Deze 911 RS-R rally-restomod is een Singer voor in de sneeuw

‘Waarom likt een hond z’n eigen ballen?’ Deze retorische vraag van Jan Kalmar zet gelijk de toon. Eh, omdat hij dat nou eenmaal kan? ‘Precies!’ Het is het wat metaforische antwoord op mijn vraag waarom zijn prototype-911 ‘RS-R’ rally-restomod met leer omwikkelde botsbeugels onder de bumpers heeft. Het antwoord is ook typerend voor de oprechte Deen. Net als het gepassioneerde vervolg.

‘Eigenlijk om de juiste vorm te krijgen, want met metaal heb je veel lassen nodig, en dat ziet er niet zo mooi uit, dus hebben we ze bedekt met gestikt leer.’ Kalmar is een autoliefhebber, een zakenman, en volgens Tom Kristensen – de negenvoudig Le Mans-winnende mede-eigenaar van dit snelgroeiende bedrijf – een nerd.

Jan Kalmar weet waar hij het over heeft

En hij is ook een aardige coureur. Recordhouder van de bijna 18.000 kilometer lange rally van de Noordkaap naar Kaap Agulhas – dus van het bovenste puntje van Noorwegen naar het zuidelijkste punt van Zuid-Afrika. Jan nodigt me uit in een aangepaste Porsche Cayenne ‘CS-R’ en geeft een rondleiding op zijn ijsrijparadijs in Lapland, 117 kilometer binnen de poolcirkel.

‘De tandjes!’ Hij is geïrriteerd omdat iemand de tractiecontrole aan heeft laten staan. Met een druk op de juiste knop leidt hij me rond, mijn uitzicht is door het zijraam. Een hand op het stuur, de andere wijst op 13 kilometer parcours in een arctisch moeras van 272 hectare.

Het ijscircuit

Er zijn 30 circuitcombinaties. En elke nacht zorgen tien watertrucks met 40.000 liter water voor het nat houden van de oppervlakte, zodat het water bevriest en daardoor de sporen wist die de spijkerbanden van z’n collectie oude Porsches de dag ervoor achterlieten. ‘We gebruiken een miljard liter water per seizoen’, merkt hij op, midden in een drift. Hij is daardoor niet afhankelijk van bevroren meren als parcours voor z’n Spirit of Speed-dagen. Daardoor kunnen die ook plaatsvinden tijdens wat minder koude periodes, als het ijs op een meer te dun is. En zijn parcours heeft uitdagende hellingen; die zijn er niet op een meer.

Veel autofabrikanten hebben ijsrij-evenementen in het noorden van Scandinavië. Dat gaat als volgt: een overmaats kaasmes vastgeschroefd aan een tractor krast een ​​kronkelend circuit in een bevroren meer. Dan worden er spikes onder nieuwe sportwagens gemonteerd, waarna een vliegtuiglading thermisch geïsoleerde rijkaards door de poedersneeuw richting een auto waggelt die ze misschien gaan kopen. Ze krijgen er een Juha Kankkunen-gevoel van, terwijl ze zich in een luxe lodge tegoed doen aan gesauteerd rendier met bessensaus.

Het businessmodel van Kalmar is anders. Een van zijn bedrijven is een reisbureau voor kant-en-klare, avontuurlijke reizen. Kies je continent, kies een terrein en geniet ervan het te doorkruisen met een geprepareerde, luchtgekoelde Porsche 911. De faciliteit waar we nu zijn, is een winterrijschool, bemand door professionele race-instructeurs die een vloot charmante 911’s type 964 en 993 hebben, voorzien van extra bodemplaten en verhoogde, flink verbeterde ophanging en vering.

