Jaguar C-X17

Jaguar slaat nieuwe wegen in met de C-X17: de plaatjes ken je inmiddels – hij werd vorig jaar op de autobeurs van Genève onthuld – wij duiken even in de achtergronden.

Dit is niet de volgende Jaguar; de volgende Jaguar wordt een tegenhanger van de 3-serie, de C-klasse en de A4. Een auto die de nare smaak die de X-type achterliet, moet wegspoelen en Jaguar voet aan de grond moet geven in het zeer lucratieve middensegment. Die het voortbestaan op de langere termijn moet garanderen van het Brits/Indiase merk. Die auto verschijnt al in 2015 trouwens. De C-X17 laat een paar jaar langer op zich wachten.

Sterker nog: Jaguar weigert überhaupt te bevestigen dat de we ‘m op de weg gaan zien. Toch kun je dat op je vingers natellen. De auto is namelijk veel meer dan een op zichzelf staande stijloefening. Het is een serieuze auto die qua ontwerp en – misschien nog wel belangrijker – qua techniek een voorbode is van wat Jaguar in de pijplijn heeft zitten.

De C-X17 is als eerste Jaguar gebaseerd op een nieuw platform: iQ[Al], oftewel intelligent aluminium architecture. Een volledig modulair, schaalbaar geheel dat het in zich heeft auto’s voort te brengen die minder dan 100 g/km CO2 uitstoten en die 300 km/u halen. Hoewel misschien niet tegelijkertijd. Jaguar kan bogen op tien jaar ervaring met aluminium en zegt inmiddels de juiste balans te hebben gevonden tussen volume, flexibiliteit en technische expertise. Het merk kan daardoor sneller inspelen op de markt. Wat dat betekent: we hoeven niet tot we oud en grijs zijn te wachten op nieuwe generaties lichte, milieuvriendelijke en sexy Jaguars.

Terug naar de C-X17. Dat de auto heel belangrijk is voor de toekomst van Jaguar geloven we graag, maar is hij ook mooi? Welnu: het is een prachtige auto, misschien wel de mooiste crossover die we kennen. Misschien niet de meest praktische, met die glooiende daklijn; het blijft een Jaguar. Als je een praktische SUV wilt, moet je een Land Rover of Range Rover kopen. Bij een Jaguar draait het in de eerste plaats om stijl.

Het is natuurlijk sowieso een beetje een gek idee, een Jaguar-SUV. Jaguars horen immers laag te zijn, sierlijk, lang. Niet hoog, lomp en log. Hoofdontwerper Ian Callum was daarom tot vijf jaar geleden niet zo gecharmeerd van het idee. De wereld is echter veranderd, zo geeft Callum toe: ‘Dit soort auto’s is het ideaalbeeld van een nieuwe generatie autorijders. Dit is wat ze willen. Vooral in nieuwe markten’.

Die wetenschap maakt elke discussie over de wenselijkheid van een SUV overbodig. Bovendien: het platform staat klaar, dus zo’n crossover is technisch gezien haalbaar. Waarom zou je dan niet proberen de weelderige ontwerptaal van Jaguar los te laten op een vorm die er eigenlijk niet direct voor geschikt is?

Callum staat er altijd op dat zijn nieuwe modellen in natuurlijk licht worden getoond. De C-X17 die we voor ogen krijgen, is volledig functioneel: onder onze ogen rijdt ie in het schijnsel van de zon zijn rondjes door het atrium van Jaguars hoofdkwartier. Zoals altijd is de eerste indruk cruciaal. Sommige auto’s geven hun schoonheid stukje bij beetje prijs, andere zijn als een schop in je maag, nog weer andere zijn regelrecht opwindend. De C-X17 is het allemaal tegelijk. Geen enkele ontwerper zal ooit een SUV tekenen als showcase voor zijn talent, maar de C-X17 is binnen die beperking volmaakt gelukt. Precies zoals je denkt dat een Jaguar-SUV eruit zou moeten zien, maar dan mooier.

De afmetingen van de auto zijn fors, met een lengte van 4,70 meter en een hoogte van 1,63 meter. De C-X17 komt ook zeker imposant over, maar is niet megalomaan. Het ontwerpteam heeft duidelijk zijn best gedaan om de auto tegelijkertijd stoer en compact over te laten komen. De houding is gespierd, de proporties zijn goed en de overhangen zijn opvallend klein, vooral aan de voorkant. De auto draagt de bekende Jaguar-grille op een nieuwe manier: de XJ krijgt er een voorname neus door; de C-X17 is vooral assertief, zelfbewust. De voorruit staat schuiner dan gewoonlijk bij dit soort auto’s en het glasoppervlak is klein. Een Jaguar hoort nu eenmaal een zekere geborgenheid te hebben. De achterkant is wat ons betreft het hoogtepunt: de welving over de achterwielen verleent precies de juiste hoeveelheid sierlijkheid aan het ontwerp en mondt uit in achterlichten die duidelijk zijn geënt op die van de F-type. ‘Dat was een bewuste keuze’, beaamt Callum.

