De Renault 5 bestaat een halve eeuw: hoe rijdt deze elektrische restomod?

Overhellen. Net als zitkuilen en het jumpsuit van David Bowie uit zijn Ziggy Stardust-tijd: het is heel erg een fenomeen uit de jaren ’70. In die tijd maakte het deel uit van het standaardvocabulaire van de autojournalist, als iets wat een normale auto deed als je ’m met enig enthousiasme een bocht in mikte. De Renault 5 helt graag over.

We rijden door een piepklein plaatsje dat Wy-dit-Joli-Village heet, in het nationaal park Vexin, een kilometer of 50 ten noordwesten van Parijs. Het is er extreem pittoresk, met bossen en grazige weiden, echt zo’n Franse idylle. En kijk, daar heb je een mintgroene Renault 5, destijds op het Franse platteland alomtegenwoordig.

Het autootje viert zijn 50e verjaardag. Tussen 1972 en 1996, en in zijn twee belangrijkste verschijningsvormen, werden er meer dan 5,5 miljoen verkocht aan werkelijk alle soorten mensen. De R5 was klasseloos, sprak alle generaties aan en was al klaarwakker lang voordat ‘woke’ een ding werd.

Er zit een addertje onder het Franse gras

Ah, een bocht. Net als de Citroën 2CV vereist de 5 hiervoor een zekere toewijding. Niet zozeer kunde, maar absoluut toewijding. Ik stuur in, de Cinq zucht voorover op zijn kussenachtige ophanging en nestelt zich in iets wat voelt als een onomkeerbare komische hoek. Ik hou vast, en dan zijn we erdoorheen en weer op pad.

Deze specifieke auto heeft een geheim. C’est une électrique. Het duurt nog een maand of achttien voordat we de compleet nieuwe R5 EV kunnen bewonderen, waarvan Laurens van den Acker, Renaults designbaas, zegt dat hij er zonder meer zo goed uit zal zien als de conceptversie. Interessant: Renault is hier al eerder geweest.

Specificaties van de elektrische 5

Tussen vele andere schatten kun je in de erfgoeddivisie van het merk een voorbeeld aantreffen van de originele R5 Electric, een buitenbeentje uit de zeventiger jaren, dat 34 loodaccu’s gebruikte die met een kraan in de auto getild moesten worden en een DC-motor voedden die goed was voor, eh… 10 hele pk’s. Het duurde tien uur om hem op te laden en er werden er maar 90 gemaakt.

De eerste serie auto’s werd gebruikt door de Franse energiemaatschappij EDF, dat partner was in de ontwikkeling van het project; de auto’s reden rond op hun energiecentrales. De tweede run werd door Renault zelf gebruikt, ook voor interne doeleinden. Hij woog 1.075 kilo (300 kilo meer dan de reguliere 5 TL), had een actieradius van zo’n 110 kilometer en kostte een toen pittige 18.000 francs.

‘Het was geen succes’, zegt Hugues Portron, de baas van Renault Classic en beheerder van de verzameling die maar liefst 750 auto’s telt. ‘Maar het was een dapper experiment.’ De auto die TG vandaag rijdt, is dat niet. Het is een moderne retrofit, besteld door Renault om de grote verjaardag van de 5 luister bij te zetten.

Een restomodtrend is geboren

Een elektromotor in iets ouds zetten is tegenwoordig, je weet het, enorm in de mode en het bedrijf dat het in dit geval heeft gedaan is MCC, uit de Provence. Als je je Méhari of 2CV wilt elektrificeren: doen ze ook. ‘We waren het eerste bedrijf in Frankrijk dat de kit homologeerde’, vertelt Stéphane Wimez, algemeen directeur.

‘Het is fantastisch als een merk als Renault meedoet; dan wordt alles een stuk sneller bekend dan wanneer het alleen om een klein bedrijfje gaat. We kunnen de aandrijflijn voorzien van een accupakket of een brandstofcel, en er zijn heel veel voordelen. Het verlengt de levensduur van de auto en draagt bij aan de circulaire economie, die steeds belangrijker zal worden. Daarbij telt het mee bij het terugdringen van de CO2-uitstoot en als het groter wordt, creëert het nog banen ook.

Is het wel oké om de 845- of 1.108-cc motor uit een originele R5 te trekken en hem te vervangen door een elektromotor en een 10,7-kWh accu? Nou, het is in ieder geval een stuk minder controversieel dan bij een Jaguar XK120 of Porsche 911…

De Renault 5 Diamant

Sterker: Renault is laatst al eens all the way gegaan met het idee middels een zeer bijzondere samenwerking met de Franse ontwerper Pierre Gonalons, onder de naam Renault 5 Diamant (zie de polaroid links). ‘Het ging om het vieren van dit tijdloze ontwerp’, zegt Gonalons. ‘De 5 was toen hij gelanceerd werd een revolutie qua vorm. Hij ging nooit over status, maar over de vrijheid van die tijd. Ik vond dat het belangrijk was die geest vast te houden.’

