Mercedes S 63 AMG en voorvader

De nieuwe S 63 AMG is het pronkstuk van Das Haus als het gaat om luxueuze hightech en grootse prestaties. 34 jaar geleden was dat de 450 SEL 6.9.

Traditioneel is een Mercedes-Benz S-klasse het soort auto dat de etalage is voor de pronkjuwelen van technologische innovatie en luxueuze uitrusting van de Duitsers – een model op de rode loper dat laat zien wat Mercedes allemaal kan.

Er zijn spectaculairdere Benzen. Sportievere, elegantere, originelere Mercedessen. Maar de S-klasse is altijd de auto geweest die voorbij zoeft, die het niet zo zeer moet hebben van z’n mooie smoeltje, als wel van het plezier dat hij de inzittenden weet te bieden. Het is de auto die het goed doet zonder dat alle ogen op ‘m zijn gericht, maar binnenin nooit teleur zal stellen. Als je erover nadenkt, is een S-klasse eigenlijk zoiets als een bontjas die je binnenstebuiten draagt.

De nieuwe S 63 AMG staat in die traditie, en doet daar een schepje bovenop. Want op dit moment is dit de snelste, meest luxueuze, en nieuwste S-klasse die je kan kopen, en dat maakt ‘m – waarschijnlijk – de belangrijkste apex-kraker in het segment dat we even ‘de snelle en geweldige limousines’ zullen noemen. En hoewel de S 63 wat minder discreet mag zijn dan z’n op iets smallere wielen staande dieselbroers, verraadt ie ook niet meteen z’n hele potentieel. Ja, hij heeft een zekere omvang, en ja, hij valt wel op als ie geparkeerd staat tussen wat Opels en VW’s, maar als je het niet weet, zie je de bi-turbo V8-badges op de zijkanten over het hoofd en besef je niet dat je kijkt naar een monsterlimousine die met enig gemak de modernste Ferrari’s kan bijhouden.

Dat las je goed, ja. De S 63 is in staat om in amper 4,4 seconden van 0 naar 100 te snellen, en rijdt – als je de begrenzer eraf laat afhalen – zo’n 299 km/u. De vierwielaangedreven variant gaat gelukkig wat vlotter van 0 naar 100, in 4,0 seconden rond, wat tenminste echt lekker opschiet.

De S 63 ziet er uit als een auto met een missie. Maar niet als een agressieve pitbull, niet op die manier. En ook niet als het ordinaire overdadigheidsfestival dat je zou verwachten als je alleen de specificaties leest – daar zou anders een Russische oligarch zich nog voor schamen. Wel omdat dit ding – standaard, dus niet per se in deze versie – bol staat van de nieuwste technologie en zinloze genialiteit die de nerds in Californië zou doen ontploffen van begeerte en hebberigheid. Ze zullen ‘m kopen vanwege z’n specificaties, zonder naar ‘m te kijken. Voor de S-klasse is zo’n vooruitstrevende lijst accessoires vrij normaal, maar we willen het toch even benadrukken.

Goed, om Boeddha maar eens fout te citeren: ‘Je weet alleen echt waar je bent als je ook weet waar je bent geweest’. Dat is precies waarom hier ook een W116 Mercedes-Benz staat. Het is de eerste auto die officieel de Sonderklasse heette, ofwel de ‘speciale klasse’, toen ie uitkwam in 1972. Leuk is vooral dat we de variant hebben die luistert naar de naam 450 SEL 6.9. De snelste, de meest luxueuze, meest technologisch geavanceerde S die je in de jaren zeventig (tussen 1975 en 1981 eigenlijk) voor guldens of franken kon kopen. Het is de S 63 AMG van voordat de S 63 AMG ook maar bestond – het was de auto van Sophia Loren (die de hare liet verbouwen tot een stationcar zodat haar honden ook mee konden rijden), van Frank Sinatra en James Hunt als ze even een dagje normaal wilden doen, en van meer staatshoofden dan je vingers en tenen hebt.

Het was het voertuig dat meedeed in C’était un rendez-vous. Het is de coolste S die ooit rondreed. Maar is deze heerszuchtige, oorspronkelijke, snelle S-klasse ook trots op z’n nakomeling, of is die AMG-tak van de familie een beetje erg, eh, nouveau?

