Mercedes S 500 4Matic Lang

Het is een uur of half zes op een gure winterochtend en we zoeven met de nieuwe Mercedes S-klasse over de stikdonkere A6 tussen Almere en Lelystad. Een veld van licht strekt zich voor ons uit, nu en dan onderbroken door een voor- of tegenligger in een klein, uitgesneden blokje duisternis. De auto volgt zelf de weg terwijl we baden in frisse, violetblauwverlichte moderniteit en uitkijken op de scherpste schermen. Een massagemodus met de naam ‘diepe golven, diepe work-out’ laat het zitvlak van onze stoelen zo hard trillen dat we even naar het westen gluren of er geen tsunami nadert. Dit is autorijden op z’n allerlichtst. Daarom liggen we op dit tijdstip ook niet op bed – dit kost minder inspanning.

Zo’n ervaring mag je verwachten wanneer je plaatsneemt in Mercedes’ grootste, beste en meest gelauwerde model. De Mercedes S-klasse staat er sinds jaar en dag om bekend dat hij het fenomeen luxe aanpakt met zijden handschoentjes, oppoetst en uitvergroot. De mooiste materialen, de slimste ergonomie, de hoogste kwaliteit – maar ook de aller-, allernieuwste technologie. Voor talloze zaken die we nu normaal vinden, van ABS tot airbags en van ESP tot radarcruisecontrol, wordt de S-klasse aangemerkt als oorsprong. En hoewel je dat historisch soms kunt betwisten, was de S in ieder geval de auto die zulke technieken fijnsleep en cementeerde, waarna ze gemeengoed werden.

Welke rol vervult een nieuwe S-klasse nu elke ‘normale’ auto een technologisch hoogstandje is?

Wat is er nog te doen voor de kampioen als iedereen hem ondertussen weet bij te benen? Het persbericht van Mercedes over de nieuwe S-klasse bestaat uit 82 pagina’s en bijna 30.000 woorden. Er zit zóveel op en aan dat we in de paar dagen dat we deze S 500 testen hooguit een oppervlakkige indruk kunnen opdoen. Genoeg om in te zien dat de technologische voorvechtersrol van de S-klasse nog niet gespeeld is. Want wat doe je als de echt nieuwe ideeën schaars beginnen te worden? Je stort je nog eens op de bekende – en verheft ze tot ongekende hoogten.

De koplampen van de Mercedes S-klasse

Neem die koplampen, die zich een weg door de nacht branden als twee volle manen. Digital Light noemt Mercedes ze, en ze bestaan elk uit drie extreem felle led’s en 1,3 miljoen microspiegels die het licht verspreiden en geleiden. Ze houden andere weggebruikers nauwkeurig uit het grootlicht – wanneer ons op een N-weg een fietser tegemoetkomt, beweegt deze zich in een spelonk in de felle muur. De koplampen kunnen zelfs dingen op de weg projecteren, zoals lijnen en waarschuwingen, en ze wijzen je op voetgangers en dieren door deze uit te lichten. Een BMW die we ooit reden, had die laatste functie ook, maar die knipperde in een winkelstraat naar mensen alsof we ze het hof probeerden te maken. De S-klasse gaat zo ver dat hij het gezicht van de voetganger detecteert en dit uit de lichtbundel houdt om hem of haar niet te verblinden.

Semi-autonome functies – ook zoiets. Andere auto’s kunnen zichzelf net binnen de lijntjes houden en geven het al snel op zodra er een slinger in de snelweg zit. De S wisselt op commando eigenhandig van rijstrook (meestal – soms ineens ook niet) en handelt altijd bedeesd en discreet. Zo’n 80 procent van de tijd kun je ’m zijn gang laten gaan en ben je het ook echt eens met zijn beslissingen – dat is al heel wat vaker dan bij andere ‘zelfrijdende’ auto’s, Tesla uitgezonderd. Overigens: zodra de wetgeving het toestaat, moet de S-klasse op sommige plekken en bij lage snelheden ook écht zelf kunnen rijden, zonder dat je het stuur nog hoeft vast te houden.

