Smart Fortwo 90 pk Edition 1

Dan bedoelen we overigens niet een SUV zonder hoofdruimte, maar echt iets compleet nieuws. Dat was zeventien jaar geleden, toen Smart onze steden wilde redden. Nu doen ze het wederom, met de Smart Fortwo Edition 1.

Hoe begon het ook alweer?

In 1998 kwam Smart, een divisie van Mercedes-Benz die oorspronkelijk werd opgezet door het horlogemerk Swatch, met een auto die de wereld op z’n kop zette. Of toch op z’n minst even geïnteresseerd deed opkijken. Aan hun eivormige Micro Compact Car was jarenlang hard gewerkt met als doel om de manier waarop wij ons door stedelijke gebieden begeven compleet om te gooien. Het idee: iemand die in de stad woont en lokaal z’n boodschappen doet, heeft meer aan parkeergemak dan aan extra zitplaatsen. De Smart moest zo klein en zo zuinig mogelijk zijn, zo veilig als de doorsnee moderne auto en zo betaalbaar als het gemiddelde kleintje. Bovendien moest ie met de mode mee kunnen gaan, zodat de vlotte stadstypes waarvoor ie bedoeld was ‘m ook daadwerkelijk zouden omarmen. Het resultaat was een autootje zoals nog nooit iemand had gezien. Slechts iets langer dan sommige auto’s breed zijn, voorzien van een oer-stevige veiligheidskooi, een knorrend driecilindertje op de achterwielen en carrosseriepanelen die je voor een habbekrats bij de dealer kon omruilen voor een ander kleurtje; de Smart was revolutionair, zodanig dat ie — met twee updates tussendoor — in praktisch dezelfde vorm ruim vijftien jaar bleef voortbestaan. De auto kreeg de catchy naam Fortwo, er kwamen luxe Brabus-versies en zelfs elektrische varianten die nog altijd onder het Car2Go-label door Amsterdam krioelen.

Aan alles komt een eind

Op een goed moment had iedereen het lollige karretje wel gezien en vielen de verkopen gestaag terug. Niet in de laatste plaats door de relatief hoge aanschafprijzen. De dagen van de originele Smart waren zo langzamerhand geteld. Een tijdlang was de vraag of er een opvolger zou komen – en zo ja, in wat voor vorm – aangezien was gebleken dat de meeste mensen toch liever voor minder geld een ruimere auto kopen. De populariteit van modellen als de VW Up en de Citroën C1 vierde hoogtij. De ooit zo groots opgezette Smart Centers, waar je je autootje uit een snoepautomaat-achtige vitrine kon kiezen, waren allang verdwenen. De Fortwo was nog altijd een leuke rariteit — maar ook niet meer dan dat. Toen was daar ineens Renault, dat op meerdere vlakken een partnerschap met Mercedes aanging. Zo waren ze op zoek naar een nieuwe opzet voor hun kleinste model. Ze zagen in het Smart-idee wel wat. De motor achterin en achterwielaandrijving, goed voor meer ruimte in het interieur met compactere afmetingen. Samen ontwikkelden de merken een platform voor een vijfdeurs stadsauto die de Twingo en de aankomende Forfour moest worden, waarmee ook de toekomst van de oorspronkelijke Smart was veiliggesteld: met een ingekorte wielbasis en diverse andere aanpassingen was een nieuwe Fortwo geboren.

Is de nieuwe Smart Fortwo gegroeid?

Met z’n geprononceerde (want voetgangersveilige) neus oogt ie aanzienlijk forser dan z’n voorganger; dat is ie niet. De Smart Fortwo Edition 1 is met 2,69 meter even groot als het origineel, waarmee hij keihard ingaat tegen de trend onder de moderne auto’s om generatie op generatie te groeien. Wel is ie stiekem 11 centimeter breder geworden, maar daar zal ie niet lastiger door te parkeren zijn. Hij ziet er ook een stuk serieuzer, minder kinderlijk uit, en schijn bedriegt niet: met onder andere de voorwielophanging van de Mercedes C-klasse, een De Dion-achteras en nieuwe, zuinige motoren zet Smart hoog in met de nieuwe Smart Fortwo Edition 1. Dat is nodig, want de grotere en lager geprijsde concurrentie heeft de afgelopen jaren niet bepaald stilgezeten.

