Jaguar F-type

Dit is de Jaguar F-type, en hij wordt volgend jaar de ster van autoland. De Porsche Boxster moet echt een beetje gaan oppassen.

 

Misschien is de smartphone wel de nieuwe sportauto. Apple vergroot het scherm van de iPhone (versie 5) en introduceert er een panoramacamera op, en de wereld wordt gek van vreugde. Een app die je foto’s sepia kleurt en naar je vrienden stuurt, is klaarblijkelijk 100 miljoen waard, wat redelijk veel is, maar toch maar een fractie van de waarde van Facebook. De kasten van de keizer puilen werkelijk uit met nieuwe kleren.

 

Denk dan eens even na over Jaguar. Technisch gesproken, is Jaguar een merk met een erfgoed, zowel verguisd als gezegend vanwege de beruchte en beroemde C-, D- en E-types, waaraan een historisch vleugje Grote Treinroof en de geur van golfclubs nog altijd hangt, afgezien van de gigantische bedragen die worden besteed aan onderzoek en ontwikkeling – en de kennis op het gebied van aluminium, die tot de wereldtop behoort. Zeg het maar: wat moet Jaguar doen om in 2012 nog indruk op ons allen te maken? Een auto bouwen die de inzittenden met cryogeen bevriest en hen naar het jaar 2075 blaast? Waarmee moeten zij nou komen?

 

De F-type is zeker een antwoord op die vraag. Als het gaat om z’n basale configuratie – een tweezits cabriolet met de motor voorin – is ie ongeveer zo geavanceerd als een uitgedroogde boterham met zweetkaas.

 

Maar als het erom gaat je begeerte op te wekken, is ie een heel ander verhaal – een gewelfde, listige, bijna Italiaanse sportauto die je doet beseffen dat je blij bent dat je leeft door simpelweg naar ‘m te kijken. Ook is ie snel, zuinig en slim op de plekken die ertoe doen, en lekker ouderwets op andere plekken. Hij heeft een motor en vier wielen, een optimale gewichtsverdeling, een lichte en stijve carrosserie – die 10 procent stijver is dan de brulboei XKR-S – en heel veel vermogen gaat naar z’n achterwielen. Afhankelijk van welke motor de F-type heeft, een V6 of een V8, klinkt ie ook als een tamelijk wild, in de hoek gedreven dier of als een heel wild en woedend in de hoek gedreven dier. Vooral is het een auto waar je in wilt gaan zitten en waarmee je heel hard wilt gaan rijden vanaf het moment dat je ‘m ziet. En dat laatste is natuurlijk wat er echt toe doet.

 

‘Elke lijn van de F heeft een start, een richting, en een eind’, zegt Jaguars ontwerpdirecteur Ian Callum. Dat lijkt nogal wiedes, maar we weten allemaal dat veel moderne auto’s uiterst inconsequent zijn ontworpen. Voortbordurend op de latente agressie van de C-X75 supercar en de C-X16 conceptcar van afgelopen jaar, heeft de F-type een kwader kijkende grille, waarmee ie korte metten maakt met de zachtere, vriendelijke, ovale vormen van de XK. Er zijn twee openingen aan beide kanten, een oesterachtige kap met een bult en luchtinlaten en de bi-xenonlampen gebruiken een enkele projector. Je weet meteen waarmee je te maken hebt als je ‘m in je achteruitkijkspiegel ziet naderen.

 

 

Sterker nog: je wilt echt naar ‘m kijken als ie langs zou rijden. Callum is een groot fan van de Ferrari 250 GT SWB en de Aston Martin DB4 GT Zagato – wellicht de twee meest sensuele en perfect geproportioneerde auto’s die ooit zijn ontworpen – en in de F-type zou Callums designethos wel eens zijn top kunnen hebben bereikt. Zo heeft ie een prachtige lijn die van de (verticale) koplampen over de voorvleugels loopt, maar z’n achterste heeft dat echte, ouderwetse Italiaanse volume en die beweeglijkheid, dat eindigt in een sexy achterkant waar heel kleine led’s en puurheid een echo oproepen van de originele Alfa Duetto Spider. De laatste keer dat we zoiets zagen was toen Kylie Minogue het nummer ‘Spinning Around’ zong, in gouden hotpants.

 

Maar! Let wel! Noch Dustin Hoffmans Alfa of Kylie’s billetjes waren voorzien van een inklapbare spoiler, die in zicht komt bij 100 km/u om een extra 120 kilo downforce te genereren, en dan weer inklapt bij 70 km/u. En nog iets: waar andere auto-ontwerpers omgaan met led’s als kinderen met dikke vetkrijtjes, hebben de lui van Jaguar de verlichting van de F-type een werkelijk schitterende en stijlvolle signatuur weten te geven.

