Uitgelicht: Freelander vs Tiguan

Met VW’s nieuwe Tiguan kun je gerust een stoeprandje pakken. En je zult er nooit het asfalt mee verlaten. Maar kan hij behoorlijk steile, behoorlijke gladde wegen beter aan dan een Freelander?

 

Er komt een dag dat ik het nut ga inzien van compacte SUV’s. Tegen die tijd heb ik een buikje, is mijn seksleven beroerd en heb ik een stel tandenwisselende koters die elkaar te lijf gaan vanuit hun kinderzitjes. Op dit moment is het als vloeken in de kerk. Het is nu een auto die niet de rijeigenschappen heeft van een station en niet de off road-kwaliteiten van een echte SUV. Wat moet je er mee?

 

Toch moet iedereen er een, lijkt het wel. De vraag rijst de pan uit voor die dingen, dankzij de vermeende superieure veiligheid en de afgrijselijke, maatschappelijk onverantwoorde, superieure status door het formaat. (Al moet ik toegeven dat het bij dieren en in de porno-industrie ook zo werkt). Kon je als slaapstadbewoner voorheen eigenlijk alleen terecht bij de Land Rover Freelander 2, nu is Volkswagen aan komen zetten met de Tiguan. Blijkt dit de Heilige Graal van soft road-snobisme, een SUV die nog meer doorsnee, nog middelmatiger en oerconservatiever is dan de Freelander?

 

De meest eenvoudige en sluwe marketingtruc om hier een antwoord op te krijgen, zou zijn om een paar verlegen pubers van school op te pikken en er een moddergevecht van te maken, maar we waren te laat en besloten in plaats daarvan ergens heen te gaan waar het er veel spannender aan toegaat. Op grond van het feit dat ze nooit echt serieus van de verharde weg zullen gaan, gingen we op zoek naar het meest onherbergzame verharde wegdek dat we konden vinden. Dat werd de Klausen-pas, een bergweg op twee kilometer hoogte in de Zwitserse Alpen. Dat parkoers zou je ook aan kunnen doen bij je jaarlijkse wintersportpelgrimage en vergt meer dan wat grindweggetjes of fileparkeren in de stad.

‘Tegenliggers doemen op uit het niets en alleen de contouren van de voorligger zijn zichtbaar’
 

Om het geheel een beetje in perspectief te plaatsen, deze pas werd in de jaren twintig en dertig gebruikt voor bergraces – maar alleen in de zomer als de sneeuw zich had teruggetrokken. Coureurs als Caracciola reden in Mercedessen en Auto Unions met veel te veel vermogen en zetten tijden neer die de meeste automobilisten vandaag de dag niet zullen evenaren. Hevige sneeuwval heeft het plaatsje Altdorf aan de voet van de pas volledig bedekt, zodat een race naar de top niet zonder ongelukken mogelijk lijkt. Zowel de Freelander als de Tiguan zouden – theoretisch – prima op hun taak berekend moeten zijn met hun relatief compacte afmetingen, bovenmodale bodemspeling en vierwielaandrijving. Als ze tenminste niet een te grote broek aan hebben getrokken. Voor de statistiek: de tweeliter diesel van de Tiguan heeft 140 pk en 320 Nm en de Freelander haalt uit een 2,2-liter diesel 152 pk en 400 Nm. Beide hebben een zestraps automaat. De Tiguan schurkt met 37.890 euro tegen de veertigduizend euro, de Freelander gaat er met 45.300 euro dik overheen. Zijn ze tot deze zware klus in staat?

 

De eerste bochten van de pas zijn krap en langzaam, slingerend tussen de bebouwing die is bedekt met soms wel een metersdikke laag maagdelijke sneeuw. Tegenliggers doemen op uit het niets en alleen de contouren van de voorligger zijn zichtbaar. Deze voor automobilisten onherbergzame omgeving is het terrein van vierwielaandrijvers waar verder alles onzichtbaar is – althans, tot de lente.

 

Als de laatst waarneembare restanten van menselijke bewoning zijn verdwenen in de binnenspiegel van de Tiguan halen we een Toyota Land Cruiser van het eerste model in: van het type waar de Taliban bij zweert. Hij heeft een enorme sneeuwschuiver aan de voorkant. Op dat moment wordt duidelijk dat het moeilijk zal worden om zonder ongelukken de pas te nemen – of zelfs sowieso de pas te nemen. Het wegdek gaat van een mengsel van modder en sneeuw over in een hartkloppingen bezorgend ijs dat het lampje van de tractiecontrole zenuwachtig doet oplichten als de standaardbanden hun greep op de zaak dreigen te verliezen.

 

De spaarzame vangrails zijn een verademing in vergelijking met de fragiele hekwerkjes die het grootste deel van het traject scheiden van duizend meter diepte. Het geluid van vier zinloos op ijs draaiende wielen en een machteloos stuurwiel in bezwete handpalmen zijn niet mijn favoriete tijdverdrijf. Het uitzicht vanaf de pas is adembenemend, maar ik kan me slechts telkens een nanoseconde veroorloven om mijn ogen niet op het wegdek te richten. Het landschap trekt meer aan me voorbij als een diapresentatie dan dat ik zelf aanwezig ben. Fotograaf en Freelander zitten pal achter me, maar de gezichten staan strak gespannen in opperste concentratie als we doordraaien
de hoogte in.