Hier hebben we Kalmars RS’en, en je zou je moeten wanen in een Scandinavische vakantie vol romantiek om dan zo’n exemplaar bij Jan te bestellen. Geef ’m een donor-911 en pakweg 75.000 euro en hij bouwt er eentje voor je. Ze zijn zeer robuust. ‘Als je de koppeling molt, krijg ik twee mille van je, maar over de bumpers hoef je je geen zorgen te maken, die zijn goedkoop’, zegt Kalmar terwijl ie met z’n sneeuwschoenen tegen een 964 trapt.

Waarom de V6-Cayenne beter is dan die met een V8

Wil je iets dat wat praktischer is? Ook lichtgewicht, en apocalypsbestendig? Kan ook. Voor 35.000 euro bouwt hij een Cayenne CS-R voor je. Hij doet alleen V6’en, want ‘die zijn lichter en beter gebalanceerd dan een V8’. Een van de exemplaren hier mist de achterbank, maar heeft wel een hydraulische handrem en is voorzien van een beklede bekerhouder achter de bestuurder. De eigenaar blijkt een wijnliefhebber en wilde z’n drankjes ergens kwijt.

Maar Kalmar is nog niet tevreden met de schijnbaar solide bedrijfsformule om auto’s op bestelling te bouwen. Dus waarom we werkelijk hiernaartoe gingen, in Noord-Finland, is om te kijken naar en te sturen in de wortels van zijn nieuwe bedrijf, wat Kalmar Automotive wordt. Het nieuwste bedrijf dat opduikt met een lijn van smaakvol gerestaureerde en gemodificeerde (restomod) Porsches 911.

Het idee is om van een 911, dus met de motor achterin, een soort Zwitsers zakmes op wielen te maken dat je overal kunt inzetten. Of je nou over bergen wilt rijden, een woestijn wilt doorkruisen of lekker rossen op een circuit; het is allemaal mogelijk met enkel een setje andere banden en wat afstellingen aan de ophanging.

We staan voor een RS-R die is geprepareerd om lange safari’s te maken – vandaar het reservewiel en de jerrycans op het dak. ‘Waardoor ie ruk rijdt’, merkt Jan op. Dat zal best, maar het voelt waanzinnig cool hier in dit winterlandschap, terwijl je de dik 300 pk’s van de boxer-zescilinder tegen de limiet laat toeren.

De ophanging is is uitstekend

Zoals met alles waarmee je rally’s kunt rijden, gaat het om de ophanging, en niet om een nieuwe koolstofvezel carrosserie of de verslavende snel schakelende H-bak met rood geanodiseerde pook. Die ophanging definieert de RS-R. We reden hetzelfde parcours met onze huur-Toyota Corolla en dat voelde als een skateboard op klinkers, maar de RS-R is fenomenaal gecomponeerd. Welke schokbrekers eronder hangen? ‘Iets heel duurs’, zegt Jan. ‘Want ophanging… dat is echt mijn ding.’

De veer- en dempinstallatie van deze RS-R kost je 25.000 euro. Per stuk. Maar ze zorgen voor extreem slimme eigenschappen die een 911 nou precies nodig heeft onder dit soort ruige omstandigheden. Het bedrijf heeft een perfecte oplossing gevonden voor de mate van inveren tijdens het remmen, zodat de lege neus beter instuurt op een losse ondergrond. Waarna de voorkant als het ware verstijft, voor aanzienlijk meer stabiliteit, en de neus niet bobbelt of afdwaalt terwijl je voluit een drift in schiet.

De 911 RS-R rally-restomod draait om een analoge beleving

‘Het gaat hier niet om snelheid’, betoogt Jan. ‘Mijn klanten hebben al heel snelle auto’s. Dit gaat erom ze iets analoogs te geven.’ Dat is het zeker. Na een half uurtje aan het stuur draaien, de perfect gemanicuurde sneeuwwallen aanvallend, zijn we kapot. Ook van de lol. Toch moeten we even in de cynische modus. Het verhaal van bouw-je-droom-911 is niet onbekend, toch? Er zijn er zat die dat doen.