De S-klasse snapt wat je wilt

Als bestuurder heb je nooit eerder een connectie met een auto gevoeld zoals met deze S-klasse. Dan bedoelen we niet een emotionele connectie, maar een van wederzijds begrip. Wat deze auto snapt van jouw wensen en intenties is haast griezelig te noemen. Camera’s houden je oog- en lichaamsbewegingen in de gaten; niet alleen zodat het tellerscherm je een navigatiekaart in zuiver 3D kan voorschotelen (het genereert twee subtiel verschillende beelden, afgestemd op jouw ogen), maar ook zodat de auto weet naar welke buitenspiegel je kijkt wanneer je het verstelknopje bedient – zodat alleen die spiegel beweegt. Kijk over je schouder en het zonnescherm voor de achterruit gaat automatisch omlaag. Ook hier geldt: een auto die de ogen van zijn bestuurder registreert (bijvoorbeeld om je een vermoeidheidswaarschuwing te geven), is niets nieuws. Mercedes tilt het alleen even een niveautje of vijf verder.

Het interieur van de S-klasse is een plek waar zorgen van je af glijden: een oase van vriendelijke welvingen en rustgevende vormen, met stoelen waar je nooit meer uit wilt komen. Het oogt keurig opgeruimd, terwijl er toch ook gewone knoppen zijn. Een portretvormig, naar voren leunend aanraakscherm vervangt de bekende druk- en draaicontroller van de voorgaande versie van het MBUX-infotainment. Wij prezen dat systeem vaak om zijn gebruiksvriendelijkheid en vreesden, met de vreemde swipevlakjes die bij recente Mercedessen op het stuur verschenen, dat het er allemaal niet beter op zou worden. Die zorg bleek ongegrond: hoewel de S-klasse bulkt van de functies, heb je de weg in het nieuwe systeem zo gevonden. De handelingen zijn simpel en duidelijk, en een altijd aanwezige centrale knop onderin brengt je terug naar het hoofdmenu. Een tikje linksboven in het scherm schakelt de 3D-vormgeving van de tellers uit, mocht je die vervelend vinden (een enkeling hier werd er een beetje tureluurs van).

Vingerafdruksensor

Als bestuurder kun je ook de twee schermen achterin bedienen en er informatie naartoe sturen of van ontvangen, zoals een navigatiebestemming. Een rij knoppen onder het scherm geeft toegang tot zaken als rij-modi en de parkeercamera’s. Daartussen vind je bovendien een vingerafdruksensor die met één aanraking je persoonlijke profiel oproept. De stemherkenning herkent ook echt stemmen: hij weet of jij het bent of iemand anders, en past z’n acties of informatie daarop aan. Als je zou willen, kun je zo ook je huiskamerlamp of koffiezetapparaat thuis bedienen.

Een head-up display ter grootte van een iPad bombardeert de voorruit met augmented reality, zoals meebewegende navigatiepijlen en streepjes onder auto’s die de adaptieve cruisecontrol in het vizier heeft. Mercedes zegt dat de weergave overeenkomt met een 77-inch tv op 10 meter afstand. We hebben daar eens diep over nagedacht en geconcludeerd: dat klinkt groter dan het is. Maar het is een intrigerende gimmick, al kunnen we ons voorstellen dat ie bij de beoogde doelgroep van de S-klasse wat verwarrend kan werken.

Maar hoe rijdt de Mercedes S-klasse dan?

Door al die techpraat zouden we bijna vergeten dat we het hier over een auto hebben, zo’n primitief ding waarbij je op een pedaal moet trappen om dampen te laten ontploffen. Dat roept vragen op. Inmiddels weten we hoe de nieuwe S-klasse functioneert als vervoerstablet – maar hoe ríjdt ie?

Zelfs als je al verwacht dat een rit in deze auto een van de meest ontspannende en serene rijervaringen zal zijn die je ooit meemaakte, weten we vrij zeker dat je alsnog door ’m wordt verrast. Het gemak waarmee alles opereert, van besturing tot remmen en van de transmissie tot de stoelbediening, slaat eigenlijk alles – het voelt alsof je een keizer bent die met pinkbewegingen zijn lakeien aan het werk zet. Maar het spektakelstuk van de S is wat ons betreft het onderstel. Onze testauto is niet uitgerust met de Active Body Control-optie, die meeleunt in de bochten en de carrosserie omhoogtilt bij een aanrijding van opzij. Maar deze luchtvering is al zo’n wolkige heerlijkheid dat we nooit naar méér verlangen.

