken. Het lijkt mij dat dat een veel groter probleem is in de ontwikkeling en de toekomst van het reizen dan wie er eigenlijk daadwerkelijk rijdt.
Natuurlijk begrijp ik dat de taken op lange autowegen in, zeg, het midden van de VS of Mexico, Argentinië of Australië kunnen worden waargenomen door slimme printplaten, maar verder ben ik op dit moment nog erg, erg cynisch. Ik zal wel worden versleten voor iemand die nog denkt dat de aarde plat is, maar in de wereld van autonome technologie is er geen ruimte voor een foutmarge. Alles moet constant perfect verlopen, en er bestaat geen industrie in de geschiedenis van de mensheid die ooit zoiets heeft gepresteerd. En aangekomen bij dat punt, moeten we ons toch eens afvragen hoe slecht die goede oude mens achter het stuur nou daadwerkelijk is.
Reacties