Jaguar F-Pace looping: achter de schermen

Vanaf de grond gezien lijkt de stunt op vreemde wijze sereen. Een blauwe Jaguar F-Pace neemt op de natgeregende baan een aanloop, gaat de 19 meter hoge looping in en maakt een sierlijk rondje. Bijna zonder lawaai te maken draait hij ondersteboven en komt de looping weer uit. En dat alles in – wat zal het zijn? – drie seconden. Een curieus spektakel, dat is zeker – om nog maar te zwijgen van het wereldrecord voor de grootste looping. En toch biedt het een rustgevende aanblik.

Als stuntrijder Terry Grant een paar tellen later uit de Jaguar F-Pace stapt om een praatje te maken met ceremoniemeester Martin Brundle wordt het duidelijk dat het vanuit de bestuurdersstoel een heel wat minder rustgevende aanblik was. Terry’s stem klinkt onvast, geëmotioneerd. Dat verwacht je niet van de heer Grant, de bezitter van negentien records met auto’s, de man die meer idiote, extreme dingen met auto’s heeft uitgehaald dan wie ook ter wereld. Als een stunt Terry van z’n stuk brengt, kun je wel zeggen dat het hier gaat om het echte billenknijpwerk.

Zes maanden eerder

Het begon, zoals bij de meeste briljante ideeën, met kinderspeelgoed. Terwijl Rich Agnew, commercieel directeur van Jaguar, met de Hot Wheels-looping van zijn zoontje speelde, vroeg hij zich af of het mogelijk was een levensgrote versie te creëren voor de Jaguar F-Pace. Hij nam contact op met Terry, want Terry is het soort gast met wie je contact zoekt als je iets krankzinnigs met een auto wilt doen. ‘Rich keek me met een grote grijns aan’, herinnert Terry zich, als hij ons na de stunt te woord staat. Hij had al eerder loopings gebouwd en er stunts mee uitgehaald, maar in al die gevallen werd er gebruik gemaakt van kleinere en lichtere auto’s dan de F-Pace. Deze uitvoering zou veel groter worden.

Gewapend met de belangrijkste gegevens van de Jaguar F-Pace pleegde Terry overleg met zijn team ingenieurs om uit te dokteren of de stunt daadwerkelijk te realiseren was. De aanvankelijke berekeningen lieten zien dat de looping zo’n zestien meter moest zijn. Een enorme constructie van een orde van grootte die hij nog niet eerder had geprobeerd. Jaguar dook in de recordboeken. Het staande record was een dubbele looping van 18,29 meter. In 2012 gebouwd door Hot Wheels met als rijder de gastheer van het Amerikaanse TopGear, Tanner Foust, en stuntman Greg Tracy. Terry had deel uitgemaakt van de ploeg die verantwoordelijk was voor de planning en veiligheid van die stunt.

Ze gingen aan de slag

‘Jaguar kwam bij me terug en zei: “Wat dacht je ervan om voor de grootste looping ter wereld te gaan? Voor het record”’, vertelt Terry. ‘Ik dacht erover na en zei toen: “Als we de constructie voor elkaar krijgen, dan doe ik het.” Ik nam contact op met Tanner en Greg om te vragen wat zij ervan vonden. Het zijn goede vrienden van me. Tanner zei: “Terry, als er iemand een record verdient, dan jij wel, niet twee klojo’s uit Californië.”’

De beslissing was genomen. De looping van de Jaguar F-Pace zou 19,08 meter worden zodat het oude record met afstand zou worden gebroken. De ingenieurs berekenden dat de constructie, inclusief de ballast, 102 ton zou gaan wegen. Een ploeg van zestig man ging aan het werk.

De Jaguar F-Pace werd gekozen

Terwijl de baan opgebouwd werd, werden er ook twee standaard F-Paces gebouwd. ‘Het was de eerste keer dat dit type auto voor een looping werd gebruikt’, vertelt Terry. ‘Alle andere keren dat een auto een looping deed, was die auto speciaal voor de stunt gebouwd. We gingen iets proberen dat nog nooit eerder was gedaan.’