'Jaguar heeft tegenwoordig acht keer zoveel elektronica-experts in dienst als vijf jaar geleden'

De C-X17 is gespoten in kobaltblauwe lak die Jaguar ‘Gaesium’ noemt. Details als de raamlijsten zijn uitgevoerd in glanzend zwart. De wielen hebben een formaat van 23 inch; absurd natuurlijk, maar dat heb je nou eenmaal bij showmodellen. Probeer je de auto voor te stellen op 20 inch.

Wat vindt Callum zelf van de auto? ‘De C-X17 was een uitdaging. Daar doe ik niet moeilijk over’, geeft hij met karakteristieke eerlijkheid toe. ‘Het heeft langer geduurd voordat ik de auto echt opwindend genoeg vond. Het was essentieel om de verhouding tussen glas en koetswerk goed te krijgen. We hebben ook hard gewerkt aan het gevoel van snelheid en beweging dat het ontwerp overbrengt, ook al lijkt dat minder belangrijk bij zo’n uit praktisch nut geboren type auto. Het glasoppervlak hebben we zo klein mogelijk gehouden, maar zonder dat het al te cartoonesk wordt. Er is niets aan deze auto dat niet geschikt is voor productie.’

Het interieur is een ander verhaal. Daar zijn de ontwerpers echt losgegaan. Callum geeft toe dat hij geobsedeerd is door het idee dat stoelen zo slank mogelijk moeten zijn; die van de C-X17 lijken dan ook meer op sculpturen dan dingen waar je echt in kunt zitten. Om de sportiviteit van de auto te benadrukken, staan ze bovendien lager dan in de gemiddelde SUV. Het gaatjesmotief in het leer is er met lasers in gegraveerd, een techniek die pas sinds kort mogelijk is. Het dak bestaat uit lamellen die veel licht doorlaten en er tegelijkertijd uitzien als een soort van moderne kunst-installatie. Geheel volgens de mode van deze tijd is ook kunstmatig licht ruim aanwezig in het interieur van de C-X17. Het gebruik van lampjes en lichtstreepjes is gebonden aan allerlei wetten en regels, maar die worden in de C-X17 met veel genoegen genegeerd. Voor de productieversie zal het een en ander wel weer wat worden ingetoomd.

Ook qua multimedia gaat de auto wat verder dan strikt realistisch is. Jaguar heeft de Interactive Surface Console bedacht: een touchscreen dat de gehele middenconsole bestrijkt, van dashboard tot achterbank. Het geheel bestaat uit meerdere schermen die met elkaar kunnen communiceren en die verbonden zijn met internet. Je kunt er dus op twitteren, facebooken, instagrammen – wat dan ook. Het coolste: je kunt de content op je scherm naar achteren of naar voren swipen, zodat de andere passagiers kunnen meekijken. Ooit de Steven Spielberg-film Minority Report gezien? Zoiets, maar dan in een auto. Je weet niet wat je ziet.

Jaguar heeft de Britse specialist Meridian gevraagd om een passende multi-kanaals audio-installatie voor de auto te verzinnen, inclusief kunstig verstopte speakers in a- en b-stijlen en stoelen. Het dashboard is al even theatraal: het is net als de versnellingspook deels uitgevoerd in ruthenium, een zeldzaam bijproduct van platina. De tft-klokken zijn gehuisvest in diepe kokers met achtergrondverlichting. Extra informatie wordt via een head-up display weergegeven. Kortom: het interieur van de C-X17 is een lust voor oog en oor, een verbluffende mix van exotische materialen en futuristische technologie. Nu we het deprimerende punt dat auto’s zichzelf rijden langzaam maar zeker naderen, worden infotainment en connectiviteit steeds belangrijker. Jaguar is daarin vastbesloten voor de troepen uit te lopen. Geen wonder dat de Britten tegenwoordig acht keer zoveel elektronica-experts in dienst hebben als vijf jaar geleden.

Gelukkig mogen we voorlopig nog zelf rijden. De Jaguar belooft ook op dit punt veel goeds, met zijn aluminium monocoque en ophanging met dubbele wishbones. Die ophanging zal voor verschillende auto’s worden gebruikt; de C-X17 krijgt een vierwielaangedreven versie met torque vectoring en andere snufjes. Wat dat betreft is het natuurlijk prettig dat Jaguar kan terugvallen op de zeer uitgebreide ervaring van Land Rover. Het is namelijk de bedoeling dat de C-X17 ook echt wat in z’n mars heeft in het terrein. Callum: ‘Als een auto eruit ziet alsof je er mee offroad kunt, dan moet ie dat ook waarmaken. Waar ik overigens moet bij zeggen dat we met de C-X17 niet gaan voor enorme wieluitslagen, maar vooral voor tractie. Het is immers een Jaguar, geen Land Rover’.

De Range Rover Sport toont alvast aan dat de technici van JLR uitstekend in staat zijn om een auto te ontwikkelen die goed op de weg ligt en tegelijkertijd z’n mannetje staat in het terrein. Dat wordt dus wel wat, met die C-X17.

Maar eerst de nieuwe sedan. Jaguar zegt dat dat de meest geavanceerde, efficiënte en verfijnde auto in z’n klasse wordt. Ferme taal, zeker als je de concurrentie in ogenschouw neemt. Maar toch: als je kijkt wat Jaguar op dit moment in huis heeft, zou het best eens kunnen lukken.