Cupra Ateca

Een heel nieuw merk optuigen als afsplitsing van een al bestaand merk: het is al eerder gedaan en lijkt steeds populairder te worden. Merken doen het omdat ze iets gaan doen dat zo ver van hun eigen merkwaarden ligt dat het zou botsen, of omdat het publiek het niet zou begrijpen. Of liever: niet zou pikken. Toyota wist dat niemand een ton zou neerleggen voor een Toyota en richtte daarom Lexus op. Goed idee, dachten Nissan en Honda, en ze deden hetzelfde met respectievelijk Infiniti en Acura. Volkswagen begreep het niet, en mikte een VW-badge op de dure Phaeton. De rest is geschiedenis.

‘Afsplitsingen’ zijn in

In de meer recente historie deed Citroën iets soortgelijks met luxe/designmerk DS. Het kan aan ons liggen, maar dat lijkt nog enigszins moeizaam te beklijven – de tijd zal moeten uitwijzen of mensen DS écht als een ander merk gaan beschouwen. Iets voor de hand liggender ‘afsplitsingen’ zijn I.D. en EQ, de aanstormende elektrische merken van respectievelijk Volkswagen en Mercedes-Benz. Al gaan die niet all the way: hun neuzen worden nog gewoon voorzien van een VW- of Ster-logo.

Cupra is sporty-Seat

Zoniet bij Cupra, het nieuwe merk dat Seat zojuist heeft opgetuigd en dat met de Ateca die je op deze pagina’s ziet een eerste proeve van bekwaamheid aflevert. Cupra moet de sportieve tak van Seat worden, inclusief een nogal tramp stamp-achtig logo. Huh? Maar Seat was toch al de sportieve tak van Volkswagen? Ja, maar kennelijk werd dat keurslijf door de Spanjaarden eerder beschouwd als een juk dan als een unique selling point.

Alle sportiviteit onderbrengen bij een apart merk wordt door Seat nadrukkelijk gezien als een mes dat aan twee kanten snijdt. Zo kunnen de mensen die zich voorheen vol enthousiasme op de Cupra-modellen stortten, veel gerichter bediend worden, met auto’s die meer precies op hen zijn afgestemd. En het geeft Seat zelf de kans zich een heel nieuw imago aan te meten.

Seat wil nú aan de slag met Cupra

Wat die nieuwe insteek van Seat dan gaat worden, is ons niet helemaal duidelijk. De nadruk zal moeten komen te liggen op ­‘technologie’, en als je al denkt dat dat een tikje aan de algemene kant is – ze bedoelen er óók zaken als autodelen, extra services via apps, et cetera mee. Hadden ze dan niet beter kunnen wachten tot Seat met iets elektrisch komt, en dáár dat nieuwe merk op kunnen richten?

‘Nee’, aldus een woordvoerder. ‘Dan hadden we nog veel langer moeten wachten en we wilden nú iets doen. Daarbij: een apart elektrisch merk, dat doet iedereen al. Een apart sport­automerk heeft niemand.’ Zou hij nog nooit van Fiat en Abarth hebben gehoord? Laten we het er maar op houden dat we blij zijn dat wij niets van marketing begrijpen.

Waarom wordt de Ateca de eerste Cupra?

Dat laatste ook al omdat, als wij een nieuw sportief merk zouden lanceren op basis van het gamma van Seat, de Ateca waarschijnlijk de laatste kandidaat zou zijn. Leon, Ibiza – oké. Of nog beter: een heel nieuw model dat dan ook exclusief voor het nieuwe merk zou zijn (dat schijnt er ook te komen, maar zelfs daar konden ze qua lancering niet op wachten). Maar een SUV als de Ateca? Waarom?

Nou, hierom.

