Jaguar I-Pace HSE

De Jaguar I-Pace galoppeert stilletjes op de buitenste baan van de snelweg. De stoelen worden zo warm dat we enigszins worden geroosterd. Onze telefoons liggen te laden onder de armsteun. De reden dat we angstig zijn, is nu eens niet de actieradius, maar de inhoud van een metalen koker die in de achterbak ligt; en die onze handpalmen vochtiger maakt dan het stuur ooit zou kunnen. TopGear is, en we overdrijven dit absoluut niet, op een missie om de wereld te redden. Als je klaar bent met het lezen van deze zin, zijn er vijftien mensen meer op aarde dan toen je eraan begon. Ruwweg sterven er twee mensen per seconde, en worden er in dezelfde seconde vijf geboren. Dat betekent dat de aarde er elk jaar 130 miljoen mensen bij krijgt, en aangezien er in hetzelfde tijdbestek 55 miljoen vertrekken, zorgt dat ervoor dat we in 2024 met acht miljard mensen zullen zijn.

Iedereen heeft eten en onderdak nodig

Al die mensen zullen voedsel, huisvesting en scholing nodig hebben. En ze willen reizen. De kans is vrij groot dat dat laatste zal gaan gebeuren in zij het een privévoertuig, zij het in een gedeeld, zelfrijdend podje, maar in elk geval op elektriciteit. We zullen dus een fikse hoop accu’s nodig hebben om ons door de toekomst te laveren, en een stevige hoeveelheid schoon opgewekte elektriciteit bovendien. Gelukkig zijn mensen altijd inventief geweest en hebben ze de grondstoffen voor beide zaken weten te vinden – onder onze voeten.

Dus zijn wij op pad om een paar serieus diepe gaten te gaan boren. We zijn daartoe uitgerust met een speciale kop voor een boor, die voor de zekerheid in een metalen koker in de enorme achterbak van de Jaguar ligt. Het ding is nog geen 30 centimeter breed en ziet er een beetje uit als een onderdeel van een grote koffiemaler. We voelen een grote verantwoordelijkheid op ons drukken. We zijn op weg naar de frontlijn van een nieuw energietijdperk. Welkom in Cornwall, Verenigd Koninkrijk.

432 lithium-ion cellen

Onder onze billen bevinden zich 432 lithium-ion cellen – het accupakket van de Jaguar I-Pace. Ze zijn gemaakt door LG in Zuid-Korea, waarna ze in Oostenrijk in het aluminium koetswerk van de auto zijn gebouwd. Jaguar wil absoluut niet vertellen hoeveel lithium er in een Jaguar I-Pace verdwijnt, maar wij weten dat een Tesla Model S 75D 63 kilo aan lithiumcarbonaat nodig heeft, wat neerkomt op 12 kilo puur lithium. En de 90-kWh accu van de Jaguar is nog eens 20 procent groter dan die van de Tesla. Vandaag de dag wordt er op aarde amper een kwart miljoen ton aan lithium geproduceerd, maar dat moet over een jaar of zes, zeven zijn verdubbeld. Elektrische trucks van Tesla, Mercedes en Volvo zullen tien keer grotere accu’s nodig hebben dan elektrische gezins-hatchbacks. En dan hebben we het nog niet eens over de batterijen voor acht miljard iPhones. Zodoende zal het niet als een verrassing komen dat iedereen hoopt dat hij of zij bovenop een enorme hoeveelheid van dat spul woont. Een ton kost momenteel ongeveer 13.000 euro. De zucht naar lithium is groot.

32 kilo CO2 voor de Jaguar I-Pace

De elektriciteit waarmee we auto’s op dit moment vooral laden, komt met name voort uit fossiele brandstoffen. Het ‘vullen’ van de accu van de Jaguar I-Pace zorgt indirect voor een uitstoot van 32 kilo aan CO2, exclusief onze scheldkanonnades als we weer eens geen geschikte lader kunnen vinden. Van Londen naar Newquay kost het ons negen uur – maar daar zeggen we meteen bij dat het niet de schuld van de auto is.