De grootste uitdaging betrof de ophanging. Op het moment dat de Jaguar F-Pace de looping zou binnenrijden, zou een kracht van 6,5 g via de wielen worden doorgegeven aan de constructie. De veiligheidsvoorschriften stipuleren dat de verbindingsstukken en wieldraagarmen van auto’s voor op de openbare weg bij een ongeluk een klap van 5 g moeten kunnen weerstaan, dus ieder onderdeel van de ophanging van de F-Pace diende te worden gedemonteerd, versterkt en opnieuw gemonteerd.

‘We moesten ervoor zorgen dat de auto de hele looping lang diep in de vering zou liggen’, vertelt Terry. ‘Als de ophanging de auto had laten terugveren, dan zou ie van de looping zijn geschoten – meestal hebben auto’s die speciaal zijn gebouwd voor loopings een zeer strakke ophanging, dus moesten we de ophanging blokkeren.’

De aangepaste Jaguar F-Pace moest er vanbuiten heel gewoon uitzien, maar vanbinnen was hij voorzien van een op maat gemaakte rolkooi. ‘De auto’s getuigden van een verbazingwekkend vakmanschap’, zegt Terry. ‘Ze leken van binnen op rallybolides.’

De banden werden opgepompt tot maar liefst 5,5 bar, zodat ze niet zouden vervormen ten gevolg van de g-krachten.

Oefening baart kunst

De volgende vraag was: hoe hard moet een F-Pace precies rijden om een looping van negentien meter te doen zonder dat hij naar beneden stort? Dat bleek niet zo makkelijk te beantwoorden. Er werden de nodige schetsen en berekeningen gemaakt, en de uitkomst was dat de optimale snelheid waarmee Terry de looping binnen moest rijden, 82 km/u bedroeg. ‘Ze zeiden dat het bij 79 km/u al in orde zou zijn, maar harder dan 90 km/u bleek niet aan te raden.’

Een foutmarge was er niet. Een fractie te langzaam en de auto zou niet genoeg snelheid hebben om de looping te volbrengen, en bovenin naar beneden vallen. Als de snelheid te hoog zou zijn, zou de F-Pace ten gevolge van de g-kracht te laag gaan liggen, snelheid verliezen en er mogelijk ook voor zorgen dat Terry zijn bewustzijn verloor.

Ter voorbereiding op de stunt spoorde Terry een tien meter hoge looping op die in het verleden was gebruikt voor een stunt van Shell, en liet die opbouwen op RAF-basis Bentwaters, waar ook de nieuwe megalooping in aanbouw was. In de weken voorafgaand aan de recordpoging legde Terry de kleinere looping meer dan vijftig keer af, en het bleek lichamelijk nogal heftig.

Hoe is het om door een looping te gaan?

‘Het voelt afschuwelijk aan, doordat al het bloed naar een kant wordt gestuwd. De eerste paar keer dat ik het deed, plaste ik bloed’, zegt Terry met een grijns. ‘Al je organen worden door elkaar geschud. Je moet je lichaam trainen en je moet je geest trainen.’ Hij begon met een rigoureus trainings- en dieetprogramma ter voorbereiding op de loopingstunt.

Een paar weken eerder had hij een tijd met één hand moeten sturen. Tijdens een barrel-roll-stunt raakte hij namelijk gewond toen er iets mis ging en zijn hand bekneld raakte tussen de bovenkant van het stuur en het ingedrukte dak van de auto. ‘Mijn hand was er niet al te best aan toe’, vertelt hij. ‘Er waren twee botjes gebroken, maar ik koos ervoor om me niet te laten opereren. Want dan had ik de recordpoging met de looping niet kunnen doen.’

De eerste keer

Twee weken voordat de stunt zou plaatsvinden, brak D-Day aan. Het was de dag dat Terry voor de eerste keer op Bentwaters met de F-Pace de looping van negentien meter zou doen. Als dat daar zou lukken, dan zou de uiteindelijke stunt in Frankfurt ook slagen.

‘We wisten dat het magische getal 83 km/u was’, zegt Terry. ‘Voluit in de tweede versnelling zou de F-Pace 85 km/u halen. Perfect. De auto in z’n twee zetten, en dan planken, voluit.’

Wat kon er misgaan?

