De Verenigde Staten. Het land van de kaarsrechte, saaie snelwegen, toch? Toch niet. TopGear gaat met de nieuwe Subaru WRX STI en de M235i op jacht naar b-wegen, op de yankee-manier.
Er is ongetwijfeld een volkomen onschuldige reden waarom de ijzerwaren-speciaalzaak – op de grens met de lege, donkere bossen van de Catskill Mountains – adverteert met a) scherpe spades, en b) ongebluste kalk om botten mee op te lossen. Meest waarschijnlijk voldoet de winkelier hiermee gewoon aan de behoefte van al die hygiëne-bewuste inwoners die het noorden van de staat New York bevolken. Zij willen zich natuurlijk op de klinische, meest grondige manier ontdoen van de karkassen van de geroosterde kip van afgelopen zondag.
Misschien ben ik wat nerveus. Afgelopen nacht werd ik, nog hevig onder invloed van jetlag, om drie uur ‘s nachts wakker gemaakt door het geluid van een stier, een olifantenstier welteverstaan, die de deur van mijn budget-motelkamer aan het nemen was. Toen ik de deur slaapdronken opende om ‘m weg te jagen, ontdekte ik een ijsklontjesmachine ter grootte van een flinke kledingkast. Die was losgeschoten van z’n bevestiging en vibreerde door de gang in een kennelijke poging om samen met mijn deur mooie ijsklontbaby’s te maken. Ik belde de receptie met de vraag of ze misschien hun opgewonden ijsklontjesmachine tot de orde wilden roepen. Dit was echter niet mogelijk, ‘omdat iemand misschien ijs nodig zou kunnen hebben’. Het is hartje winter aan de bergachtige oostkust, drie uur ‘s nachts en het vriest 20 graden. Wie heeft er ijs nodig?
Tijdens het ontbijt vertelt de verlopen, minstens 60 jaar oude serveerster me dat ze mijn accent ‘zo schattig vindt, dat ze het wel uit me wil snijden om het te kunnen houden.’ Waarna ze me een demonische, met lipstick overgoten glimlach toewerpt en met haar vingers voorzien van te lange, oranje gelakte nagels naar mijn hals wijst. Net iets te dichtbij.
Dus vergeef me dat ik achterdochtig werd van het vriendelijke reclamebord. Terwijl we van de hoofdweg een koude, met sneeuw en bevroren modder bedekte zijweg indraaien, zie ik ineens voor me hoe ik – nadat ik de Subaru tegen een boom heb geparkeerd – door een met een schop zwaaiende hillbilly in kleine stukjes gehakt wordt, waarna deze me in een wolk van ongebluste kalk de vergetelheid in stuurt. Als ik iets van Hollywood heb geleerd, is het wel dat ieder Amerikaans bos vergeven is van met schoppen zwaaiende hillbilly’s.
Dit is dan ook precies het soort weg waar een opportunistische, bloeddorstige hillbilly zich ophoudt, wachtend op een ongeval en zijn eerste moord van de aanstaande lente. De weg van het Ashokan Reservoir naar Sundown is een verraderlijke b-weg en het onomstotelijke bewijs dat Amerikanen wél bochten kunnen rijden. Anderhalve rijbaan breed met aan de ene kant sneeuw en gravel en aan de andere kant een kleine afgrond die naar de halfbevroren rivier leidt. Het is een misselijkmakende mix van gravel, modder, sneeuw, ijs en – iedere paar honderd meter – over de weg uitgesmeerde ingewanden van dieren. De temperatuur is nu min 5 graden en de lucht is zwanger van sneeuw.
De hillbilly’s hebben misschien spades en ongebluste kalk, maar ik ben gewapend met wat wel eens ‘s wereld beste machine kan zijn om dit soort b-wegen mee te bedwingen. Neem je baseballpet maar af voor de nieuwste Subaru WRX STI. Het rallyicoon dat z’n strepen heeft verdiend door al twee decennia lang onverharde wegen, met sneeuw bedekte rallyproeven en de reputaties van snelle jongens heeft weten te vermorzelen – toen ze ‘m nog Impreza noemden trouwens.
