Speedweek 2013: rit naar het zuiden

Banden zijn het kwaad. Alle banden moeten dood. The Stig is er klaar voor.

Welkom bij de Speedweek van TopGear Magazine, een feestelijke viering van al het mooie en vooral krachtige in autoland anno 2013. Een greep uit het aanbod van de meest opwindende, innovatieve, uitzinnige en gewoonweg bruut snelle auto’s van de afgelopen twaalf maanden, op de weg en op de baan. Maar omdat dit TopGear is, pakken we de zaken een tikje anders aan. Hoe selecteerden we onze greep dit jaar?

In het afgelopen jaar zijn automakers met veel verschillende manieren om hard te kunnen rijden voor de dag gekomen – en er zijn prestaties bij die natuurkundigen verwerpen, en zelfs een beetje opgewonden maken. Maar cijfers alleen zijn bloedeloos en hebben geen ziel, en zelfs de TG-mathematica kan het ding dat we de ziel noemen, bij gebrek aan een betere term, niet in een tabel vangen. Het TopGear-ideaal is veel passioneler: we houden van auto’s waarvoor je op een zondagochtend extra vroeg wilt opstaan, gewoon, om er lekker een stukje in te gaan rijden.

Het resultaat is eclectisch. Er zijn auto’s bij die minder dan een middenklasser kosten, en auto’s die totaal onbetaalbaar zijn. We hebben hatchbacks met de motor voorin met voorwielaandrijving, achterwielaandrijving en vierwielaandrijving, supercars met middenmotoren die op alle wielen of op alleen de achterwielen worden aangedreven, en nog een die een midden-voormotor heeft en daarmee alleen de achterste twee wielen aandrijft. We hebben een achterwielaangedreven sportauto met een middenmotor, een achterwielaangedreven roadster met de motor voorin, een haast ballistische vierwielaangedreven stationwagen en een unieke, maar geheel legale racewagen met een motor van minder dan een liter. Turbo’s, superchargers en auto’s met 2, 3, 4, 6, 8 en 12 cilinders. Voor de gein namen we ook een concept-racewagen mee. Er is zelfs een grasmaaier, van The Stig. Maar voor je begint te lachen: bedenk wie je uitlacht. Het is The Stig, en hij is niet goed snik. Sommigen zeggen zelfs dat hij gevaarlijk is.

Ja, dit is de enige echte Speedweek, maar we noemen het alleen maar zo omdat ‘Snelle Auto’s Met Een Vrijwel Onbenoembare Ziel Die Ons Plezier Schenkt-Week’ als kop niet echt bruikbaar is. Daar gaan we dan. Het is tijd voor de TopGear Speedweek 2013.

Test 1: Mini JCW GP, Porsche Cayman S, Jaguar F-type V8 S, Mercedes A 45 AMG, McLaren 12C Spider, Ford Fiesta ST Mountune

In den beginne… is er slechts een grijze, kille dageraad. Een sombere zomerochtend met loodgrijze luchten en een snerpend koude wind. Halsstarrig weigert de temperatuur al tijdenlang om boven de 12 graden uit te komen. Wij weten dat de winter al maanden achter ons ligt, maar de natuur is daar absoluut niet van overtuigd.

Het gure, sombere weer kan mij niet van m’n stuk brengen. Vandaag starten we met de TopGear Speedweek en er staat een veelbelovende roadtrip naar warmer oorden op de agenda. Een roadtrip in een zestal fenomenale auto’s. Of het dus zonnig is of eindeloos grijs, het kan mij niet deren.

Onze bestemming is een locatie in Midden-Frankrijk. Daags voor ons vertrek zijn de leden van het TopGear-team naar diverse plekken afgereisd om de hun toegewezen auto af te halen, en nu sta ik op deze frisse ochtend de langzaam binnendruppelde groepsleden op te wachten. Verzamelpunt is de terminal van Kanaaltunnel in het Engelse Folkestone. Om daar op tijd te zijn rolde ik om vier uur ’s ochtends mijn bed uit. Normaal gesproken is zo’n vroege start geen prettig vooruitzicht, maar vandaag had ik er geen probleem mee. Dat is opmerkelijk, want over het algemeen ben ik niet vooruit te branden in de vroege ochtend. De reden achter deze energieke bui staat naast me, rustig tikkend af te koelen: een gemeen gele 625 pk sterke McLaren 12C Spider.