Nou, heel wat. Het team berekende dat een aanloop van 265 meter, met drie seconden extra om Terry voorafgaand aan zijn ‘vlucht’ de tijd te geven om alles te controleren, voldoende moest zijn om de auto de juiste snelheid te geven. ‘Als mijn voet tijdens het ondersteboven hangen van het gaspedaal zou schieten, dan zouden we naar beneden vallen. Dus had ik een handbediend gaspedaal in mijn linkerhand. Voordat ik de looping in ging, moest ik het manuele gaspedaal inschakelen, mijn hand weer naar het stuur brengen, op de kilometerteller kijken en zorgen dat ik in een rechte lijn ging. De baan was niet veel breder dan de auto zelf, dus ik moest het beste uit mezelf halen.’

Toen Terrys team op Bentwaters bijeenkwam voor de briefing, stonden de zenuwen strakgespannen. ‘De jongens van de veiligheid waren echt bezorgd. Als ik naar beneden zou vallen, of de auto in brand vloog, of wat dan ook, wat zouden ze dan nog voor me kunnen doen?’ zegt Terry. ‘Ik ging ergens op staan en zei: “Allemachtig, jongens, we gaan een record verbreken. Ik red het wel.” Bij iedereen kwam er een glimlach op het gezicht. Je kon ze zien denken: Wat is dat voor een halve gare? Op een aardige manier. Ik zei: “Jongens, we gaan het gewoon doen. Niets zal me ervan afbrengen.”’

Het werd tijd

Aan het begin van het aanloopgedeelte deed Terry zijn gordels om. ‘Ik zei: “Ik ben er klaar voor, laten we beginnen.” Eerste versnelling, tweede. 85 km/u. Perfect. Via de radioverbinding liet ik hen weten: “Ik ga de looping in.”’

Een ploeg van honderd ingenieurs hield de adem in. Net als Terry zelf. De Jaguar F-Pace maakte een salto in het onbekende.

‘Erdoorheen. Helemaal’, zegt Terry. ‘Ik herinner me nog dat ik ze over de radio allemaal hoorde schreeuwen, ze wisten dat ik het voor elkaar had gekregen. Toen ik uit de looping kwam keerde ik om naar de plek waar iedereen verzameld was. Ik klom op het dak van de auto en stak mijn armen in de lucht. En toen zette ik mijn voet op de knop waarvan ik vergeten was dat die daar zat. En toen gingen alle brandblussers aan.’

De uiteindelijke stunt

Toen de generale repetitie voorbij was, moest de looping helemaal ontmanteld worden. Daarna werd de hele constructie samen met de auto’s naar Frankfurt verscheept, waar alles weer moest worden opgebouwd om de stunt te herhalen. Dit keer ten overstaan van media van over de hele wereld.

Het plan was volmaakt, behalve dan dat het pijpenstelen regende, waardoor het team de baan eerst moest behandelen met speciale verf voor meer grip. En de aanloop moest – met gebruikmaking van balken, pallets, alles wat maar voorhanden was – met tachtig meter verlengd worden om ervoor te zorgen dat de Jaguar F-Pace op het natte oppervlak voldoende snelheid zou ontwikkelen.

‘De wielen van de Jaguar F-Pace spinden als een gek tijdens de aanloop’, zegt Terry over de definitieve, rechtstreeks uitgezonden stunt. ‘Toen de auto helemaal op z’n kop hing, reed ik 24 km/u terwijl de kilometerteller 80 km/u aangaf. De wielen spinden omdat de auto iets van de baan loskwam. Het was echt kantje boord.’

Rust is de sleutel tot succes

Verklaart dat de emoties, die onvaste stem tijdens het interview na afloop van de stunt? ‘Nee, ik was rustig. De emoties kwamen bij me op omdat ik al die betrokkenen niet had hoeven teleurstellen, al die mensen die zo hard hadden gewerkt. Het besef raakte me diep. Het is de spectaculairste stunt die ik ooit heb gedaan. Wat moet je hierna nog?’

Ja, inderdaad, wat? Waarschijnlijk nog een paar loopings. De enorme constructie was gedoemd om gesloopt te worden, maar Terry vroeg of hij hem kon kopen om alles in onderdelen weer terug naar Engeland te transporteren.

‘Ik heb er nog geen concrete plannen mee’, geeft hij toe. ‘Maar ik kon het niet over mijn hart verkrijgen om dat ding in Frankfurt bij het afval te zetten.’

Het resultaat bekijken? Check hieronder het filmpje!