 

 

‘Het is geen XF of een XJ,’ weet Callum, ‘maar hij is wel familie van die auto’s, en het is belangrijk dat die relatie er is. De oppervlakte van de motorkap is zo laag als we het konden maken, en de auto is extreem compact in elkaar gezet. We hebben gestreden voor iedere millimeter, omdat we de lijnen spontaan en strak wilden houden.’

 

Aan de binnenkant is ie ook mooi. Jaguar heeft overduidelijk gebruik gemaakt van haar eigen, tien jaar lange aluminium­-expertise, en laat dat duidelijk zien nu het de vierde generatie bereikt. De carrosserie zonder iets erop of eraan weegt maar 261 kilo, in feite dus niet meer dan twee fors uitgevallen berijders. Veel delen van de auto zijn van gebonden en gevlochten staal, een proces dat veel minder CO2 gebruikt dan lassen, en meer dan de helft is gemaakt van gerecycled metaal. Wie echt gewicht wil besparen moet obsessief op details letten, en de voorruit, koeling en inductiesysteem, de vorm van de motor, de aandrijving en het subframe voor zijn allemaal aerodynamisch geoptimaliseerd. De kreukelzones van de F zijn gemaakt van meer composiet dan ooit eerder.

 

Doordat de materiaalkennis almaar toeneemt, heeft de vorm van de F-type ook daarvan kunnen profiteren. Een nieuw soort legering vermindert de weerstand van de carrosserie, en dat heeft de ingenieurs en de ontwerpers dichter tot elkaar kunnen brengen. En hoewel de motorkap van de F er complex uitziet, is hij uit een stuk staal gemaakt. De binnenkant is gemaakt van een warmtevormend metaal dat tot 260 graden Celsius wordt verhit, waarna het kan worden gevormd tot een: a) gewelfde vorm, en b) in een stuk kan worden gebruikt, en niet in stukken. Dat bespaart gewicht, maakt het makkelijker te hanteren en bespaart energie. Jaguar zegt dat de F ‘vanaf 1.597 kilo’ weegt, wat nogal zwaar lijkt na al voornoemd gedoe, en ‘m zwaarder maakt dan de Porsche Boxster of de 911 – de concurrenten van de F-type en de auto’s die Jaguar wil gaan kleineren.

 

 

Niet dat dat iets afdoet aan z’n prestaties, vorm of houding. Drie versies van de auto zullen vanaf het moment van introductie te koop zijn: de F-type, de F-type S en de F-type V8 S, die allemaal supercharged zijn en verbazingwekkend snel. Het basismodel is een 3,0-liter, 340 pk sterke V6 (450 Nm) die in Nederland zo’n 90.000 euro zal gaan kosten (en Belgen betalen natuurlijk minder, de lucky bastards). De motor is in essentie een kleinere versie van de V8, en daarmee gaat dat model in 5,1 seconden van 0 naar 100 km/u, heeft ie een top van 263 km/u en een CO2-uitstoot van 209 g/km. De S die 103.000 euro kost heeft 380 pk (460 Nm) en gaat in 4,9 seconden van 0 naar 100, heeft een top van 275 km/u, en een indrukwekkende trekkracht in het midden van het toerengebied (van 80 naar 120 km/u duurt 3,1 seconden), maar het is de V8 die het echte werk levert: met 495 pk en 625 Nm schiet ie in 4,2 seconden naar 100 km/u en haalt ie 300 km/u (met een uitstoot van 259 g/km CO2 en een prijskaartje van 139.000 euro). Heb je nog meer nodig? Nee, tenzij je een vreselijke uitslover bent.

 

De Duitsers gaan snel vooruit in hun motortechnologie – in feite, hoe vreemd het ook klinkt, is de verbrandingsmotor op z’n weg terug – maar deze Jaguar-motoren zijn heus geweldig. De cilinderkoppen zijn gemaakt van gerecycled aluminium, hij heeft variabele kleptiming met supersnelle wisseltijden en een directe inspuiting met lasergeleide verbranding.

 

We hebben ’m nog niet gereden, maar we hebben ‘m wel gehoord, en daaruit leiden we af dat de F-type zo rauw is als Coventry’s beroemdste muzikale zonen (The Specials, voor wie ze nog kent). De V6 en V8 S-versies krijgen een actief uitlaatsysteem mee (dat als optie is te krijgen op de andere versie) met elektronische kleppen die zich openen als je volgas rijdt, en die van de uitlaat een ware klankkast maken.