Wij durven wel te raden welke verandering het meest bejubeld zal worden: niet langer wordt elke Smart geleverd met een gerobotiseerde transmissie die bij ieder schakelmoment je voorhoofd in het stuur plant. De Fortwo komt nu standaard met een handgeschakelde vijfbak waarmee stadse ritjes meteen een stuk fijner en vermakelijker worden. Wil je echt niet zelf schakelen, dan kun je kiezen voor een van Renault afkomstige automaat met dubbele koppeling, die alleszins duizendmaal beter is dan het stuk ellende dat ‘m voorging. ‘Dankzij de ongelooflijk kleine draaicirkel zou je van de ene naar de andere kant van de straat een slalomproef kunnen doen’

Wat is er gedaan aan de veiligheid?

Ook verdwenen zijn de knoertharde vering en de hachelijk smalle voorbandjes. Die waren destijds nodig om de Smart niet te laten omkieperen bij vlot bochtenwerk. Maar met de verbeterde ophanging, de grotere spoorbreedte en de huidige stabiliteitstechnieken zijn dergelijke kunstgrepen niet meer nodig. Het gevolg zou moeten zijn dat de Fortwo nu meer rijdt als een auto en minder als een uit de kluiten gewassen kookwekker. Bij de introductie in Barcelona, de stad waar destijds ook het origineel aan de pers werd gepresenteerd, worden we verwelkomd door een opstelling van twee verkreukelde auto’s: een Fortwo en een S-klasse. Ze reden beide 50 km/u toen hun linkerkoplampen elkaar tegenkwamen. En hoewel beide flink gehavend zijn, heeft de Smart Fortwo Edition 1 zijn oorspronkelijke vorm nog verbazend goed behouden. De Tridion-veiligheidskooi – vanaf dag één een hoofdkenmerk van Smart – houdt het passagierscompartiment intact en zorgt in dit geval zelfs dat de bestuurdersdeur nog gewoon geopend kan worden. Het maakt indruk. Maar gezien de wel erg korte kreukelzone hopen we dat de testdummy’s een goede chiropractor hebben.

Bij het instappen in de Fortwo wacht je een verrassing

In plaats van tussen het dubieuze broodtrommelplastic kom je in een interieur van grote klasse terecht. Een forse teller en een sjiek stuurtje met knopjes staren je aan. Het dashboard oogt rustig en opgeruimd. Het is voor een deel voorzien van een hardloopschoen-achtig materiaal. De pook van de vijfbak herkennen we uit Renaults. Datzelfde geldt voor het optionele, prima functionerende 7 inch infotainmentsysteem. .Het komt overeen met het Franse R-Link. Er komt veel licht binnen door het plexiglazen dak en er is ruimte genoeg voor de twee inzittenden. Zelfs hun drankjes en hun rondslingerende frutsels kunnen ze kwijt in deurvakken, een klein dashboardkastje en een lade in de middenconsole. Beide zitten op comfortabele stoelen en worden bij een ongeval getrakteerd op al evenzo comfortabele knie-airbags. Tenminste, voor zover de auto dat ongeval laat plaatsvinden. City braking, zijwindcompensatie en andere systemen staan continu in voor je veiligheid.