Dat laatste begrepen we al iets beter toen we de Cupra Ateca hadden gereden. Hij is voorzien van vierwielaandrijving en de bekende 2,0-liter viercilinder turbo, in deze Cupra-configuratie goed voor 300 pk. Inderdaad, een beetje het idee van de Golf R (al is die nog 10 pk sterker) en de Seat Leon Cupra 300 (al moet die het met voorwielaandrijving stellen). De Ateca heeft wel iets meer koppel dan de R: 20 Nm, met een totaal van 400 Nm. Hiermee is hij goed voor een top van 247 km/u en een sprintje naar 100 km/u in 5,2 seconden – bepaald niet slecht voor een SUV.

Zet ‘m maar eens in standje Cupra

Dat is natuurlijk niet het enige waarin de Cupra Ateca zich onderscheidt van zijn Seat-broertjes. Het onderstel is uiteraard een stuk steviger gemaakt, al is het er zeker geen stuiterbakkie van geworden. Als optie kun je een set Brembo-remmen laten monteren – zeker een aanrader, want ze remmen een stuk steviger dan de standaard exemplaren en daar kun je met 300 pk nog weleens behoefte aan hebben.

De transmissie is altijd een zeventraps automaat met dubbele koppeling. Zijn schakelgedrag is danig te beïnvloeden door een andere rij-modus te selecteren. Je hebt de keus uit Normal, Sport, Snow, Off-Road en natuurlijk Cupra, en je kunt je voorkeuren qua zwaarte van de besturing, gaspedaalrespons en automaatgedrag ook opslaan in een Individual-stand.

Een verrassend goede SUV

Heel eerlijk gezegd waren onze verwachtingen niet heel hooggespannen. Een SUV blijft een SUV, met een zwaartepunt dat per definitie hoger ligt dan je het in een vlotte auto wilt hebben. En dan kun je er nog zoveel vermogen in proppen – het rijgedrag wordt altijd gecompromitteerd door de rest van het concept van de auto. Toch blijkt de Ateca betrekkelijk weinig last van zijn intrinsieke nadelen te hebben. We konden hem proberen op een circuit, de openbare weg en zelfs offroad (het blijft een SUV, hè…), en hij presteerde eigenlijk in al die condities erg goed.

Oké, op het circuit had hij best iets minder mogen overhellen, maar dan zoek je ook grenzen op die je op de gewone weg juist zult proberen te vermijden. En dan nog: meer grip dan we verwacht hadden, meer respons ook, en vooral: meer fun. In het terrein bleek de Cupra Ateca ook meer te kunnen dan we hadden vermoed: steile modderhellingen leken haast verkeersdrempels met hoogmoedswaanzin.

De Cupra Ateca rijdt heerlijk comfortabel

Maar de ware kwaliteiten van deze Ateca liggen (terecht) toch vooral op de open­bare weg. Daar blijkt hij niet alleen splijtend snel, maar ook in staat tot het in alle rust vervoeren van mens, huisdier en boodschappentas, of alle denkbare combinaties daarvan. Hij hitst je niet de hele tijd op, is zelfs behoorlijk comfortabel, maar is even goed in staat op afroep elke bocht een ongenadig pak op z’n sodemieter te geven.

Specificaties Ateca Cupra

Motor
1.984 cc
viercilinder turbo
300 pk @ 5.300 tpm
400 Nm @ 2.000 tpm
Aandrijving
vier wielen
7v automaat
Prestaties
0-100 km/u in 5,2 s
top 247 km/u
Verbruik (gemiddeld)
n.b.
CO2-uitstoot n.b.
Afmetingen
4.376 x 1.841 x 1.611 mm
(l x b x h)
2.631 mm (wielbasis)
1.632 kg
55 l (benzine)
485 l (bagage)
Prijzen
€57.950 (NL)
n.b. (B)

Vonnis:
Je kunt vraagtekens zetten bij de noodzaak van het merk of de smaakvolheid van het logo, maar aan de Ateca zelf hoeft het niet te liggen. Hij is snel, ruim, compleet en veelzijdig, en bewijst dat we veel leuks van Cupra mogen verwachten