Maar dit is waar het doemdenken mag stoppen, want wij hebben een oplossing, we hebben accu’s die nog redelijk vol zijn, en de beloning voor het oplossen van deze wereldproblemen is een vorm van autorijden waar we nu al enorm van genieten. Hopelijk is de Jaguar I-Pace een voorbode van elektrische zaken die nog gaan komen. Uiteraard is de Jaguar zalig stil en verzengend snel (vraag dat maar aan de Tesla Model S 75D die hij verpulverde in een van onze recente dragraces); en superieur stabiel. Zelfs op een drijfnatte snelweg, waar z’n gewicht van 2,2 ton, dat zich voornamelijk onderin bevindt, de Jaguar I-Pace zo solide doet aanvoelen als een boorplatform in de Noordzee. Wat deze Jaguar doet, is het introduceren van nieuwe en opwindende elementen in de elektrische situatie. Hij biedt je prijzenswaardige besturing en rijeigenschappen. Frisse en uiterst moderne vormgeving die niet bang is om de handschoen op te nemen tegen de conventionele proporties en details, maar die je geen moment de indruk geeft dat het de ontwerpers louter om het uiterlijk te doen is geweest. Tesla wint het waarschijnlijk waar het gaat om infotainment – de InControl Touch Pro-interface van Jaguar is niet zo snel in het gebruik als het op het eerste gezicht doet vermoeden – maar de cabine is een pracht van een plek om te zitten, en de auto is een pracht van een ding om naar te kijken. Elektrische voertuigen bevinden zich een beetje in een kip-en-ei-scenario: ze worden niet goedkoper en krijgen geen grotere actieradius tot we er meer van gaan kopen, en dat zal waarschijnlijk niet gebeuren totdat het netwerk aan laders en snelladers aanzienlijk verbetert.

Wat is de kracht van de Jaguar I-Pace?

De kracht van de Jaguar zit ’m erin dat hij er geweldig uitziet, waar de Audi e-tron en de Mercedes EQ C daar aanzienlijk minder op kunnen bogen. Zelfs in de niet erg gelukkige kleur ­hockeybroekrood op enorme wielen fluiten mensen de Jaguar nog na. Dat komt van pas als je aan de poort staat te schudden van een half verlaten mijn omdat je daar graag even een kijkje wilt nemen. We hebben nog wat tijd over voordat we onze boorkop dienen af te leveren, en we besloten daarom even te stoppen bij een van de oude tinmijnen waarvan het landschap in deze buurt is vergeven. Je herkent ze aan de karkassen van de boortorens die nog altijd koppig boven het landschap uitsteken, decennia nadat de bedrijvigheid hen heeft verlaten. De South Crofty-mijn in de plaats Pool is een uitstekend voorbeeld. Mijnwerkers hebben hier dingen uit de grond gehaald sinds 1592. Nog in 1975 kwam hier 200.000 ton erts van een diepte van meer dan 570 meter naar de oppervlakte, waaruit 1.500 ton tin werd gewonnen. De mijn bleef langer open dan de meeste mijnen, maar de winstgevendheid taande, en South Crofty sloot uiteindelijk in 1998. Maar weet je iets van geologie, dan weet je ook dat tin- en kopermijnen zoals South Crofty vaak rijk zijn aan water dat relatief veel lithiumcarbonaat bevat.

Lithium werd in Cornwall ontdekt in het jaar 1864. Destijds kwam het nog niet meteen enorm van pas, want niemand had nog een smartphone of een elektrische Jaguar, maar inmiddels is er dus wel degelijk veel vraag naar. Genoeg vraag in elk geval om ervoor te zorgen dat de Engelse regering een subsidie van een miljoen euro aan de mijn toekende in een poging om deze weer tot leven te wekken.

Naar beneden rijden in de Jaguar I-Pace

We worden naar de gesloten mond van de mijn geleid door Owen Mihalop, de chef operaties van de Canadese mijnbouwfirma die de South Crofty-mijn momenteel onderzoekt. Hij en zijn collega Steve, de sleutelbewaarder, zijn gekleed in reflecterende kleding en voorzien van beademingsapparatuur, ­zaklampen, waterdichte laarzen en stofbrillen. Onze jeans en jacks worden door Owen en Steve niet bepaald geschikt geacht om de diepte mee in te gaan – de spelbrekers – maar met een bouwhelm op onze knar mogen we de Jaguar I-Pace dan toch een eindje door de eerste, hellende tunnel naar beneden rijden.

De normaliter nauwelijks waarneembare brom van de Jaguar I-Pace die voetgangers moet waarschuwen, echoot door de ruimte. Steve vertelt dat elektrische voertuigen de ideale vervangers zijn van diesels voor het werk diep onder de grond, qua uitstoot en trillingen, maar ziet niet per se de noodzaak om te testen of hij ook ondergronds van 0 naar 100 km/u gaat in 4,5 seconden. Deze delen van de mijn staan al jaren onder water, maar ook als we voorstellen om te bewijzen dat de Jaguar net zo diep door water kan waden als een Defender, zijn onze gidsen niet al te happig. Steve wijst naar een bordje dat waarschuwt voor radioactieve straling; vanwege radon die rondzwerft in de aarde, wiens afnemende radioactiviteit het geothermische proces aanwakkert dat de energiecrisis van de mens weleens zou kunnen oplossen. Door alle consternatie vergeten we zomaar de bouwhelmen terug te geven. We verlaten de mijn, knipperen met onze ogen in het licht en gaan verder met Operatie Boorkop, waar we hier tenslotte voor zijn gekomen.