Voor 2014 heeft de STI z’n dure hatchback-huid verkocht ten faveure van de meer traditionele sedan-vorm. Deze nieuwe carrosserie is volgens Subaru 40 procent stijver dan die van het uitgaande model. Hij is aangekleed met alle STI-kenmerken: goudgekleurde aluminium wielen, felblauwe lak, een gat in z’n neus dat wijst op een leven lang eekhoorns snuiven en een achtervleugel die zo enorm en onsubtiel is dat iedere tienerjongen in een straal van tien kilometer er spontaan van, eh, ontbrandt.
'Het onderstel van de M235i strijkt oneffenheden glad die de WRX juist trakteert op een ferme kopstoot'
Mechanisch gezien voldoet de Subaru precies aan de verwachtingen die we van een STI hebben: een 2,5-liter viercilinder boxermotor met turbo die een vermogen van 300 pk levert aan alle vier de wielen. Een verbluffende serie differentiëlen en tractiesystemen stuurt het volledige vermogen naar de bocht die er het beste mee overweg kan. Subaru wijst graag op het feit dat het Active Torque Vectoring (ATV) compleet nieuw ontwikkeld is. Het systeem remt het binnenste wiel af om onderstuur uit te bannen, en voegt alweer een acroniem toe aan het al lang ondoordringbare woud van afkortingen dat de STI rijk is.
Hij heeft dan misschien nog meer letters aan z’n repertoire toegevoegd, maar de WRX STI voelt op deze verraderlijke, besneeuwde weg eigenlijk net zo aan als vorige modellen. Waarmee ik bedoel dat ie net zo ongelooflijk snel is, gezegend met bakken grip en zo verfijnd als een kroeggevecht. Wat de ondergrond ook is, je kunt in de STI bochten altijd met een hoogst illegale snelheid uitkomen, waarbij de banden met het enthousiasme waarmee een kat z’n krabpaal bewerkt in de ondergrond klauwen voor grip. Daarbij reageert de besturing snel en ongefilterd op ieder commando door de auto direct naar links of naar rechts te laten duiken. Deze WRX is dan ook niet intuïtief te rijden (het maakt niet uit in wat voor stand je de afkortingen zet, zij hebben meer te zeggen over de hoek waarmee je een bocht uitkomt dan jij) maar wel bruut functioneel.
We flitsen langs een wit mededelingenbord van een tussen de bomen verstopte kerk. ‘WE ZIJN GESLOTEN TOT DE LENTE’, staat er op het bord. Wat doen mensen uit dit deel van de staat New York dan om buiten het seizoen aan hun shot religie te komen? Bij wie biechten zij? ‘Vader, vergeef me, want ik heb inderdaad een kleine man in een snelle, felblauwe auto met mijn schop doodgeslagen en in stukken gehakt.’
Dan moet je me toch echt eerst vangen. Maar weinig in deze wereld is in staat deze STI in dit terrein bij te houden. Het is geen auto voor mensen met een zwak hart. Dit apparaat behandelt gaten in het wegdek als vijanden die tot overgave moeten worden gedwongen in plaats van ermee te onderhandelen. Ieder meningsverschil wordt rechtstreeks via het chassis doorgegeven aan je stuitje. Schakel Eerbare Banzai Modus in, en de STI wordt iets vergevingsgezinder, maar het lawaai binnenin blijft op iedere snelheid een kakofonie door het gefluit van de turbo, het grommen van de uitlaat en het metalen gekerm van de differentiëlen. De Subaru voelt als een rallyauto. Sterker, dit ís een rallyauto.
