Uitgelicht: Subaru Impreza STi

Colin McRae en Subaru’s Impreza: nooit waren rijder en auto beter op elkaar afgestemd, nooit had een team zo’n overweldigende impact. We bezoeken de thuisgrond van de legende om te kijken of Subaru’s nieuwste STI de droom levend kan houden.

 

Op 15 september vorig jaar, rond theetijd, kwam Colin McRae om het leven door een helikopterongeluk. Het nieuws dat een van de grootste helden uit de rallysport dood was, veroorzaakte een schokgolf door de autosportwereld. Duizenden condoleances, de begrafenis – het wereldje stond even stil. Toen, aarzelend, ging het leven weer door.

 

Colin McRae was – en is – nog altijd synoniem met Subaru, het merk waarmee hij de meeste van zijn overwinningen behaalde. Maar zijn belangrijkste erfenis is niet zozeer het feit dat hij de rallysport wist te transformeren met zijn ongeëvenaarde rijstijl, maar meer het feit dat hij van ‘gewone’ straatauto’s cultuuriconen wist te maken.

 

De Subaru Impreza heeft dankzij de snelle Schot een unieke, wereldwijde groep volgelingen gekregen, variërend van autoclubs, via internetforums tot pukkelige pubers die nog bij mama thuis wonen. Geen andere automerk heeft zijn status van maatschappelijke misfit zo weten om te buigen tot een deugd, geen ander model heeft zijn totale gebrek aan raffinement juist weten uit te buiten in de vorm van doelgerichte prestatiedrang, geen andere auto heeft zijn bestaansrecht zo sterk weten te ontlenen aan zijn ongepolijste aandrijflijn. Zou dat ook zijn gelukt zonder McRae en zijn eerlijk gezegd beangstigend heftige rij- en leefstijl? Twijfelachtig.

McRae’s dood leverde Subaru bij de ontwikkeling van de nieuwe Impreza dus een potentieel terminaal probleem op in de vorm van die enorme, toegewijde groep fans, die collectief lieten weten: wat je ook doet, verpest de Impreza niet. Toen diezelfde fans bijna unaniem hun afschuw uitspraken over de styling van de nieuwste Impreza-incarnatie, maakte dat de druk op de schouders van het nieuwe topmodel alleen maar groter.

‘Rijdend op de hoofdstraat van McRae’s thuisstad Lanark in Schotland, blijkt zijn totale gebrek aan herkenbaarheid’

Rijdend op de hoofdstraat van McRae’s thuisstad Lanark in Schotland, waar nog maar een paar maanden geleden duizenden volgelingen van de rallylegende hun held de laatste eer bewezen, blijkt dat de eerste horde die de eerste Impreza die zonder McRae is ontwikkeld moet nemen, zijn totale gebrek aan herkenbaarheid is. Zelfs uitgedost in helder wit, onder een dikke, maar toepasselijke laag straatzout, grommend uit zijn vier dikke uitlaten, valt de auto simpelweg niemand op.

 

Misschien omdat een Impreza een sedan hoort te zijn, gespoten in fel blauw metallic, met een belachelijk grote achterspoiler en gouden velgen. Of misschien omdat deze auto net zo goed een Kia C’eed met een extravagant exterieurpakket zou kunnen zijn. Waar het ook aan ligt, onze Impreza wordt slechts herkend door een handvol van de meest nerd-achtige autokenners – en zelfs zij raken amper onder de indruk van de snelste Impreza.

 

Natuurlijk is de belangrijkste reden hiervoor dat Subaru gewoonweg andere plannen met de nieuwe STI heeft dan met de voorgaande evoluties van de Impreza. Dit model is meer bedoeld als een volwassen variant, een auto die los is gemaakt van zijn puristische band met de rallywereld en een breder publiek moet aanspreken.

Dit is een hatchback voor beginners. Belangrijker dan dat, het is een veel minder woest vormgegeven auto – de Impreza is meer een auto van deze tijd geworden. Wanneer we de auto parkeren voor een fish and chips-tent in Lanark loopt de schooljeugd – elk van hen een toekomstige WRC-kampioen, als je hen moet geloven – de auto straal voorbij op weg naar hun vette hap.

