Ferrari op maat

Wil je een unieke Ferrari? Dan is Lapo je man.

 

‘Mensen zijn uitgekeken op massaluxe’, zegt Lapo Elkann. Dat lijkt moeilijk voor te stellen, een wereld waarin standaard uitgevoerde Enzo’s of Phantoms of Gulfstreams of Rolexen wat gewoontjes zijn geworden. En toch: we kunnen op Elkanns observaties vertrouwen omdat hij weet waar hij het over heeft. Hij heeft bij het Ferrari Centro Stile gewerkt aan de totstandkoming van Ferrari’s Tailor-Made customisation-programma; hij kent de klant. Bovendien luidde de achternaam van zijn grootvader Agnelli. Wat hem een ongeëvenaard inzicht geeft in deze wereld.

 

‘Op maat gemaakt en uniek wordt steeds belangrijker. Niet alleen als je het hebt over auto’s, maar ook bij vliegtuigen, boten, horloges, brillen, maatkleding.’ Nogmaals: hij weet waar hij over praat. Zijn bedrijf Italia Independent biedt een keus van 72 miljoen verschillende zonnebrillen.

 

‘Mensen willen dingen die zijn afgestemd op hun smaak en hun levensstijl.’ Wilden ze dat niet altijd al? Uiteraard niet waar het ging om auto’s of privévliegtuigen, maar de rijken hadden altijd al hun deftige huizen en tuinen, hun meubels, hun kleren en juwelen waren speciaal voor hen ontworpen. Ze hadden musici die onder de arcaden speciaal voor hen gecomponeerde muziek speelden. Maar Elkann stelt dat op veel plaatsen de vraag naar het op maat gemaakte zelfs nog sneller groeit dan het aantal rijken. ‘China, Brazilië, Rusland, India, Maleisië, Thailand, de kleinere Oost-Europese landen, Latijns-Amerika: het gaat harder dan je je kunt voorstellen. Misschien niet in Europa, met de heersende financiële crisis, maar daar werd dat soort dingen altijd al gemaakt.’

 

Ferrari’s Tailor-Made gaat heel wat verder dan, laten we zeggen, BMW Individual of Mercedes Designo. De variatie in lak, speciale onderdelen en materialen is in principe eindeloos, hoewel, zoals we zullen zien, niet grenzeloos. Elkann zelf heeft zoals bekend een paar van zijn eigen Ferrari’s laten afwerken in spijkerstof, één met matte lak, en een 458 met een buitenkant in militaire camouflagekleuren – olijfgroen met bruine en zwarte vlekken. Op de Tailor-Made-website staat een 458 met een lakpatroon dat verwijst naar de kampioens-312T van Niki Lauda: rood met witte achterspoilers, front flaps en zelfs uitlaatuiteinden, plus een rode en groene streep over het witte dak, en nog een dubbele streep die om alle ruiten loopt. En gouden wielen.

 

Een groot deel van het interieur is uitgevoerd in kaal aluminium, wat misschien wat koeltjes aanvoelt, maar hé, we doen het ermee. Ze hebben ook diverse klassieke materialen en kleuren in de aanbieding (kasjmier met krijtstreep is nogal fraai) en ten slotte nog de Inedita-uitvoeringen. Daarvan kun je zien dat Lapo er nauwelijks de hand in heeft gehad. Zelfs hij noemt ze ‘baanbrekend’ – denim, Schots ruitpatroon, Kevlar en gekleurde koolstofvezel aan de binnenkant, matte lak, duotone en flitsende velgen aan de buitenkant.

 

 

Dit, en nog ontelbaar veel meer, komt uit de koker van Ferrari. Maar als je een materiaal wilt dat ze niet hebben, dan proberen ze het voor je te regelen. Het probleem is dat het allemaal wettelijk en technisch haalbaar moet zijn. Waardoor een op maat gemaakte auto heel wat lastiger te realiseren is dan een op maat gemaakte zonnebril. ‘Het gaat niet alleen om het esthetische, maar vooral om de technische kant. We testen alles op veiligheid, betrouwbaarheid en duurzaamheid.’ Als je echt iets obscuurs wilt, zijn het de kosten van dat testen die de prijs van het op maat maken naar getallen van zes cijfers kan opdrijven, hoewel de startprijs van het Tailor-Made-pakket volgens Elkann onder de 30.000 euro ligt. Plus natuurlijk de basisprijs van de Ferrari.

 

En het kost tijd. ‘Het proces is volledig geïntegreerd in het bedrijf. Aanvankelijk dachten we dat het acht maanden zou vergen, maar het blijken er vijf à zes te zijn.’ Ferrari gaat zelfs verder dan dit maatwerk op het gebied van lak en extra onderdelen en kan de carrosserie van een auto aanpassen. Het recentste voorbeeld is de 458 van Eric Clapton, die werd omgebouwd om ‘m gelijkenis te laten vertonen met een van zijn favoriete klassiekers, de 365 Berlinetta Boxer. Dat is de elfde aanpassing in zijn soort die het bedrijf de afgelopen jaren heeft gerealiseerd. Elkann zegt dat de kosten voor dergelijke klussen tot zo’n 6 miljoen euro kunnen oplopen en zo’n twee jaar kunnen duren.

 

Maar willen de rijken het niet nu en meteen? ‘Weet je wat? Mooie dingen maken kost tijd’, zegt Elkann.

 

 

Eh, mooie dingen? Ik ben er nog helemaal niet zo zeker van dat al deze creaties mooi gaan worden. Voorzichtig werp ik bij Elkann op dat waar vroeger rijke lieden de kunstenaars en ontwerpers hun gang lieten gaan, de klant vandaag de dag te veel invloed lijkt te hebben op het eindresultaat. Goed, Ferrari Tailor-Made wijst aan iedere klant een ‘personal designer’ toe om hem of haar te begeleiden bij alle keuzes. Toch kun je je goed voorstellen dat een klant zich verbeeldt zelf de ontwerper te zijn, en dan loert het gevaar dat er iets afzichtelijks uit voortkomt.

 

In plaats van mijn bedenkingen van tafel te vegen en zijn clientèle te verdedigen, onderschrijft Elkann ze. ‘Je hebt helemaal gelijk. Ik maak me er zorgen om. In sommige bedrijfstakken maakt geld alles mogelijk. Maar heel veel mensen met geld hebben geen smaak. Een heleboel mensen die weten wat geld verdienen is, weten niet wat mooi is. Er is sprake van aanmatiging. Smaak en stijl zijn een kwestie van culturele beschaving en de bereidheid om te luisteren. Ik kom veel vermogende mensen tegen die dat niet hebben.’

 

Dus de op-maat-bedrijven zijn het aan de wereld verplicht om als smaakpolitie op te treden. ‘Bij Ferrari beschermen we onze waarden en dna. De voorzitter en de CEO hebben de supervisie. Zij houden de vinger aan de pols, omdat dit deel uitmaakt van onze toekomst.’ Niet alleen vanwege het financiële belang van deze steeds belangrijker wordende business, maar ook omdat ze het merk moeten behoeden voor imagoschade en inzakkende tweedehandsprijzen.

 

Als het allemaal goed gaat, denkt Elkann dat we er allemaal beter van kunnen worden, naast de mogelijkheid om ons te vergapen aan deze creaties. ‘In het verleden hebben sommige beschermheren geprobeerd om schoonheid toegankelijker en betaalbaar te maken. Ze hebben ervoor gezorgd dat sommige producten die eerst aan een enkeling waren voorbehouden, voor een groot publiek bereikbaar werden.’