De M235i is geen rallyauto. Het is een kleine, blitse, Duitse coupé die zich zo ver van de Duitse Autobahn, middenin de Indiaanse wildernis, niet op zijn gemak zou moeten voelen. Of BMW het nou leuk vindt of niet, de WRX bevindt zich zeker op z’n terrein. Traditioneel gezien hebben BMW en Subaru niet in dezelfde kringen geopereerd, maar hier staan ze dan toch, wiel aan wiel.
De WRX STI is leverbaar tegen een prijs van 75.995 euro in Nederland, Belgen zijn aanmerkelijk goedkoper uit dankzij ons idiote belastingstelsel want zij betalen slechts 41.995 euro. Dat is in Nederland 16 mille meer dan de BMW M235i terwijl het in België bijna 4 mille minder is. Dit creëert een interessant dilemma voor de potentiële kopers. Althans, in Nederland. Smacht je naar een Subaru STI? Voor flink wat minder heb je een dikke coupé van BMW. Gaat je hart uit naar de BMW M235i? Wat denk je van een rally-icoon met vierwielaandrijving die op elke ondergrond gehakt maakt van z’n tegenstanders? Afijn, voor Nederlanders is de prijs altijd belangrijk, dus BMW is hier in het voordeel. Belgen daarentegen hebben het trouwens nóg lastiger met dat minieme prijsverschil.
Je weet wel wat er nu komen gaat, of niet? De oh zo voorspelbare conclusie dat als je een gevaarlijke b-weg in de Catskill Mountains, vergeven van bloeddorstige en met schoppen gewapende boeren, op hoge snelheid wilt nemen, je dan het beste af bent met de Subaru WRX STI, juist? Misschien toch niet.
Herinner je even dat de 2-serie 2014-taal is voor de 1-serie Coupé. Zelfs al komt deze slechts enkele pk’s tekort vergeleken met de epische 1M Coupé, de nieuwe M235i – met z’n 326 pk sterke zes-in-lijn turbomotor – vult die leemte niet precies op. Hij is wat zachter, minder schreeuwerig en praktischer voor dagelijks gebruik. Desondanks is dit een dikke, achterwielaangedreven coupé met net zoveel vermogen als een E46 M3. Je hebt er in deze omgeving dan ook terecht een handvol aan. Maar het is geen bijterige handvol. Sterker nog, binnen twee minuten rijden, wordt al duidelijk dat de BMW een revelatie is waarmee je op deze weinig grip biedende ondergrond gemakkelijk net zo snel bent als met de Subaru. Dat heeft niets te maken met het extra vermogen – wat zijn 26 pk’s op een weg als deze? – maar des te meer met de indrukwekkende manier waarop de BMW over het wegdek glijdt. Het onderstel strijkt oneffenheden glad die de WRX juist trakteert op een ferme kopstoot. Het is een perfect voorbeeld van TopGears Harder Is Niet Altijd Beter-filosofie. Door deze meegaandheid voelt de BMW zich verrassend goed op stukken weg waar de Subaru zich een beroerte trilt.
Ja, de in het geheel niet vierwielaangedreven BMW verliest van tijd tot grip. Op een dag als vandaag zelfs vrijwel de hele tijd. Maar dat doet hij met zoveel eerlijkheid dat je altijd het gevoel hebt dat je z’n staart met de remmen of het gas weer in het gareel kunt krijgen. Dit voel je meer in je bilspieren dan in het stuur. De twee spiergroepen die onder je subtiel heen en weer schuiven, geven je het nieuws door over de banden. Natuurlijk biedt de BMW niet de grip die de Subaru heeft. Bovendien ziet ie er misschien niet best uit na wat zes proeven tijdens de Rally van Zweden hadden kunnen zijn, maar zelfs op de meest ijzige stukken was ie niet zo gemeen als verwacht. Sterker nog, hij is subliem.