Even later arriveert het tweede lid van het team in een felrode 5,0-liter Jaguar F-type V8 S. Al voordat hij in zicht is, hoor je het diepe, dreunende geluid – als dat van een subwoofer – dreigend dichterbij komen. Eenmaal in zicht wordt de donkere grom overstemd door de knetterende uitlaat van de Jaguar. De V8 S komt tot stilstand achter de McLaren. Met de 495 pk van de Jaguar zijn we samen al goed voor dik 1.100 pk. Toch niet slecht voor een sombere zaterdagochtend.

We trekken heel wat bekijks. Vroege passagiers beginnen zich op het terrein te verzamelen en de inzittenden van een rijtje passerende auto’s zijn zo afgeleid door de Jaguar en de McLaren dat ze van de weeromstuit achter elkaar aan via de verkeerde oprit naar de treinen proberen te rijden. Een uitrit is nu eenmaal geen inrit en het onvermijdelijke laat dan ook niet lang op zich wachten. De volgende minuten zijn we getuigen van een enorme worstelpartij tussen vier spookrijdende middenklassers en een uit de kluiten gewassen camper die juist probeert het terrein te verlaten.

Het volgende teamlid arriveert in een Ford Fiesta ST. Aan de enorme grijns op het gezicht van de bestuurder is te zien dat er iets aan de hand is met de Fiesta. De 182 pk sterke ST is een van onze favoriete hete hatches, maar deze Fiesta is nóg wat interessanter geworden. Het blijkt dat Ford ons toestemming heeft gegeven om de ST op te waarderen naar ST+ specificaties. Dit komt neer op een upgrade van het motormanagementsysteem en modificaties aan de luchtinlaat door tuningbedrijf Mountune, met als gevolg een veel brutaler geluid, 10 procent meer koppel en een vermogen dat stijgt naar 212 pk (zelfs nog iets meer in de overboost).

Nog weer wat later druppelen de andere deelnemers binnen. Eerst komt de Mini John Cooper Works GP om de hoek, direct gevolgd door een citroengele Porsche Cayman S. Deze Mini JCW is een speciaal geval. Lichter, sneller, en voorzien van een 218 pk sterke motor. Op het oog een vriendelijke karretje, maar wel eentje met een paar onverwacht scherpe kantjes. Naast adaptieve vering en plakkerige bandjes die garant staan voor spectaculair bochtenwerk, heeft de Mini een starre beugel achter de voorstoelen en geen achterbank. Dat maakt hem uitstekend geschikt om spullen in te vervoeren, dus binnen een mum van tijd ligt de halve Mini vol camera’s, statieven en apparatuur.

De Cayman S wordt met argusogen bekeken. Om de een of andere reden is iedereen ervan overtuigd dat deze auto dit jaar favoriet is. De vloeiende lijnen van de Cayman worden alleen verstoord door de wat onnozele citroenkleur, maar wat de auto verder te bieden heeft, is indrukwekkend: middenmotor, achterwielaandrijving, compacte maten, lage lijnen, een handgeschakelde bak, 325 pk en een weggedrag waar de concurrentie alleen maar van kan dromen.

Op het laatste moment besef ik dat er een deelnemer ontbreekt. En wat voor deelnemer. De eerste viercilinder, vierwielaangedreven AMG. Om ermee door Frankrijk te kunnen toeren, moesten we ‘m eerst aan de F1-rijder ontfutselen die er in reed. Zo gezegd, zo gedaan, en eerder deze week kwam niemand minder dan Lewis Hamilton de Mercedes-Benz A 45 AMG bij ons afleveren.

