Deze prachtige Smit Oletha is geen omgebouwde BMW Z8

Palomar Mountain, Zuid-Californië. De weg klimt bijna verticaal gedurende een kilometer van Lake Henshaw naar het Caltech Observatory op 1.712 meter hoogte. Het landschap onttrekt deze verbazingwekkende stukken asfalt gewoon aan het zicht. De weg hier heet East Grade Road, wat doet denken aan bewegwijzering voor skiërs.

Het is ook aannemelijker dat we nu een langlaufroute volgen die van San Diego landinwaarts naar Palm Springs zou leiden, maar de navi geeft aan dat we in een vallei op Highway 79 zitten, niet op de kronkelende top van deze adembenemende bergkam. Op een of andere manier lijkt de auto die we rijden meer geschikt als boulevardcruiser, maar z’n bouwers willen graag laten zien dat hun restomod een heuse Porsche 911 996 GT3-rivaal is.

Even over de BMW Z8

We spoelen even twintig jaar en een beetje terug. De Z8. Een conceptcar van BMW met de aandrijflijn van de E39 M5. Door z’n fraaie uiterlijk ging ie in productie, als luie, ontspannen machine met bergen koppel en een tamelijk braaf karakter. 5.703 stuks werden ervan gemaakt.

Maar dit is niet een van die 5.703. En op dit punt moeten we ‘de broers’ maar eens introduceren. Willem en Kaess Smit, die, zoals je aan de namen kunt afleiden, Nederlandse voorouders hebben. Opa kwam uit Nederland, zo vertellen ze. Ze zijn beide BMW-liefhebbers – dat krijg je als je vader in je jeugd met een E39 M5 rondscheurde – en werktuigbouwkundigen.

Kaess heeft een achtergrond in lucht- en ruimtevaart en geavanceerde composieten, terwijl Willem ervaringen heeft opgedaan bij zowel Tesla als Singer. En zoals wel meer mensen zijn ze niet blij met de richting die BMW de laatste tijd is ingeslagen. Maar in tegenstelling tot ‘wel meer mensen’ besloten de broers er iets aan te doen.

De Smit Oletha is een BMW Z4 Coupé

Wat ze hebben gedaan, is best opmerkelijk, omdat dit geen BMW Z8 is. Nee, onder de carbon carrosseriedelen begon de Oletha (vernoemd naar de weg waaraan ze opgroeiden, maar het betekent ook iets als ‘licht en wendbaar’ in het Grieks) z’n leven als een BMW Z4 Coupé. Zou je niet zeggen, toch? Om je een idee te geven van de aandacht voor details, richten we ons op twee elementen: ontwerp en techniek.

Koolstofvezel panelen gebruiken is makkelijk. Die kun je in elke vorm maken. Wat het duur maakt, is glas op maat – als je het niet in grote aantallen bestelt. Bij de Oletha is dat opgelost door rondom standaard Z4 Coupé-glas te gebruiken. We zaten er de hele dag achter en hadden niet één keer het vermoedden dat de ramen origineel waren. Zo goed zijn ze opgenomen in het algehele ontwerp.

De specificaties van de Smit Oletha

De auto is uitgerust met de 4.0 V8 van de E92 M3 – straks meer daarover. Niet dat dat makkelijk paste trouwens, want de uitlaatspruitstukken zaten de chassisrails en de stuurkolom in de weg. Of andersom. Dus de hele motorruimte moest opnieuw worden ingericht. Na 25 pogingen moesten de broers uiteindelijk de besturing door het uitlaatspruitstuk laten lopen.

Maar met slechts 5 millimeter speling betekende dat dat ze ook meteen nieuwe motorsteunen moesten ontwerpen: 3D-geprint van roestvrijstaal. En die nieuwe werken weer samen met de originele steunen, zodat je geen overmatige trillingen krijgt. En ze hebben het zo ontworpen dat ze ook auto’s met het stuur rechts zouden kunnen bouwen.

Nog een voorbeeldje. Ze hebben zelf een automatisch uitklapbare achterspoiler ontwikkeld waardoor lift van de kont bij 200 km/u is gereduceerd van 90 naar 30 kilo. Het meest indrukwekkende daaraan? Dat ze de moeite namen om het te doen, na eindeloos doorrekenen.

Het is lastig te zeggen wat de Smit Oletha nou precies is

Het is lastig om de aard van deze auto te doorgronden. Het zou een eerbetoon kunnen zijn, of een dichte Z8-wannabe die nadrukkelijk een Z4 is. Maar dat wil je niet per se. Het strakke aluminium dashboard van de Z8 paste prima in een auto die een paar ton kost, maar het zwarte plastic van de stereo en ventilatieroosters van de Z4? Mèh. Ja, de cockpit is clean van opzet, vrij van afleiding, maar echt mooi is anders. En je ziet duidelijk een vijftien jaar oude auto. Maar… het gaat bij de Oletha niet om glitters en glimmers, maar om prestaties.

Geparkeerd op een uitkijkpunt en overladen met een warme winterzon komt de Oletha met een basachtig Amerikaans geklop tot leven. Jammer dat er zo weinig mensen in de buurt zijn om dit gedonder en geraas te horen. We zagen daarnet een paar Harleys en een prachtige Porsche 356, maar verder… niemand.

Eerste versnelling. De koppeling is niet het monster waar we bang voor waren en die stompe versnellingspook is zeer nauwkeurig. Een beetje roeren werkt niet, hij moet precies in elke sleuf worden gevoerd. We rijden weg en schakelen met brave toeren door de eerste twee versnellingen. Z’n drie is alles wat je nodig hebt, hier op Palomar Mountain. Raak het gaspedaal aan en de toeren bouwen onmiddellijk op – de Oletha springt gretig naar voren.