We rijden met de sterkste variant van de Fortwo

Hij heeft een kwieke turbo-driecilinder met 90 pk onder z’n bagageruimte heeft roffelen. Je kunt ook kiezen voor dezelfde motor zonder turbo. En diens 71 pk is waarschijnlijk meer dan voldoende voor een auto die nooit zwaarder beladen zal worden dan gebruikelijk is voor één paard. Toch zeggen wij: kies voor de turbo, want die is dolle pret. In combinatie met de vijfbak is deze motor een heerlijkheid in de stad. De stoplichtsprintjes van 0 naar 50 km/u zijn bijzonder geinig. Het veercomfort doet – gelukkig – in niets meer denken aan de oude Fortwo. Tenzij je gaat voor het hardere en lagere sportonderstel, wat we dus nooit zouden doen. Met de standaard veren en dempers word je op korte hobbels en flinke richels heus nog wel een beetje door elkaar geschud. Daar is met zo’n korte wielbasis niets aan te doen. Maar onder de meeste omstandigheden is deze Smart Fortwo Edition 1 enorm veel zachter en stiller dan de vorige. De variabele besturing is eveneens een vooruitgang te noemen, al zit er nog altijd niet echt veel scherpte in. Dat is ongetwijfeld bewust gedaan om mensen die de wendbaarheid niet gewend zijn niet te overrompelen. Want wendbaar is de Fortwo: dankzij z’n ongelooflijk kleine draaicirkel van 6,95 meter zou je van de ene naar de andere kant van de straat een slalomproef kunnen doen. Dit is de grootste attractie van de Fortwo; z’n formaat is handig, z’n prestaties zijn leuk, maar het gaat nooit vervelen om ‘m als een bolle fiets om de kleinste hoekjes te manoeuvreren.

Wat gaat deze Smart Fortwo Edition 1 jou kosten?

De Fortwo is er in een aantal verschillende uitvoeringen. Waaronder deze tijdelijke Smart Fortwo Edition 1, naast het al aardig complete standaardmodel dat in Nederland vanaf 11.695 euro verkrijgbaar is. In België kost het je 11.132 euro voor dezelfde versie met 71 pk. Er staat voor 9.922 euro ook eentje met 61 pk in de Belgische prijslijst. Wij zouden ontsnappen aan de schattige felgekleurde snoepuitvoeringen en voor zo’n 2.000 euro extra gaan voor de Prime. Die heeft met matzwarte carrosseriepanelen, zwarte velgen en zwart leren bekleding veruit de stoerste uitstraling. Doe je daar nog een handvol aardige opties bij of ga je voor de turbomotor? Dan zit je zo op een mille of vijftien. Toch serieus geld voor een alternatief voor de tram. Is de nieuwe Fortwo een aanrader? Dat hangt er helemaal van af waarnaar je op zoek bent. Zeker, je kunt gemakkelijk voor minder geld meer auto kopen, zoals een VW Up, Hyundai i10 of Renault Twingo. Maar als je een Smart kiest, is meer voor minder niet je prioriteit. Dan wil je vooral met twee vingers in je neus kunnen parkeren. Al genietend van een sprankje hipheid en wellicht een toefje luxe. De Smart Fortwo Edition 1 biedt dat allemaal en nog een hoop meer. Hij rijdt beter en is meer auto dan ooit.

Specificaties Smart Fortwo 90 pk Edition #1

Motor
898 cc
driecilinder turbo
90 pk / 135 Nm

Aandrijving
achterwielen
5v handbak

Prestaties
0-100 km/u in 10,4 s
top 155 km/u

Verbruik (gemiddeld)
4,2 l/100 km
97 g/km CO2

Afmetingen
2.695 x 1.663 x 1.555 mm (l x b x h)
1.873 mm (wielbasis)
900 kg
28 l (benzine)
260 / 350 l (bagage)

Prijzen
NL € 15.997 (20%)
BE € 15.247

VONNIS
Zelden maakte een auto zo’n enorme stap van de ene op de andere generatie. De Smart Fortwo is nog altijd ongekend praktisch maar heeft z’n compromissen in comfort afgeschud. De vraag is: is dit wat je wilt voor deze prijs?