Column Chris Harris: over verplichte snelheidsbegrenzers

Het debat rondom de snelheidsbegrenzers is netelig voor iedereen die van rijden houdt. Steek je je mening boven het maaiveld uit, en zeg je dat je denkt dat de Europese autoriteiten op dit vlak vreselijke beslissingen dreigen te gaan nemen, dan bevind je je ineens een donker hoekje van de samenleving; want dan praat je wetteloze activiteiten goed. Ik vind dat problematisch, want ik ben een burger die ontzag heeft voor de wet.

Dus misschien wordt het gesprek rondom snelheidsbegrenzers – over de vraag of auto’s daar standaard mee moeten worden uitgerust – verkeerd gevoerd. Als maximumsnelheden redelijker waren op gepaste locaties, dan zouden mensen zich wellicht niet zo opwinden als hen een van de laatste grote burgerlijke vrijheden dreigt te worden ontnomen.

De meest overtreden wet

Zijn er wetten die vaker worden overtreden dan snelheidswetten? Nee. Een noemenswaardig percentage van alle burgers criminaliseert zichzelf dagelijks, en die aantallen zijn zo hoog dat je je moet afvragen of de geest van de wet hier wordt gehandhaafd, of alleen nog de letter. Als zoveel mensen een wet negeren – en dat doen ze overduidelijk – welk doel dient die wet dan nog?

Om duidelijk te zijn: ik sta volledig achter een limiet van 30 km/u in woonwijken en variabele maximumsnelheden in de spits, maar hoe kan iemand beweren dat 150 km/u op een zomerse snelweg om tien uur ’s avonds in een gloednieuwe Audi A4 onveilig zou zijn? Onze snelheidslimieten zijn verzonnen in de tijd dat we nog rekening moesten houden met de rijeigenschappen van de Ford Anglia.

Ik kan het niet bewijzen, maar ik vermoed dat bestuurders die worden gedwongen langzaam te rijden hun interesse en concentratie zullen verliezen. Dat is veel gevaarlijker dan te hard rijden op een rustige snelweg.

maximumsnelheid is een van de vele politieke instrumenten

De maximumsnelheid is een van de vele politieke instrumenten die worden gebruikt om de auto om zeep te helpen, en dus zullen de maximumsnelheden waarschijnlijk nog enkel worden verlaagd, niet verhoogd. Vaak wordt naar de uitstoot gewezen als goede reden hiervoor, maar dat zal na de elektrische revolutie niet relevant meer zijn, en dus zal dat argument stilletjes verdwijnen.

Maar de nieuwe actie met snelheids­begrenzers, als deze doorgaat, zou de Europese auto-industrie zoals we die nu kennen weleens om zeep kunnen helpen. Ik zal dat toelichten. Automakers bloeden momenteel omdat de dieseltechnologie overbodig raakt, omdat de verkopen in China instorten en omdat ze de – prijzige – elektrische toekomst moeten omarmen waarvan men hen vertelt dat ie onvermijdelijk is.

Duitsland is de grote speler in de autoproductie op ons continent, en hun winst komt vooral voort uit het bouwen van snelle auto’s die mensen graag willen kopen. Iemand die momenteel in de nieuwste BMW 320d rijdt, gaat die in 2023 echt niet inruilen voor een auto die maar 110 km/u kan rijden. Anders gezegd: de verkopen van nieuwe auto’s zullen instorten. De verkopen van merken die sportauto’s maken, waarop vette marges zitten, zullen vrijwel weg­vallen in Europa, en dan zitten de Duitsers met een groot probleem.

Duitsland financiert de rest van Europa

Dat is ook een van de redenen waarom ik me afvraag of dit allemaal ooit echt zal gaan gebeuren. Duitsland financiert de rest van Europa, dus waarom zou het wetgeving steunen die het land financieel zwakker zal maken? Bovendien dreigt er een potentieel probleem qua schadevergoedingen en juridische gevechten. Stel je maar voor dat een auto die aan het inhalen is een zone binnenrijdt waar de snelheidslimiet lager is, waardoor het tempo tijdens het passeren automatisch wordt teruggeschroefd – als er dan een tegenligger nadert, dan weet je het wel.

Hardware- en software-fouten zullen ook optreden. En het Amerikaanse leger zou best eens kunnen besluiten dat het wereldwijde GPS-netwerk, waarover het effectief alles heeft te vertellen, even moet worden verstoord omdat ze ergens een nare despoot willen afzetten. Dat zou ­kunnen leiden tot heel bloederige taferelen.

Het is echter ingewikkeld om dit als overtuigend argument aan te voeren, want verzet je je tegen verplichte snelheidsbegrenzers, dan word je beschouwd als een idioot die altijd en overal met 300 km/u andere weggebruikers overhoop wil rijden. Debat is geen optie omdat een luidruchtige minderheid de conversatie heeft gegijzeld – en dit keer zijn dat niet een paar malle en gekke eco-fundamentalisten; dit keer zijn het ­politici die een heel continent besturen.