Hij klinkt goed

Laat je hem doorgaan, dan verhardt het geluid, het wordt scherper en intensiever. Dit voelt bepaald niet aan als een luie V8: het is meer dat z’n motorsportgenen uit z’n ingewanden opwellen, klaar voor snelheid en drama. We schatten in dat de toerenbegrenzer zo wel ingrijpt en pakken de versnellingspook alvast beet. Maar een blik op de toerenteller zegt 6.000 tpm. Dus hand terug, want we hebben nog 2.500 toeren over om mee te spelen.

Oef. Dat laatste stukje is bijzonder, en zo schreeuwerig intens. Het is niet zozeer de snelheid die het wint, maar hoe je die voelt: trillingen door je borstkas, het idee dat een nauwelijks getemd beest van je weg probeert te rennen. Wat een aandrijflijn. Zo veelzijdig en belonend, zo ­responsief, eindeloos boeiend, zelfverzekerd en welgemanierd. Het is eigenlijk niet te doen om ’m vol te gebruiken op de openbare weg.

De V8 van de Smit Oletha is grondig aangepakt

Die V8 uit de E92 is aangepast, zodanig dat ie meer lijkt op de 4,4-liter V8 die in de legendarische M3 GTS hangt (de S65B44, voor de kenners). Ze gaven de gewone V8 een langere slag mee voor meer ‘longcapaciteit’, en bijna alle bewegende delen zijn nieuw: krukas, zuigers, drijfstangen, nokkenassen, klepveren, verzin het maar. De cijfertjes die van belang zijn: 456 pk, 460 Nm en begrensd op 8.500 tpm.

Dat alles gaat alleen naar de achterwielen, via een handgeschakelde ZF-zesbak uit de E92 M3. Ook aanwezig: een mechanisch sperdifferentieel, in twee richtingen verstelbare KW-dempers, AP Racing-remmen en gesmede monoblock-wielen. De basismaterialen dus die nodig zijn voor een ​​GT3-rivaal. De Z4 is ‘hard’ van opzet, want het is een als roadster ontworpen model waaraan later een dak werd toegevoegd. Daardoor is het chassis superstijf – met 32.000 Nm per graad letterlijk drie keer stijver dan de Z8.

Dus, hoe rijdt hij?

Laten we gelijk tot de kern komen: hij heeft niet de stuurprecisie en het gevoel van een vroege GT3, noch dat vasthoudende en aanvallende karakter. Maar hij presteert wel op een niveau waarop geen enkele BMW dat destijds deed. Het is nadrukkelijk geen GT, hij huppelt niet lui rond, maar hij neemt je mee en moedigt je aan. Hij duikt gretig bochten in, biedt enorm veel grip, is goed uitgebalanceerd en gedraagt zich voorspelbaar als je weer gas geeft. Alleen in krappe, hobbelige bochten is er wat diagonale frictie, werken de voor- en achterkant elkaar een beetje tegen.

Hij is compact en licht (1.401 kilo) met een vermogen/gewichtsverhouding van 320 pk/ton. Ongeveer hetzelfde als de huidige M5. Ja, in die regionen, maar in een heel andere wereld. Rechte stukken vermorzelt ie, bomen en grasland vervagen, hij blijft maar doorstampen op een manier zoals alleen grote, atmosferische motoren dat kunnen. Z’n geluid roept de goden op en laat bergen sidderen. Dit doet niet denken aan een 911 GT3, maar aan GT-racers uit de jaren zestig. Hij biedt je een specifieke sfeer in plaats van gewoon een auto te zijn, en door die raspende motor heeft ie meer weg van E-types, Cobra’s en DB4 GT’s.

De Smit Oletha is intens

Dit zijn grootse prestaties. Denk aan een voorstelling, zowel iets artistieks als dynamisch. Hij geeft je een boeiende manier om je te ­verplaatsen, met uitzicht over de lange motorkap die zich voor je uitvouwt als je een bocht verlaat en weer wat van je omgeving kunt zien. Hij is intens, met een ongelooflijk directe motorrespons en vermogensafgifte, waarbij het onderstel poogt met de V8 om te gaan terwijl die nu juist z’n best doet uit de motorruimte te barsten. Kijk in die motorruimte en je zult zien hoe dicht dat bij de waarheid komt.

De dag verstrijkt, de benzinemeter staat lager dan de zon. We blijven genieten, al moeten we zo zenuwachtig de berg af rijden, in het donker, in een cabine die wordt verlicht door de oranje gloed van het brandstofwaarschuwingslampje. Nog even genieten we in de hete lucht met ondergaande zon van de warme roze en rode tinten die de zwarte lak van de auto verzachten.

De prijs van de omgebouwde BMW Z4

Toch is er iets ongemakkelijks: dit is een BMW Z4 van bijna vier ton. In euro’s. Ja, je hebt leren bekleding, en de manier waarop hij is gebouwd, is prachtig – al zouden we die grille, een ode aan de BMW 507, wat strakker wensen. Maar het interieur overtuigt niet echt. We zouden er prima mee kunnen leven, daar niet van.

De broers hopen enkele tientallen exemplaren te maken, met als voornaamste doel om met de Smit Oletha een reputatie op te bouwen. De auto houdt ons weken later nog bezig. Het is het verhaal dat deze restomod vertelt, van een niet-bestaande wereld waarin BMW een rivaal creëerde voor de Porsche 911 GT3. De werkelijkheid van deze eigenaardige, wonderbaarlijk verleidelijke machine is nog beter.

Specificaties Smit Oletha (2022)