'Al deze auto's voelen zich thuis op het circuit, terwijl ze ook in staat zijn om zelfs de meest saaie stukken weg om te toveren tot een enerverende beleving'

In de verte, achteraan in een rij wachtende auto’s, zien we het silhouet van de AMG. Onder de witte carrosserie gaat een vermogen van 355 pk schuil. Zodra de AMG zich aan de file heeft weten te ontworstelen, zijn we klaar om aan boord van de Kanaaltunneltrein te gaan. Een komisch gezicht, wanneer de auto’s zo op een rij achter elkaar de trein in rijden. Als fel gekleurde Smarties die verdwijnen in een koker.

Een halfuur later ziet de wereld er heel anders uit. Wanneer we aan de Franse kant uit de Eurotunnel tevoorschijn komen, is het voorzichtig zomer geworden. Onder een waterig zonnetje weven en slingeren we ons over de prachtige snelweg langs Boulogne en over de A28 en A29 in de richting van Le Havre. We kruisen de imposante brug over de monding van de Seine en lunchen aan de haven in het pittoreske Honfleur.

Tot dusver verloopt alles volgens plan. Er is nog niks in de fik gevlogen, er is nog niemand gearresteerd en we staan te stuiteren van de adrenaline. In dit soort auto’s ruim zes uur lang de snelheidsbeperkingen respecteren is een zware opgave. Na de lunch gaat het fout. Ik neem gemakshalve aan dat de navigatie in de McLaren in staat is om met behulp van satellieten te navigeren, maar niets blijkt minder waar. Vrijwel direct raak ik hopeloos de weg kwijt. Achter mij een steeds verder gefrustreerde groep reisgenoten, die niet kunnen nalaten om zo nu en dan op luidruchtige wijze uiting te geven aan hun ergernis.

Ik denk slim te zijn en het anders aan te pakken. Uit met die navigatie en over op het ouderwetse handwerk. Dat pakt zo mogelijk nog slechter uit. We rijden over een bonte collectie weggetjes die je op zijn best als landelijk kunt omschrijven, maar die in sommige gevallen niet eens als een echte weg kunnen worden betiteld. Met de geringe bodemvrijheid van onze auto’s levert dit ongeplande uitje wat spannende momenten op. In elk geval hebben we een twaalfjarig jongetje op een roestige fiets de dag van zijn leven bezorgd. Hij wist niet wat hem overkwam op een bospad waar je anders hooguit een imposante tractor tegenkomt.

Uiteindelijk weten we ver genoeg naar het westen af te dwalen om de A28 weer op te pikken en onze weg naar het zuiden te vervolgen. We zijn op weg naar Le Mans. Het hart van de Franse autosport.

Op de brede, gladde autoroutes is het vrijwel onmogelijk om je voet niet ferm op het gaspedaal te zetten. De Jaguar en McLaren kunnen open rijden. Een feest voor het oor. Al onze concentratie is nodig om de maximumsnelheid van 130 km/u te respecteren. Moeilijker nog, zijn de diverse péages. Het enige dat ons ervan weerhoudt om op vol vermogen te accelereren zodra de slagboom omhoog gaat, zijn de strenge blikken van de gendarmes die daar geparkeerd staan. We zijn gewaarschuwd: misdraag je in Frankrijk en de politie is gerechtigd om je auto te confisqueren. Dat griezelige vooruitzicht is voldoende om ons op het rechte pad te houden. Althans, voor het grootste deel van de tijd.

Uiteindelijk arriveren we bij het Mekka van de autosport: het circuit van Le Mans, bekend van de 24-uurs race. Ik kan maar moeilijk mijn teleurstelling onderdrukken want het stuk van het circuit waarop we rijden, is bezaaid met rommel. Korrels, kiezelstenen en andere troep zorgen ervoor dat je het wel uit je hoofd laat om voluit te gaan. Ik ben voorheen alleen op dit circuit geweest tijdens de 24-uurs race. Het ligt er nu anders bij. Zonder dat ik er op voorbereid ben, passeren we fameuze bochten en chicanes als Indianapolis en Arnage. Pas als we het grootste deel van het circuit hebben verkend, weten we weer waarom we hier zijn. Het is een bijzondere plek en in de half gebarricadeerde Michelin-chicane pauzeren we even. De zon zakt langzaam en de sfeer van al die legendarische races hangt voelbaar om je heen. Nu het nog licht is, zetten we voor de camera nog een heuse Le Mans-start in scène. Bij TopGear ontaardt zoiets natuurlijk in een worstelpartij. Met de elegantie van een kudde dronken nijlpaarden storten zes mannen van middelbare leeftijd zich op de auto’s.