 

Zet je de F in z’n Dynamic-modus – die zowel het gas, de bak, de besturing als de ophanging in een hedonistische, rode stand zet – dan wordt de uitlaat van een klankkast een concertzaal. Een speciaal ontwikkeld geluidssysteem zorgt ervoor dat dat de twee inzittenden niet zal ontgaan. Jaguar nam de geluidsontwikkeling van de F zo serieus dat er meer dan 85 variaties werden getest. We denken dat ze de juiste hebben gekozen.

 

Met z’n mannelijke houding, z’n grote spoorbreedte en z’n korte overhang moet dit een serieus te nemen, snelle auto zijn, met een superscherp bochtengedrag en een telepathische respons. Hij heeft voor een stalen subframe, en een aluminium stuurophanging belooft veel en accuraat weggevoel. Dat is natuurlijk heel subjectief, maar Jaguar beweert dat het de snelste ophanging is die het bedrijf ooit heeft geproduceerd. Met dubbele-wishboneophanging rondom – en een instelbare ophanging op de S en de V8 S, die de demping tot 500 keer per seconde meet – verwachten we de gebruikelijke mix van zijdezacht comfort en sportieve daadkracht.

 

 

De transmissie is een achttraps geval dat Quickshift heet, en waarvan Jaguar beweert dat het efficiënter en effectiever werkt dan een zwaar systeem met dubbele koppeling. Hij beweegt zich moeiteloos door de ratio’s (acht is twee te veel, maar het is nou eenmaal de huidige trend en samen met het inmiddels onvermijdelijke stop-startsysteem is het de bedoeling om de uitstoot te verminderen). Een minimale koppelonderbreking wordt beloofd bij het opschakelen, en er is bochtenherkenning-software die ervoor moet zorgen dat hij niet in de bocht een verzetje erbij doet, waartoe het systeem is uitgerust met een instelbare schakelstrategie die 25 verschillende programma’s heeft die constant het weggedrag en rijgedrag monitoren en zich daaraan aanpassen.

 

De V6 S heeft een mechanisch limited-slip-differentieel, en de fellere V8 S heeft een elektronisch differentieel dat heel effectief de tractie- en stabiliteitscontrolesystemen en het abs meet om de maximale hoeveelheid grip te kunnen brengen. Eenieder die ooit geworsteld heeft met een XKR in een scherpe bocht zal dat op waarde kunnen schatten, en we denken dat het tevens de levensduur van de banden enigszins zal verlengen.

 

 

De remmen zelf zijn geen kleine jongens, en variëren in maat van 355 mm- en 326 mm-schijven voor en achter op het basismodel, tot 380 mm grote schijven op de V8 S, de klauwen uitgevoerd in zwart of rood. Die laatste zijn, toevallig of niet, de grootste schijfremmen die ooit op een Jaguar productieauto zijn gemonteerd. Cool hè, dat allemaal groter en beter en sneller en lichter. Het lijkt wel marketing.

 

We kijken nog even naar binnen want het interieur is ook te gek, met analoge klokken aan weerszijden van een tft-scherm, grote draaiknoppen voor de airconditioning en een rij schakelaars: ze onderstrepen Jaguars intentie om de bestuurder te voorzien van meer ‘fysieke interfaces’. Er is een stopwatch en een g-meter, en de ventilatieopeningen zie je alleen wanneer je ze ook daadwerkelijk gebruikt. Dan is er de gebruikelijke mix van leer en aluminium, maar de F-Type S en de V8 S breiden dat palet wat verder uit doordat ze worden voorzien van een oranjeachtige lak die Ignis heet, en die op de belangrijkste knoppen zit. Dit is een auto die overduidelijk is ontworpen door een groep mensen die houden van wat ze doen, niet door mensen die elke dag plichtmatig naar hun werk gaan.

 

‘Jaguar staat voor drie dingen’, zegt merkdirecteur Adrian Hallmark met nadruk. ‘We moeten innovatief zijn, we moeten verleidelijk zijn, en we moeten prestaties leveren. Wanneer die alle drie in balans zijn, en afgestemd op de markt, doet Jaguar het goed. We zijn een van de grondleggers van het sportautosegment, en we respecteren onze geschiedenis zonder die nou meteen klakkeloos te aanbidden. De F-type is geen pastiche; hij is een echte Jaguar.’

 

Wat ie ook al niet is, is de smartphone van het bedrijf. In een wereld waarin per jaar 76 miljoen auto’s worden verkocht, zijn er daarvan maar 76.000 sportauto’s. Dat is 0,1 procent. Maar als de F-type zo goed is als we vermoeden dat ie is, zal de auto zich toch terugbetalen doordat ie de geloofwaardigheid van het bedrijf zal doen toenemen. Hij gaat nog voor heel wat oh’s en ah’s zorgen – geloof ons maar. Intussen kunnen we niet wachten om z’n neus in de richting van onze favoriete weg te draaien en met ‘m op pad te gaan.