De Mercedes S 500 is geen V8 meer

De gelikte en prachtig ingetogen carrosserie heeft een minimale luchtweerstand, de isolatie is mogelijk van aeronautisch niveau, en dus hoor je op snelheid nagenoeg niets. Ergens in de verte draait een brandstofmotor rustig zijn toeren. Het is geen V8, zoals in S 500’s tot nu toe, al biedt hij wel een soortgelijk vermogen: 435 pk. Voorlopig – Maybachs en AMG’s met achtcilinders (en twaalfcilinder!) zijn aanstaande – biedt Mercedes de S-klasse alleen aan met zescilinder-lijnmotoren: twee diesels en twee benzines. Die laatste worden geholpen door een elektromotor van 22 pk en mogen zich daarom mild-hybride noemen. Een negentraps automaat zorgt voor de overbrenging naar de achterwielen, of naar alle vier, zoals hier.

Met die achterwielen is iets bijzonders aan de hand. Ze sturen mee of tegen, afhankelijk van de snelheid, en ja: ook dit hebben we eerder gezien, maar nee, nog niet op deze manier. De wielen hebben een maximale stuurhoek van 10 graden, wat betekent dat je ze in je spiegels ziet bewegen en dat de S-klasse, en zeker de verlengde versie die wij hier rijden, een stuk makkelijker door kleine straatjes te manoeuvreren is. Sterker: hij gaat haast de bocht om als een C-klasse. Een bijzonder fijne optie waar je enkel spijt van zult krijgen als je je S regelmatig met een bocht achteruit in een smalle garage moet parkeren, zoals de dienstdoende TG-redacteur. Een mogelijkheid om de (elektrisch werkende) achterwielbesturing voor dit soort precisiesituaties uit te schakelen, zou prettig zijn.

Tijdens onze nachtelijke rit op de A6 overpeinzen we de gevolgen die de nieuwe S-klasse zal hebben. Welke innovaties vind je over vijf jaar op een A 200? Of het er twee of twintig zijn: eigenlijk doet het er niet zoveel toe. Want al is de hele auto-industrie verwikkeld in een techwedloop en gebruikt straks ieder stadsgebakje gezichtscamera’s voor 3D-navigatie, niets is zo kalmerend voor je lijf en ziel als een S-klasse. Dat was al zo, dat blijft zo. En daarom mag je van ons gerust dat cliché, ‘de beste auto ter wereld’, blijven hanteren.

Nog even over dat zelfrijdende gebeuren

Mercedes meldt dat de S-klasse naar verwachting in de tweede helft van 2021 in staat zal zijn om onder bepaalde omstandigheden zichzelf te besturen. Het gaat dan om Drive Pilot, een niveau-3 rijhulpsysteem. Die klassering houdt in dat de S-klasse volgens Mercedes ‘in situaties met een hoge verkeersdichtheid of in files op geschikte snelwegtrajecten in Duitsland hooggeautomatiseerd kan rijden’. Daar hebben we in Nederland en België op dit moment dus nog weinig aan, maar dat is slechts een kwestie van tijd (en wetgeving).

De vraag is: moeten we het willen? In onze ervaring maken zelfs de beste semi­-autonome systemen van dit moment nog onacceptabel veel fouten, door bepaalde situaties niet of niet op tijd op te merken of juist door er te heftig op te reageren, waardoor overig verkeer in de penarie kan komen. Daarnaast weet je al wat er gebeurt als mensen echt niet meer het stuur vast hoeven te houden: dan gaan ze op hun telefoon zitten pielen en kunnen ze een eventuele fout van de auto niet tijdig corrigeren. Maar ja, als Mercedes zei dat je niet op hóéfde te letten… Ons lijkt het allemaal geen verstandig plan, maar laten we het maar houden op ‘mooi dat het technisch mogelijk is’. Min of meer dan.

Specificaties Mercedes S 500 4Matic Lang (2021)