Kermisattractie uit het Sovjettijdperk

De South Crofty-mijn mag dan wellicht nog ver verwijderd zijn van het leveren van nieuwe 21e-eeuwse fossiele zaken, maar 12 kilometer noordwaarts bevindt zich een project dat over enkele dagen start met het genereren van hernieuwbare energie uit oeroude rotsen. Warme lucht verwarmt ondertussen onze natte voeten; we sturen de Jaguar naar het United Downs Industrial Estate. Recent stond het nog op de voorpagina van de Financial Times.

Wat je daarop kon zien, was een 53 meter hoge, stalen stellage. Die ziet er een beetje uit als een kermisattractie uit het Sovjettijdperk. We zien ’m al minutenlang vanuit de verte, voordat we de Jaguar I-Pace ernaast parkeren. Oorspronkelijk stond dit geval in Duitsland, toen werd hij verplaatst naar Finland, en toen naar Engeland. En wat we zien, is maar het topje van de ijsberg. Want dit is een boorinstallatie die een gat van 4.500 meter diep in de aarde gaat maken. Dat is 24 keer dieper dan de Euromast hoog is. Is dat boortje in onze achterbak dan misschien niet wat aan de kleine kant, denken we nog even, maar het zal wel in orde zijn. Toch? Zij zijn de experts, immers. Cornish Lithium-geoloog Lucy Crane legt ons uit wat er allemaal gaande is. De installatie zal een ‘injectieput’ boren tot een diepte van 2.500 meter, waar de voornaamste ‘productieput’ zal komen. In essentie boor je een schacht om water in te gieten, waarna dat in de door aardkorstactiviteit verhitte granieten rotsen zal sijpelen. Superhete stoom die hierdoor ontstaat, komt via het andere kanaal naar boven om turbines aan te drijven. Ziedaar: schone elektriciteit.

3.000 huizen van verwarming

Het bedrijf dat de boring doet, schat dat met deze constructie circa 3.000 huizen in Cornwall verwarmd moeten kunnen worden. Het uiteindelijke doel is om ooit 5 procent van alle benodigde energie in het Verenigd Koninkrijk geothermisch op te wekken. Cornish Lithium-baas Jeremy Wrathall komt uit zijn kantoor om ons te begroeten. Voordat hij daaraan toekomt, meldt hij dat de Jaguar een mooie auto is. Verstandige man. We zeggen hem dat we de boorkop in de achterbak hebben liggen. ‘Die zul je nu wel op een of ander enorm apparaat willen schroeven?’ ‘Ah, eh, nee… maar toch bedankt voor het brengen van een proefboor’, zegt hij. Dan valt er een stilte. ‘Ja, die gebruiken we voor de eerste boringen’, vervolgt Jeremy. ‘Deze,’ zegt hij dan, kloppend op een enorm houten pallet dat we even over het hoofd hadden gezien, ‘is voor het echte boorwerk.’ Maar natuurlijk. We hebben een babyboortje gebracht dat in een bekerhouder past, terwijl het echte ding alleen met een kraan kan worden verplaatst. We vonden het al gek dat iemand TG een zo verantwoordelijke taak zou toevertrouwen. De kop van de hoofdboor weegt 500 kilo, kost een euroton en gaat 250 meter aan Cornish graniet mee. Dan is hij op, wordt hij bij het grofvuil gezet en monteert men een nieuwe kop op de boor. En zo verder – totdat ze 4,5 kilometer diep in de aarde zitten.

Dat zijn afstanden die de actieradius van een elektrische auto enorm doen lijken. Want met de Jaguar I-Pace kun je realistisch bezien ruim 300 kilometer rijden, en dat gaat in de nabije toekomst alleen maar meer worden. En net als dit pionierende project waar de auto ons naartoe heeft gebracht, is dat een gedachte waarmee je naar de toekomst durft te kijken. Want de 2.100 nieuwe mensen die er op aarde bij zijn gekomen vanaf het moment dat je dit verhaal bent gaan lezen, willen straks ook autorijden en hun telefoon opladen.

Specificaties Jaguar I-Pace HSE

Motor
2 elektromotoren
400 pk
696 Nm
90 kWh (accu)
Aandrijving
vier wielen
Prestaties
0-100 km/u in 4,8 s
top 200 km/u
Verbruik (gemiddeld)
21,2 kWh/100 km A Label
Actieradius (opgave)
543 km (NEDC)
480 km (WLTP)
Laadtijd
10 uur bij 7 kW
40 min. bij 100 kW (80%)
Afmetingen
4.682 x 2.011 x 1.565 mm (l x b x h)
2.990 mm (wielbasis)
2.133 kg
565 / 1.453 l (bagage)
Prijzen
€ 94.480 (NL)
€ 93.140 (B)