Een stel herten duikt vanuit de bosjes de weg op, gevolgd door, geheel onverwacht, een dozijn verbaasd kijkende pauwen. Het gas er weer op. Volgens de officiële statistieken is de BMW een fractie sneller dan de Subaru. De Duitser haalt de 100 km/u net onder de vijf seconden tegenover de 5,1 seconden voor de Japanner. De STI voelt echter sneller. Waarschijnlijk is deze sensatie een bijproduct van al het geweld waarmee hard gaan in de Subaru gepaard gaat. De BMW legt je in de watten met z’n geïsoleerde interieur. Slechts een bescheiden huil is hoorbaar als het toerental de 7.000 passeert.
'We klagen vaak dat moderne auto’s te gedempt, te homogeen voelen en te veel op elkaar lijken. De Subaru voelt letterlijk als niets anders dat je tegenwoordig kunt kopen'
Wat een heerlijke motor is dit. Waar de WRX z’n trekkracht met een harde nies van de turbo als het ware ontsteekt, geven de zes cilinders van de BMW hun kracht op de meest beschaafde manier vrij. Als we heel pietepeuterig zijn, geven we misschien niet de voorkeur aan de achttraps automaat om agressiever van versnelling te wisselen, maar daarvoor hebben we altijd nog de handbak. Voor die versnellingsbak heb je minder spierballen nodig dan voor de zware zesbak van de STI. Die graaft door de tandwielen.
Waar de M235i met een dikke, smerende laag technologische boter uit de 21ste eeuw is bedekt, feest de Subaru alsof het 1999 is. Onze testauto heeft geen navigatiesysteem. We improviseren door de iPhone van de fotograaf aan het dashboard te tapen, waarmee we en passant ‘s werelds eerste in-car-entertainment-systeem met 100 procent iPhone-compatibiliteit creëren. We ontdekken dat we hierdoor het infotainment-systeem van de Subaru niet langer kunnen gebruiken, maar dat is niet erg. Toch is BMW’s iDrive ook niet perfect. Het navigatiesysteem van de M235i is behept met een Oostkust-accent en noemt rotondes ‘verkeerscirkels’. Verkeerscirkels? Serieus?
Een verleidelijk ogende weg buigt af naar rechts en duikt naar beneden. Het dalingspercentage varieert sterk en de ijselijke bedekking al eveneens. ‘WELKOM BIJ PETER’S MOORDZONE’ staat er op een bord bij een ingang. We besluiten deze maar aan ons voorbij te laten gaan vanwege het risico dat we een op zijn schep leunende man tegenkomen met een naambordje waarop staat ‘Hi, ik ben Peter!’
‘Ha Peter. Eigenlijk gingen we net weer weg.’
‘Nee joh, ga nog niet weg! Kom er gezellig in! We gaan veel plezier beleven!’
‘Nee, echt Peter. We zijn oké. Trouwens, wat is dat op je handen?’
‘Dat, eh, dat is ketchup vrienden!’
We draaien de auto’s snel om en zetten koers naar ons budgethotel van de hel, 130 kilometer ver weg over de ergste (waar we natuurlijk mee bedoelen ‘de beste’) b-wegen in het noordelijk halfrond. Maar met welke auto? Moeilijke vraag.
We klagen vaak dat moderne auto’s te gedempt, te homogeen voelen en te veel op elkaar lijken. De Subaru voelt letterlijk als niets anders dat je tegenwoordig kunt kopen. Wat dat betreft wordt z’n eeuwige rivaal, de Mitsubishi Evo, node gemist sinds die de handdoek in de ring gooide. Waar je vijftien jaar geleden slechts keuze had uit deze twee, als je de 4WD-prestaties van een rallykanon wilde hebben, is er nu een complete wereld van snel metaal met bakken grip waar je uit kunt kiezen. Bijvoorbeeld de Mercedes A 45 en de Golf R, de steeds verder uitdijende lijn quattro-modellen, de Range Rover Evoque en de Juke Nismo. Al deze auto’s zijn veel beter in het vervullen van de rol van familieauto dan de recalcitrante Subaru.