 

Je zit dus in een flitsende, spierwitte auto, voorzien van alle kenmerken die uitschreeuwen: ik ben een sportwagen. In plaats van om de auto te zwermen als wespen om een strooppannenkoek, ziet niemand hem staan. Dat is nogal een domper.

 

De Impreza STI moet het dus ergens anders van hebben om gezien te worden als waardige troonopvolger: zijn prestaties. Hij mag dan stoer en snel ogen, de STI is bedoeld als ultieme rijdersauto – als hij die claim weet waar te maken, als blijkt dat Subaru van deze auto echt een bijzondere rijmachine heeft weten te maken, dan zal hem ongetwijfeld zijn gebrek aan visuele impact worden vergeven.

 

Ook dat is waarom we in Lanark zijn. Hier, op de ijzige wegen rond het Schotse stadje, heeft Colin McRae zich immers de rallykunst eigen gemaakt – zijn eigen, onvergetelijk wilde versie daarvan. Het is een waardige omgeving om de nieuwe Subaru te testen, met steile hellingen, scherpe, heftig verkante bochten, diepe kuilen en staand water op al die plekken waar geen ijs of sneeuw ligt.

 

Er is hier bovendien weinig verkeer, en het verkeer dat er is, haalt stevige snelheden – of het nu moeders zijn die de kinderen naar school brengen of de postbode op weg naar zijn volgende adres. Snelheid zit de mensen hier kennelijk in het bloed, ongeacht de weg- en weersomstandigheden.

‘Waar de vorige auto ongedurig zou kwispelen op een vochtig, oneven wegdek, voelt de nieuweling stevig en rotsvast aan’
 

De nieuwe Impreza komt stabiel uit de startblokken – een ander woord is er niet voor. Wat meteen opvalt is dat de auto niet het ietwat wollige, maar vederlichte stuurgevoel heeft dat van zijn voorganger zo’n scherp rallymonster maakte. Waar die auto ongedurig zou kwispelen op een vochtig, oneven wegdek, voelt de nieuweling stevig en rotsvast aan. Dit is duidelijk een verbeterde, volwassener versie van zijn – ondanks alles – dynamisch gebrekkige voorganger.

 

Schakel het gaspedaal- en motormanagement van het doordeweekse ‘I’ op ‘Sport’ en er lijkt niet zo heel veel te gebeuren. Zet de schakelaar op ‘Sport Sharp’ en meteen voel je dat de motor gretiger aan het gas hangt. Maar nog steeds ontbreekt die explosieve krachtopbouw die bestuurders van de oude Impreza te wachten stond, en waar ze zo veel van hielden. De nieuwe Impreza is snel, bloedsnel zelfs op glooiende B-wegen, maar de rafelige randjes van waanzin hebben plaats gemaakt voor een braver, veiliger weggedrag, veroorzaakt door de noodzaak de Impreza toegankelijker te maken voor een breed publiek. Er moeten er immers meer van worden verkocht.

De huidige trend is dat auto’s groter, dikker en zwaarder worden, hoewel we dat helemaal niet willen. Denk maar aan de laatste generatie snelle Clio’s, BMW M’s of de Mitsubishi Evo X, de aartsrivaal van onze Impreza. Op papier heeft Subaru dus waarschijnlijk de juiste koers gekozen. Hoe moet deze auto anders concurreren met ongeveer gelijk geprijsde auto’s zoals de Golf R32 of de Audi S3? Als de Impreza op gelijke voet wil blijven met de gevestigde orde, moet hij nu eenmaal meer klasse, meer comfort en meer raffinement bieden.