Singer is dé bekende naam, maar Tuthill, een Britse tent die al heel lang 911’s prepareert voor uitdagende wegen of geen wegen, is er ook eentje. En dan hebben we nog Theon, RUF, Gunther Werks, Everrati en Workshop 5001, om er even wat te noemen. Wat maakt dat Kalmar denkt dat er ruimte is voor een Scandinavische equivalent van al die 911-restomods?

We verspelen de kans om deze lastige vraag te stellen, want Jans telefoon gaat. Hij is bezig met de op handen zijnde komst van een VIP: Tom Kristensen himself komt ingevlogen om zijn ­persoonlijke bestelling uit te proberen, en Jan vertrekt (zijwaarts) in de CS-R om zijn zakenpartner te begroeten. Wij blijven achter in de schemer, terwijl het pas half een in de middag is, met het prototype RS-R. Het zou onbeleefd zijn om niets te doen, nietwaar?

De 911 RS-R rally-restomod van Kalmar Automotive is prijzig

Hadden we geweten dat deze auto 340.000 euro kost, exclusief belastingen, en zonder donorauto, dan hadden we wellicht iets voorzichtiger gedaan. Ook al is het buiten -5 graden, van deze bedragen krijg je het toch warm.

Na een flink potje sturen lunchen we in het bedrijf en overzien we een deel van de klantenkring. Een paar waterstofondernemers uit LA – beiden serieel Porsche-bezitters. Een ouder Australisch koppel op hun zoveelste bezoek. Een Duitse autohandelaar genaamd Bruno. En, hofhoudend in het midden van de ruimte, Mr. Le Mans zelf. Die precies voldoet aan onze overtuiging dat je juist altíjd je helden zou moeten ontmoeten: hij is vriendelijk, deskundig en meer dan een tikkeltje beschaamd dat zijn in opdracht gebouwde ‘7-97’ op de foto gaat met smal WRC-spijkerrubber in plaats van vette Fuchs-velgen met dikke banden.

Waar de benaming van zijn auto vandaan komt? Je associeert Kristensen met Audi’s dominantie op Le Mans – zeven overwinningen tussen 2000 en 2013 met benzine- en TDI-motoren. Heeft 7-97 daar iets mee te maken? Eh, nee. Kristensen behaalde z’n eerste overwinning op La Sarthe in een prototype van Joest Racing Porsche. In auto nummer 7. In het jaar 1997. Zijn prachtige (en met lijpe wieltjes uitgeruste) 911 is een geschenk aan zijn 29-jarige zelf, die door op Le Mans te racen een droom waarmaakte. Oh, jij kunt ook zo’n 7-97 kopen, hoor. 390.000 euro. Plus belastingen. Plus donorauto.

De specificaties

Het exemplaar van Kristensen heeft de luchtgekoelde 3,8-liter zescilinder boxer van de 911 996 GT3, met een op maat gemaakt luchtinlaatsysteem en aangepaste motorelektronica. De standaardcarrosserie is vervangen door een exemplaar van koolstofvezel, de auto weegt minder dan 1.200 kilo en op asfalt knalt ie in minder dan 5,0 seconden van 0 naar 100. Maar het zijn de details die blij stemmen: de geruite bekleding, de ongenummerde versnellingspook op maat van Kristensens armreikwijdte, de rode lijn van de toerenteller met Deense vlag en Toms handtekening die op de kilometerteller staat geëtst.

De auto is een rollend laboratorium, met adaptieve testophanging en elektronische stuurbekrachtiging die alleen actief wordt bij lage snelheden. ‘Omdat, eh, m’n vrouw en dochter klaagden dat ie anders niet te parkeren is’, zo legt Tom uit, zich nog steeds nederig verontschuldigend voor de malle wieltjes. Hij heeft het standaardexcuus van elke coureur: ‘Dit is het verkeerde stuurhuis om op ijs te rijden.’