Desondanks vinden we het fantastisch dat de WRX niet meegaat in de allemansvriendelijkheid van de massa. Dat Subaru zijn eigen, vreemde weg blijft gaan. Als we zes weken eerder bij de Catskills waren geweest – op het moment dat het ijs de hele weg had bedekt in plaats van alleen de enkele echt gladde stukken die er nu bij zaten – dan zouden we ongetwijfeld de WRX hebben aanbeden omdat hij ons a) in leven, en b) uit de klauwen van enge hillbilly’s had gehouden. Als we zouden verhuizen naar de Canadese wildernis of de meest noordelijke Finse meren, zou de kennelijk onverwoestbare Subaru bovenaan ons lijstje staan. Verder kunnen we niet ontkennen dat de Subaru er gewoon enorm cool uitziet op het moment dat ie zichzelf een weg baant over een modderige, met ijs bedekte achterafweg. Met z’n blauwe lak, de enorme spoiler en de gouden wielen die door het vuil heen nog steeds glimmen in de fletse namiddagzon.
Eigenlijk is deze auto gekkenwerk. Zo gek, dat je ‘m juist zou aanschaffen vanwege z’n scherpe randjes in plaats van ondanks die gebreken. Een auto die de kick van rallyrijden najaagt ten koste van ook maar een sprankje comfort of sociale acceptatie. Voor de rest van ons, de rest die bij het verlaten van de voordeur geen rallyproef aantreffen en voor wie het rijden op sneeuw een uitzondering is, in plaats van dagelijkse realiteit, voor hen is de STI waarschijnlijk te puristisch. Al helemaal als de M235i bewijst dat zelfs een achterwielaangedreven coupé op winterbanden in staat is om onder deze omstandigheden met een serieuze hoeveelheid vermogen om te kunnen gaan. Sterker nog: dat de lichte, spetterende BMW coupé zich als een vis in het water voelt.
We parkeren de auto’s op een brug die een klein, bevroren meer, de Catskills Calm, overspant. Niets dan een ijzige leegte om ons heen. We hebben al in geen uren een auto of een mens gezien. Ik realiseer me twee dingen. 1: ik heb wellicht een beetje overdreven met betrekking tot die hillbilly met schop, en 2: ik ben verliefd geworden op allebei de auto’s. Als de bankrekening het toelaat, zou je heel goed zowel de Subaru als de BMW in je perfecte b-weg-garage kunnen zetten. Het zijn echte rijdersauto’s en het bewijs dat helden uit de echte wereld flashy superauto’s ieder moment het nakijken kunnen geven. Ze hebben een snelle, praktische combinatie van eigenschappen waar een ingehouden dreiging van uit gaat. Zoals van schoppen en ongebluste kalk.
BMW M235i
Prijs: € 59.500 (NL) / € 45.900 (BE)
Motor: 2.979 cc, zes-in-lijn turbo, 326 pk @ 5.800 tpm, 450 Nm @ 1.300 tpm
Prestaties: 0-100 km/u in 4,8 s, top 250 km/u
Aandrijving: achterwielen, 8v automaat
Verbruik (gemiddeld): 6,2 l/100 km, 158 g/km CO2
Maten (l x b x h): 4.454 x 1.774 x 1.408 mm, 2.690 mm (wielbasis)
Gewicht: 1.530 kg
Subaru WRX STI
Prijs: € 75.995 (NL) / € 41.995 (BE)
Motor: 2.475 cc, viercilinder boxer turbo, 300 pk @ 6.000 tpm, 406 Nm @ 4.000 tpm
Prestaties: 0-100 km/u in 5,1 s, top 258 km/u
Aandrijving: vierwiel, 6v handbak
Verbruik (gemiddeld): 10,4 l/100 km, 242 g/km CO2
Maten (l x b x h): 4.595 x 1.795 x 1.475 mm, 2.650 mm (wielbasis)
Gewicht: 1.535 kg
Reacties