’30 km/u binnen de bebouwde kom kost 1,1 miljard euro’

Je zou het alweer bijna vergeten, maar vorig jaar is er een voorstel aangenomen in de Tweede Kamer om de maximumsnelheid binnen de bebouwde kom om te gooien. Nu geldt hier standaard een snelheid van 50 km/u en zijn de 30-zones los aangegeven. Het plan is om de standaardsnelheid 30 te maken en de 50-zones aan te geven. Ingenieursadviesbureau Sweco deed onderzoek naar het voorstel en trok een aantal opvallende conclusies.

Niet alleen de borden moeten worden aangepast, ook de wegen

Eerst even een bijzonder statistiekje. Nu al geldt op 70 procent van alle Nederlandse wegen binnen de bebouwde kom een maximum van 30. Wist je dat? Het gaat om zo’n 45.000 kilometer aan wegen en het zou je dus 1.500 uur kosten om ze allemaal met de legale snelheid af te leggen.

Sweco meldt echter dat 40 procent van deze wegen te breed is, en 50 procent is geasfalteerd in plaats van bestraat. Door het asfalt en de ruimte rijden mensen sneller te hard. Voor een effectieve 30-zone moeten deze wegen worden aangepast. De kosten hiervan maakt Sweco in het onderzoek niet bekend.

80 procent van doorgaande wegen zo laten

Volgens Sweco heeft het voor 80 procent van de doorgaande wegen (dit is een belangrijke nuance) geen zin om de snelheid te verlagen, gekeken naar de doorstroming. Voor de veiligheid zouden bij de helft van deze wegen wel losse fietspaden moeten worden aangelegd. Deze 3.600 kilometer aan fietspad zou 650 miljoen euro moeten kosten.

Dan blijft er nog 20 procent van de doorgaande 50-wegen over. De helft hiervan zou zonder aanpassingen kunnen worden omgetoverd tot 30-weg. Desondanks zou dit 175 miljoen euro kosten. Bij de andere helft zijn meer aanpassingen nodig: Sweco zet de kosten hiervoor op 950 miljoen euro.

30 km/u binnen de bebouwde kom: ruim 1,1 miljard euro

De maximumsnelheid binnen de bebouwde kom effectief terugbrengen naar 30 km/u – op 20 procent van de doorgaande 50-wegen – zou dus ruim 1,1 miljard euro gaan kosten. Ga je voor maximale veiligheid en leg je ook bij bepaalde 50-wegen losse fietspaden aan, dan komen de kosten zelfs op bijna 1,8 miljard euro. Dan hebben we het nog niet over de onbekende kosten die gepaard gaan met het aanpassen van te brede 30-wegen.

Dit zijn natuurlijk serieuze bedragen, maar hou er rekening mee dat de boekhouding van een land er net even anders uitziet dan jouw huishoudboekje. En het gaat hier om de veiligheid van fietsers; kun je daar een prijskaartje aan hangen?

Wel zou je kunnen redeneren dat we als land op dit moment meer dan genoeg uitgaven hebben door de coronacrisis. Het CBS schreef in december van 2020: ‘In totaal heeft de overheid de eerste drie kwartalen ongeveer 20 miljard euro aan extra kosten door de coronamaatregelen gemaakt.’ En er ligt nog een flinke rekening die ook betaald moet worden. Overigens is het de vraag wie de rekening gepresenteerd zou krijgen voor de aanpassingen naar 30 km/u binnen de bebouwde kom. Gemeenten maken zich hier begrijpelijkerwijs druk om.

35 procent van de gemeenten wil het niet

Met een draagvlak van 48 procent is net geen meerderheid van de gemeentes voorstander van een snelheidsverlaging naar 30 km/u. Een groot deel (35 procent) zegt nergens de snelheid te willen verlagen naar 30 km/u. Opvallend is dat 80 procent wel vindt dat er aanpassingen aan de wege nodig zijn om een snelheidsverlaging zinvol te maken. De helft van de gemeenten zegt zorgen te hebben over de rekening.