Vergelijkingen zijn op het eerste gezicht wat vergezocht. Vooral omdat de 450 SEL simpelweg een schitterende, rustig uitziende auto is, terwijl de moderne S 63 in vergelijking wat gezwollen aandoet. We vergeven ‘m dat, want moderne ideeën over veiligheid en wetsvoorschriften drukken nou eenmaal hun stempel op de vormgeving en elegantie van modern metaal, en we kijken daarom liever nog even naar de zelfverzekerdheid van de 6.9. De subtiliteit. Onder de kap ligt een 6,8-liter (ja, Mercedes was ook toen al vrij goed in het afronden naar boven) V8 die een redelijke 286 pk ter beschikking stelt, en een verbijsterende 550 Nm. Zo veel koppel betekent dat ie maar drie versnellingen vooruit heeft, en zo snel is als een hedendaagse hete hatch: 0 naar 100 km/u in 7,5 seconden en 225 km/u als top zijn vandaag de dag nog altijd respectabel; in 1979 moeten die cijfers uitzinnig hebben aangedaan.

'Ondanks de grote verschillen die 40 jaar vooruitgang hebben veroorzaakt, voelen de 450 SEL 6.9 en de S 63 aan als modellen uit dezelfde mal'

Hij heeft schijfremmen, abs, automatische verwarming, airconditioning, centrale vergrendeling en een koplampen-wissersysteem. Airbags waren een optie op de wat latere versies. Dat klinkt nu wat simplistisch misschien, maar als je weet dat coq au vin toen deze auto op de markt kwam als het hoogtepunt van gastronomie werd beschouwd, dan besef je dat de 6.9 werkelijk een technologische traktatie moet zijn geweest. In een context geplaatst, moet de 6.9 het equivalent zijn geweest van, eh, nou, de S 63 die we hier hebben.

De uitrustingslijst van de nieuwe S is letterlijk te uitgebreid om er hier dieper op in te gaan (laat staan op te sommen), en zelfs de hoogtepunten zijn talrijk en verbluffend: dit is het beste wat de automobiele wereld op dit moment te bieden heeft. Alle lampen, inclusief de kop- en achterlampen, zijn van een instelbare en super-heldere, heel zuinige led-soort. De bak, uitlaat, remlichten, kap, veiligheidssystemen, stereo, remsysteem, cruisecontrole, stoelen, en een berg andere functies zijn allemaal in te stellen of actief, wat betekent dat de S 63 waarschijnlijk harder nadenkt dan jij. En zeker een stuk sneller.

Hij heeft Night Vision, en een stoel achterin die zich laat uitvouwen tot een aardige kopie van wat je voorin een vliegtuig aantreft, en meer muziekopslagcapaciteit dan de gemiddelde computer thuis, en drie televisies, en een 360° camera, en een koelkast, en internet aan boord, en iets dat Air Balance Package heet en dient om de lucht te ‘ioniseren, filtreren en parfumeren’, en dat verschillende luchtjes af kan geven, om ‘aan te passen aan uw humeur’. Hij heeft ook elastieken netjes in z’n achterbak. En die heb je nodig. Dat is nog maar een heel kleine selectie, willekeurig gekozen uit de lijst accessoires – een lijst die zo lang is dat wanneer ie je boodschappenlijst zou zijn, je ‘m een hele supermarkt lang achter je aan zou trekken.

De technologieshock duurt voort als je instapt, want de S 63 voelt aan als een ruimteschip. Een compact, warm, helder en schoon plekje van absolute isolatie, uitgevoerd in zwart leer en gemetalliseerd essenhout, een fort van eenzaamheid van waaruit je de ontberingen van de reis kunt weerstaan.

Hij is daarin de complete antithese van de 6.9, die een vrolijk festival van beige velours is. Het is bijna letterlijk een verschil van dag en nacht. De 6.9 is helder, licht en simpel, met klokken voor de watertemperatuur, oliedruk en benzineniveau, een snelheidsmeter, een toerenteller en een klok. De verwarming stel je in met een hendel, en er is een draaiknop voor de ventilator. Je verstelt de stoelen ook met hendels – en dat is echt niet zo onprettig.

De S 63 heeft twee grote tft-schermen voorin die een verbluffende hoeveelheid informatie aan je willen doorgeven. De stoelen zijn haast oneindig instelbaar, en de grote centrale tunnel is gedecoreerd met allerhande gaatjes en ingangen voor technologie die rechtstreeks lijkt te zijn weggelopen van de set van Starship Troopers.