Hoe het wel heel aparte stuur (een soort wokkel van marmer en koolstofvezel) daarin past, wie zal het zeggen, maar de mat-roze lak en gouden accenten kloppen wel bij het merk. ‘De eerste edities van de Renault 5 waren er in het oranje’, zegt Gonalons. ‘Dat was nieuw, suggestief en de kleur was toen, zeker in onze kringen, zo goed als verboden. Ik denk dat anno 2022 roze dezelfde connotaties heeft, vooral in de auto-industrie.’

Het interieur van onze Renault 5

Onze R5 is bescheidener, al heeft ook zijn interieur een geweldige make-over gekregen. De stoelen zijn deels bekleed met een space age-achtige folie en de hemelbekleding doet je haast duizelen. Maar vergeet niet: in zijn tijd was een R5 een buitengewoon moderne plek om in te verkeren. De EV-conversie heeft nog steeds de handmatige vierversnellingsbak, een anachronisme dat helpt de kosten laag te houden.

‘We wilden de originele architectuur behouden’, legt Wimez uit. ‘Zo gaat het proces sneller, en we houden rekening met het feit dat de tijd die we besteden aan de conversie, onderdeel is van de kosten van de klant. Daarbij: het werkt. Als ik in de stad rij, doe ik eigenlijk alles in z’n drie.’ In tegenstelling tot zijn experimentele voorganger is deze e-R5 niet eens zo veel zwaarder dan de standaardauto.

Het accupakket weegt 92 kilo, en als de motor, uitlaat en benzinetank verwijderd zijn, is het totaalgewicht 765 kilo. De operatie neemt ongeveer 25 uur in beslag. Aan de binnenkant verklapt alleen een led-display met onder meer het bereik dat deze 5 ‘anders’ is. Dit is niet zo’n EV die je achterhoofd tegen de hoofdsteun ramt bij het accelereren.

Er is altijd wel een Franse regel om je aan te houden

Volgens de Franse wet mag een retrofit een vermogen hebben van tussen de 65 en 100 procent van het origineel, dus we hebben het hier over een bescheiden kudde paarden: er worden er net geen 30 aan het werk gezet. We krijgen de tip in zijn twee weg te rijden, en de rest van de tijd is z’n drie meestal alles wat je nodig hebt.

Uit stilstand wegrijden gaat soepel zat, maar niet heel vlot; het grootste probleem is eigenlijk het beroerde schakelen van de bak. Er wordt bij remmen niet geregenereerd, maar de snelheden blijven altijd zo amusant laag dat tot stilstand komen nooit een probleem is. De conversie kost om en nabij de 18.000 euro, plus een donorauto natuurlijk.

‘De Renault 5 was een modernistisch meesterwerk, een strakke maar slimme kleine auto’

Een rit in een vroege R5 TL blijkt een openbaring. Zijn ontwerper, Michel Boué, experimenteerde al in 1967 met de cleane vormtaal. ‘Project 122’ werd later versneld doorgevoerd en een van Boués voorstellen werd gepresenteerd via iets dat de ‘Renaultrama’ heette, in feite een vroege VR-simulatie, met een schaalmodel voor een variëteit aan bewegende achtergronden.

‘De R5 heeft strakke zijkanten die je ook bij de EV’s van tegenwoordig terugvindt’, zegt Nicolas Jardin, die de R5 EV Concept van 2021 heeft ontworpen. ‘Michel Boué bedacht die architectuur al in 1967. Wat heel mooi is, is de poging om de techniek te integreren in de natuurlijke hoeken van de auto – de grille en de lampen, om de vorm niet te verstoren. Hij wilde een essentieel object tekenen, ontdaan van agressie.’

Nog meer pronkstukken van de 5

Met zijn doorlopende glasvezel en polyester bumpers (een wereldprimeur), verzonken deurgrepen en verticale ­achterlichten was de Renault 5 een modernistisch meesterwerk, een strakke maar slimme kleine auto die qua inspiratie terug te voeren is op het gedurfde gedachtegoed van de controversiële maar gevierde Franse architect en denker Le Corbusier.

Hoewel die waarschijnlijk niet akkoord was gegaan met het enorme kleurenpalet (er waren er 68 beschikbaar, waaronder vijftien verschillende kleuren blauw). De vroege auto’s hadden de in het dashboard geplaatste versnellingspook, die eerst verwarrend en dan heerlijk is om te gebruiken. Het dashboard zelf was ontworpen door Robert Broyer, die de belangrijkste instrumenten en bedieningsorganen bij elkaar zette in een kleine module vóór de bestuurder, en vervolgens het dashboard en stuur met een beschermende schuimlaag bekleedde.

De magie van de Renault 5 van een halve eeuw

Het is wonderlijk hoe een 50 jaar oude cabine voor 2022-begrippen zo verfrissend, ruim en zelfs modieus kan aanvoelen. Latere auto’s kregen een conventionelere set-up, die alsnog vele malen aantrekkelijker was dan wat de vaak vrekkiger rivalen te bieden hadden.

Onderhuids leende de R5 veel van zijn techniek van de R4, dus aan zijn dynamische eigenschappen is zijn leeftijd een stuk beter te herleiden. Maar hij rijdt uitstekend en zoeft en deint overtuigend genoeg over de weg. En, zo hebben we geleerd, voor dat overhellen hoef je echt niet bang te zijn. Zelden zoveel lol gehad bij zo’n gemoedelijke manier van reizen.