Voordat we het circuit verlaten om ons hotel op te zoeken, is er nog even tijd om van auto te wisselen en een paar rondjes op het circuit te rijden. Er is in deze test geen enkele auto die we liever mijden of die ons minder interesseert. We staan allemaal steeds weer te popelen om het stuur van elkaar over te nemen en we willen vooral zo veel mogelijk ervaringen opdoen. Over het prachtige rechte stuk van de beroemde Mulsanne-straight probeert iedereen zich in te houden en zich niet te gedragen als de coureur die we soms wel eens denken te zijn. We blijven met regelmaat van auto wisselen en maken ongemerkt nog flink wat kilometers op het circuit waar over enige tijd de Le Mans-prototypes met snelheden tot zo’n 300 km/u voorbij zullen vliegen.

Na de ervaringen van deze dag kunnen we de balans opmaken. Hoe verschillend de auto’s ook zijn, ze hebben één ding gemeen: allemaal voelen ze zich thuis op het circuit, maar op de snelweg bleek dat ze ook in staat zijn om zelfs de meest saaie stukken weg om te toveren tot een enerverende beleving. De Mini is genadeloos direct en hard geveerd. De JCW reageert op de kleinste stuurbeweging, maar is tegelijkertijd speels, verrassend lenig en veel makkelijker corrigeerbaar dan je zou denken.

De Mercedes voelt wat raar aan zolang hij in de normale stand staat, maar in de sportstand wordt het een heel andere auto. Dan gedraagt de AMG zich precies zo betrouwbaar en voorspelbaar als je van een vierwielaangedreven auto mag verwachten. Hooguit wat onderstuur wanneer je overenthousiast de bocht ingaat. Nadat ik wat intensiever heb kennisgemaakt met de A 45 AMG, kan ik alleen maar constateren dat deze Mercedes misschien niet de scherpe, nietsontziende AMG is geworden die ik graag had gezien. Dat heeft als keerzijde dat de A 45 een uiterst snelle, maar ook bruikbare, betrouwbare en voorspelbare auto is in het dagelijks gebruik. Vooral onder natte omstandigheden.

Een auto die ik bij regen juist zou mijden, is de Jaguar. Het geluid van de V8 S is vergelijkbaar met een laag overvliegende Spitfire en daarmee zonder twijfel een van de meest overdonderende ervaringen die je kunt voorstellen, maar de Jag heeft moeite al z’n vermogen over te brengen op het asfalt. Om de Jaguar bij nat weer op het rechte spoor te houden, moet je van goeden huize komen.

De Fiesta heeft daar geen last van. Je voelt je achter het stuur ogenblikkelijk thuis. De ST is perfect in balans en door z’n geweldige chassis beschikt de Ford over uitmuntende rijeigenschappen. Het is continue pret in de Fiesta en dankzij de oppepper van Mountune is er nu ook voldoende vermogen om de grote jongens bij te houden. Hooguit lopen die op de lange rechte stukken nog wat uit, maar zodra er bochtenwerk aan te pas komt, is die achterstand snel ingelopen.