 

Daarbij heeft Subaru iets essentieels over het hoofd gezien: zichzelf. Dit is een Subaru, godbetert – de favoriete auto van Britse boeren en Australische cowboys. Dit is een merk dat is gespecialiseerd in pick-uptrucks en stationwagens, vol met zaagsel of schapenstront (al zijn dat dan geen fabrieksopties). Niemand uit die doelgroep geeft een bal om merkimago of kwaliteitsuitstraling. Sterker nog: dat willen ze juist helemaal niet. Het succes van de voorgaande generaties van snelle Impreza’s ligt juist in hun status van allemansauto. Subaru’s horen de sportauto’s voor het volk te zijn – het merk gaf de mensen in de laatste jaren van de vorige eeuw en de eerste jaren van deze datgene dat de Ford Mustang de Amerikanen gaf in de jaren zestig en zeventig.

 

Bovendien heeft Subaru op het gebied van verfijning een paar belangrijke steken laten vallen. Zo is het onderstel van de Impreza zo afschuwelijk hard dat er maar weinig auto’s zijn die minder stuiterig op de weg liggen. Zelfs op glad snelwegasfalt trilt de auto in al zijn voegen, terwijl de cabine altijd wordt gevuld met de enorme herrie die de banden maken. De kwaliteit van die cabine is qua materialen en lay-out weliswaar veel beter dan we gewend zijn, maar ligt nog steeds lichtjaren achter die van de eerder genoemde, Duitse concurrenten waar Subaru het tegen wil opnemen. Bovendien: wat er binnenin de auto ook gebeurt, van buiten lijkt de Impreza inderdaad op een Koreaanse hatchback die is ontworpen door een jonge veelpleger die net uit de jeugdgevangenis is ontslagen.

‘Het lijdt geen twijfel dat de nieuwe STI in de juiste handen verblindend snel is’
 

Dus in hoeverre kan de nieuwste Impreza de nagedachtenis aan een van de beroemdste cultauto’s uit de geschiedenis levend houden? De tijd zal het leren – en het succes (of falen) in het wereldrallykampioenschap. Als mannen als Petter Solberg of Chris Atkinson dit jaar met deze lelijkerd op de bovenste trede van het WRC-podium weten te komen, dan kon er wel eens een nieuwe glorietijd voor Subaru aanbreken. Ook zonder Colin McRae en alle helden die hem voorgingen. Maar op dit moment hangt het succes van Subaru vooral af van de reactie van het koperspubliek. Die zal worden bepaald door een genadeloze beoordeling van de prestaties van de STI in de echte wereld, met name op de eerder genoemde internetforums en bij clubbijeenkomsten.

Het lijdt geen twijfel dat de nieuwe STI in de juiste handen verblindend snel is. Maar deze auto moet juist ook de gemiddelde automobilist een speciaal gevoel geven – hij moet niet alleen snel zijn, maar het moet een wildebras zijn die je kunt temmen. Alle eerdere snelle Impreza’s waren in meer of mindere mate auto’s die hun gebreken compenseerden door hun bestuurder soeverein vertrouwen te geven en messcherp te sturen. Geen wonder dat Colin McRae en Subaru zo’n langdurige relatie hadden.

 

Hoe dan ook, de nieuwe STI heeft een lange weg te gaan voordat hij een legendarische status kan verwerven. Ons exemplaar kwam vers van de boot uit Japan en naarmate er mondjesmaat meer op de weg verschijnen, zal de auto meer bekendheid en aandacht krijgen. Misschien wennen we allemaal uiteindelijk wel aan dat uiterlijk. Of misschien zijn deze looks juist wel precies datgene dat een nieuwe generatie mafkezen die op zoek is naar de confrontatie met de snelwegpolitie zoekt.

 

Bovendien zullen er ongetwijfeld wildere versies van de Impreza gaan verschijnen, doordat deze versie door allerlei tuningfreaks onderhanden zal worden genomen. Er zullen vervaarlijker versies komen – net als de extreme Impreza-varianten van vroeger die we ons zo goed herinneren. Dat maakt het nog steeds niet eenvoudig om te voorspellen hoe de toekomst van de Impreza WRX STI er uitziet. Wat wel zeker is, is dat deze STI letterlijk en figuurlijk is gegroeid – maar daarbij is een essentieel deel van zijn karakter verloren gegaan. Eerlijk gezegd denk ik niet dat Colin McRae blij zou zijn geweest met deze auto.