Ondanks al deze hoge-schooltechnologie – serieus: je zult nog steeds nieuwe foefjes ontdekken op deze S 63, ook een jaar of vier nadat je ‘m hebt gekocht, zelfs als je twee weken hebt besteed aan het doornemen van de gebruiksaanwijzing – rijdt de S 63 als geen andere auto. Het systeem Magic Body Control heeft precies de juiste naam gekregen. Hij rijdt magisch, het is sprookjesachtig.

Kies een versnelling (ze voldoen eigenlijk altijd alle zeven wel, dankzij de 900 Nm koppel) en neem een bocht. Camera’s bekijken de staat van de weg verderop, en vertellen de ophanging hoe die zich moet gedragen om de hobbels en kuilen op te vangen. Uiteraard heeft dat voordelen op de snelweg, maar op hobbelige b-wegen krijg je ineens het idee dat je rijdt in een enorme, gedeeltelijk verdoofde Lotus Evora. Dat mag suf klinken, maar het is niet onwaar, en wel lekker. En z’n geluid is echt diep en brommerig. Niet zo als de gil van andere AMG-producten – de AMG-badge zet je een beetje op het verkeerde been – maar donderachtig. Alsof ie een mud kiezelstenen aan het verteren is.

Natuurlijk heeft de 6.9 z’n eigen versie van Magic Body Control in de vorm van een vol-hydropneumatische vering, een systeem dat werd uitgevonden door Citroën en vervolgens werd verbeterd door Mercedes. Het was indertijd een vondst, en een dusdanig goede vondst dat de 6.9 nog altijd lekkerder recht vooruit rijdt dan driekwart van de nieuwe auto’s in 2013. Maar gooi de oude en oorspronkelijke S in een bocht: dan moet ie zich even stabiliseren nadat ie er echt is ingedoken. Hij is briljant en amusant, maar als je daarna in de nieuwe S stapt, realiseer je je pas hoe ver auto’s zich de afgelopen decennia hebben ontwikkeld, en hoe ongelooflijk goed ze vandaag de dag zijn. Minder mechanisch, ja. Je voelt minder wat er gebeurt, ja. Maar op alle andere fronten is ie empirisch gezien beter.

Maar weet je wat? Ondanks de grote verschillen die 40 jaar vooruitgang hebben veroorzaakt, voelen de 450 SEL 6.9 en de S 63 aan als modellen uit dezelfde mal. Er loopt een geruststellende, directe lijn tussen de beste grote luxe limousine uit de jaren zeventig en de meest verbluffende, snelle limousine van 2013.

Ze hebben onderscheidende karakters, karakters die wat tijd kosten om te doorgronden. Maar er is meer dan dat. Iets dat de S-klasse onderscheidt van de rest. Het draait om vertrouwen. Het gaat om geld versus macht.

Het punt is dat geld graag wil opvallen. Geld reist in een supercar: een gele Bentley of een enorme SUV die is gevuld met ‘entourage’. Zelfs als geld denkt dat het zich subtiel gedraagt, staat het achter de schermen te schreeuwen; geld kan zich nou eenmaal niet beheersen. Macht, aan de andere kant, ja, echte macht reist altijd en eeuwig in een snelle Mercedes S-klasse. Als ik de keus zou hebben, zou ik wel weten waarin ik liever mee zou liften. Omdat macht fluistert. Maar altijd, altijd aan het langste eind trekt.

Mercedes-Benz S 63 AMG (2013)

Prijs: € 181.500 (NL), € 150.161 (BE)

Motor: 5.461 cc, V8 biturbo, 580 pk @ 5.500 tpm, 900 Nm @ 2.250 tpm

Aandrijving: achterwielen, zeventraps MCT-automaat

Prestaties: 0-100 km/u in 4,4 s, top 250 km/u (begrensd)

Verbruik: 11,2 l/100 km (tijdens de test), 237 g/km CO2

Gewicht: 2.070 kg

 

Mercedes-Benz 450 SEL 6.9 (1979)

Prijs: vanaf ca. € 11.000 (2013)

Motor: 6.834 cc, V8, 286 pk @ 4.250 tpm, 550 Nm @ 3.000 tpm

Aandrijving: achterwielen, drietrapsautomaat, limited-slip differentieel

Prestaties: 0-100 km/u in 7,4 s, top 225 km/u

Verbruik: 16,9 l/100 km (tijdens de test), CO2–uitstoot onbekend

Gewicht: 1.935 kg