Hij nodigt ons uit voor een paar verkennende rondjes. Twintig minuten later vertellen we hem dat hij maar even moet stoppen omdat de tenen van de fotograaf op het punt staan zwart te worden. Zelfs de meest gedecoreerde endurance-racelegende verandert in een klein kind als je ’m achterwielaandrijving en een ijsparcours geeft.

Zijn 7-97 is dan ook een buitengewoon begeerlijk object, met die miniatuurachtige jaren-zestig looks, de verbeterde mechanica, de gemoedelijke uitstraling en het feit dat ie uniek is. Eindelijk krijgen we Jan weer te spreken: is dit een toekomstbestendig bedrijf? Wat is het essentiële, unieke verkooppunt van Kalmar?

Kalmar wil iets anders doen

‘Om je rivalen in te halen, moet je niet in hun voetsporen treden’, zegt hij, stilzwijgend verwijzend naar Singer en co. ‘Als je een volger bent, word je nooit nummer één. Tom is zo’n nummer één, een winnaar. Ik ook. We moeten ook wat verder vooruitkijken. Vier jaar geleden, toen we hiermee begonnen, was het milieu niet het grote gesprek dat het nu is. Ik geloof niet in elektrische auto’s, want met het opgraven van mineralen voor de batterijen, die ook nog eens moeilijk te recyclen zijn, red je de planeet niet. Maar ik hou wel van de elektrische kracht en de efficiëntie van elektromotoren.’ Oké, dus de toekomst voor Kalmar Automotive bestaat uit plug-in EV-restomods?

‘Nou, niet zozeer. Kijk, als een klant graag een groene auto wil, dan kunnen we die maken. We kunnen bijvoorbeeld de carrosserie van koolstofvezel vervangen door een plantaardig vezellichaam dat daadwerkelijk CO2 heeft opgenomen tijdens z’n leven. Dat weegt ook maar 12 kilo meer dan een body van koolstofvezel, maar is wel CO2-positief, dus meer dan CO2-neutraal. Daarbij, een restomod is al groen – veel van de ecologische voetafdruk van een auto zit in de fabricage. Door iets ouds weer op te bouwen, ben je al groener bezig. Dus ons definitieve model zal de schoonste “nieuw gebouwde” auto zijn, dat is zeker’, zegt Jan.

Ook Kalmar moet verduurzamen

‘De klantvraag is de basis van ons bedrijf. Maar we kregen ook last van de annulering van een aanbetaling op grond van groene schuldgevoelens. Een klant belde me over de bestelling van een 7-97 en meldde dat hij ’m toch niet wilde hebben omdat z’n dochters het niet toestonden een auto met verbrandingsmotor te kopen. Dat was de druppel waardoor we besloten Kalmar groen om te vormen, met plantaardige vezels, alternatieve aandrijflijnen, en gerestaureerde, glimmender-dan-nieuwe onderdelen.’ We vragen ons stilletjes af of die Amerikaanse brandstofcelmagnaten daarom ook hier zijn…

Alles overziend is het niet wat we in gedachten hadden bij een 911-boutique: ecologisch verantwoorde Porsches voor verzamelaars die op hun hoede zijn om niet te worden verstoten door de erfgenamen van hun eigen fortuin. ‘Dingen delen en upcyclen, daarmee kun je de wereld veranderen. Het mooie is, grote autofabrikanten kunnen dat niet. Die kunnen je alleen maar aanmoedigen om iets nieuws te kopen.’

Een 911 met rolkooi is wel de laatste plaats waar we een eco-hinderlaag verwachtten aan te treffen, maar Jan heeft een gezonde dosis orders om zijn verhaal overtuigingskracht te geven. Hij citeert graag Ferry Porsches beroemde zin: ‘de laatste auto ooit gebouwd zal een sportauto zijn’. Als dit plan van Jan werkt, zou die laatste auto weleens van hemzelf kunnen zijn.