 

In een bocht passeren we een Toyota Hilux op sneeuwkettingen. Een stel besnorde Zwitsers in knaloranje hesjes neemt onze worsteling onaangedaan waar terwijl ze op enorme sneeuwschuivers leunen. Halfbezorgd en halfhopend dat ze ons proberen tegen te houden, houd ik hen in de gaten tot ze na onze volgende bocht uit zicht verdwijnen. Hogerop schijnt de zon kraakhelder over de bergtoppen in de verte en deze dag heeft alles in zich om een memorabele gebeurtenis te worden. De oren gaan dichtzitten, lampen knipperen, wielen spinnen, volwassen kerels jammeren.

 

Ik doe een schietgebedje als de Tiguan door een krappe bocht naar links glibbert en abrupt afremt. De weg lijkt verderop over te gaan in een muur van sneeuw en mijn stadse ogen moeten even wennen aan het idee dat dit daadwerkelijk het geval is. Zou het een lokale lawine zijn of zijn de Zwitserse sneeuwruimers daar domweg gestopt met hun monnikenwerk? Hier valt het doek voor onze tocht over de Klausen-pas.

‘Laat ik geen voorbarige conclusies trekken in de vergelijking tussen deze twee auto’s, want ik heb nog geen onbetwistbaar inzicht in welke de beste is’
 

Het is een muur van een dikke anderhalve meter sneeuw die ons tot stilstand heeft gedwongen. Schrale troost is dat we de situatie in ogenschouw nemen en ons realiseren dat alleen een tank met vlammenwerper vandaag verder zou komen. De avond valt echter snel in en de in ras tempo dalende temperatuur maakt onze afdaling nog verraderlijker dan de beklimming. Waar de zon grote delen van het wegdek had schoongebrand, begint nu het wegdek weer snel – uit wraak? – op te vriezen. Het geheel wordt nog enerverender als de zon achter de westelijke toppen verdwijnt en het zicht verslechtert.

 

Als ik ben overgestapt in de Freelander 2 pruts ik een beetje met de knop voor de Terrain Response. Misschien is het te wijten aan mijn door jarenlange rijervaringen in Land Rovers (en een halve eeuw borstharen-mythologie gestuurde onderbewustzijn), maar onmiddellijk voel ik me in de Freelander in betere handen. Hij voelt vertrouwd en stevig aan, alsof hij hier voor is gemaakt, waar de Tiguan zich gedraagt als een vis op het droge. Ik krijg onbewust ook het rustgevende gevoel dat ik nu zelf een knop kan bedienen – die Terrain Response-knop – met de stand ‘vandaag ga ik niet dood’ – ongeacht het wegdek. De terugtocht in de Freelander verloopt verrassend gladjes voor mij en m’n eerdere argwaan.

 

Laat ik geen voorbarige conclusies trekken in de vergelijking tussen deze twee auto’s, want ik heb nog geen onbetwistbaar inzicht in welke de beste is. Wel weet ik inmiddels waar het om draait als je het koud hebt, en vermoeid bent, en een eind van huis. Ik had tevoren niet gedacht dat ik dit zou zeggen en ik zal er misschien spijt van krijgen, maar ik zou alle dagen van de week de Freelander verkiezen.

 

Waarom? Een korte checklist: hij is comfortabeler (veel), rijdt beter, heeft een soepelere aandrijflijn, ziet er veel beter uit en heeft een aantal kwaliteiten die zeldzaam zijn in zijn segment. O ja, en die knop waarmee je er voor zorgt dat je vandaag zult overleven levert bonuspunten op. Ik denk dat de Tiguan de betere auto is en de Freelander de betere compacte SUV. In steden waar vele – zo niet alle – auto’s uit de voeten kunnen, voelt de Tiguan wendbaar, direct en compact aan. De Freelander lijkt dan met zijn omvang en comfort meer op de Range Rover: legendarisch op lange stukken, een olifant als je weinig ruimte hebt. De Tiguan is beter uitgerust, met meer ruimte achterin, veel meer bergruimte in het interieur – beide belangrijke zaken in een gezinsauto voor een beetje buiten de stad.

 

De echte nekslag krijgt de Tiguan – nota bene in een klasse die behoorlijk gespeend is van enig imago – door zijn volslagen onbeduidende anonimiteit. Natuurlijk is dat subjectief, maar onze foto’s flatteren het ongeïnspireerde uiterlijk. Waar de Freelander barst van doelmatigheid en eigenzinnigheid, heeft de Tiguan zijn verrassende uiterlijk van conceptcar verwisseld voor een tamelijk depressief alledaags ontwerp. Misschien heeft hij baat bij een bodykit en grotere wielen. In het verbazingwekkende en ruwe decor waar wij met hem heen reden, verbleekte hij terwijl de Freelander er zo op zijn plaats leek.

 

Slotconclusie? Wil je een echte compacte SUV, dan is de Freelander de beste keuze. Wil je door de stad kachelen en de indruk wekken dat je een buitenhuisje hebt, dan is de Tiguan beter dan de Toyota RAV4 of de Honda CRV. Maar dat komt dan weer door de gevoeligheid voor merkplaatjes, eigenlijk de belangrijkste reden waarom mensen sowieso een Freelander kopen.