Afgezien van een ontzagwekkend prijsverschil, hebben de Porsche en McLaren opvallend veel gemeen. Dan doel ik niet op de vage verwantschap in carrosseriekleur, maar op de precieze en communicatieve besturing, de acute respons op ieder commando en de superieure lichtvoetigheid, vooral in bochten. De McLaren en de Porsche zijn beslist geen zenuwlijders. Ze kunnen ook kalmpjes overweg met lange stukken snelweg, maar staan altijd klaar om er een paar flinke scheppen bovenop te doen op het moment dat je besluit dat het tijd is om er de sokken in te zetten. Iedereen die over wat basisvaardigheden beschikt, kan flink vaart maken in de 12C Spider en de Cayman S. Wanneer je een meer bedreven chauffeur bent, kom je ook niets tekort. Zonder problemen stelt dit duo zelfs de meest veeleisende coureur tevreden. Het zegt iets over de kwaliteit van beide auto’s dat ze over de eigenschap beschikken dat ze zich moeiteloos kunnen aanpassen aan het niveau en de capaciteiten van de bestuurder. Dat is geen eenvoudige opdracht voor een autofabrikant. Dat het bij zowel de Porsche als de McLaren zo goed gelukt is om die twee gezichten in één auto te verenigen, is een compliment aan de makers van deze twee fantastische machines.

Het begint donker te worden en we maken nog een paar laatste rondjes voordat we doorrijden naar Tours voor de overnachting. Daar aangekomen blijkt het hotel waar we hebben gereserveerd plotseling gesloten. We eindigen in een motel van bedenkelijke kwaliteit op een industrieterrein. Het stinkt er naar schoonmaakmiddelen en de kamers zijn gehorig. Gedempte kreten en opgewonden gesprekken van feestende mensen dringen door tot mijn kamer. Zo hoort een TopGear-roadtrip te zijn: geweldige auto’s en goedkope hotels. Morgen rijden we drie uur verder, naar een circuit in Clermont-Ferrand. Daar kunnen we elkaar het vuur aan de schenen leggen en weer volop genieten van onze zes testauto’s.

Mini John Cooper Works GP

Prijs: € 49.000 (NL) / niet leverbaar (BE)

Motor: 1.598 cc viercilinder turbo, 218 pk, 280 Nm, CO2: 165 g/km

Transmissie: zes versnellingen handgeschakeld, voorwielaandrijving

Prestaties: 0-100 in 6,3 seconden, top 242 km/u

Gewicht: 1.235 kg

Porsche Cayman S

Prijs: € 81.800 (NL) / € 66.429 (BE)

Motor: 3.436 cc zescilinder boxer, 325 pk, 370 Nm, CO2: 206 g/km

Transmissie: zes versnellingen handgeschakeld, achterwielaandrijving

Prestaties: 0-100 in 5,0 seconden, top 283 km/u

Gewicht: 1.395 kg

Jaguar F-type V8 S

Prijs: € 140.300 (NL) / € 102.500 (BE)

Motor: 5.000 cc supercharged V8, 495 pk, 625 Nm, CO2: 259 g/km

Transmissie: acht versnellingen Quickshift automaat, achterwielaandrijving

Prestaties: 0-100 in 4,3 seconden, top 300 km/u

Gewicht: 1.665 kg

Mercedes-Benz A 45 AMG

Prijs: € 59.250 (NL) / € 48.462 (BE)

Motor: 1.991 cc viercilinder turbo, 360 pk, 450 Nm, CO2: 163 g/km

Transmissie: zes versnellingen DSG, vierwielaandrijving

Prestaties: 0-100 in 4,6 seconden, top 250 km/u (begrensd)

Gewicht: 1.555 kg

McLaren MP4-12C Spider

Prijs: € 293.202 (NL) / € 235.500 (BE)

Motor: 3.799 cc V8, 625 pk, 600 Nm, CO2: 279 g/km

Transmissie: zeven versnellingen SSG, achterwielaandrijving

Prestaties: 0-100 in 3,3 seconden, top 333 km/u

Gewicht: 1.474 kg

Ford Fiesta ST Mountune

Prijs: € 26.745 (NL) / € 22.150 (BE) (plus circa € 750 Mountune-upgrade)

Motor: 1.596 cc viercilinder turbo, 212 pk, 265 Nm (+ overboost), CO2: 138 g/km

Transmissie: zes versnellingen handgeschakeld, voorwielaandrijving

Prestaties: 0-100 in 6,6 seconden, top 233 km/u

Gewicht: 1.163 kg