Lang leek Fiat de exclusieve leverancier van compacte auto’s voor de moderne stadsmens. Nu mengt Opel zich in de strijd.
De oorspronkelijke Fiat 500 is legendarisch. Vanaf de introductie in 1957 werden er maar liefst vier miljoen exemplaren van gebouwd. Samen met andere betaalbare kleine tijdgenoten zoals de Kever, de 2CV en de Renault 4 zorgde de 500 voor een ware revolutie. Het bezit van een auto was niet langer voorbehouden aan een welgestelde bovenlaag van de bevolking, maar werd opeens bereikbaar voor de massa.
De Fiat 500 was een unieke auto: klein, goedkoop, hartveroverend en als geen ander in staat het optimisme van de naoorlogse jaren van wederopbouw en economische groei te verbeelden. De 500 deed dat op een heel eigen, Italiaanse manier, die precies bleek aan te sluiten bij de tijdgeest. Waar Opel het moest doen met een rationele, fantasieloze blokkendoos als de Kadett, bood Fiat met de 500 een zwierig vleugje mediterrane levensvreugde. La Dolce Vita op vier piepkleine wieltjes.
Op dat gebied hebben de Duitsers er zelfs nu nog een hele kluif aan om de Italianen bij te benen, want ook 56 jaar later steelt de huidige, trendy Fiat 500 nog steeds de show. De Opel Adam kan niet bogen op dezelfde kleurrijke historie als de Fiat 500 en lijkt van meet af aan met een achterstand te beginnen. Denkt Opel dit keer wel met succes de strijd aan te kunnen binden met de kleine Fiat?
We reden twee opvallende, paarse exemplaren door de straten van Londen. De Opel Adam Glam 1.4 EcoFlex en de Fiat 500 0,9-liter TwinAir Lounge. Officieel heet de kleur van de 500 Chillout Purple. De auberginekleur van de Opel heet Purple Fiction. Daarmee raken we direct aan de gladde marketing die Opel op de Adam heeft losgelaten. Kekke naampjes voor het kleurenpalet zoals The Greyfather (je raadt het al: grijs) of Sweet Greens (ja hoor: groen). Je kunt een hippe contrasterende dakkleur kiezen zoals White My Fire (yep: wit) of een flitsende logostrip in de grille, in de kleur Red ’n’ Roll (wat denk je?). Aan het gevoel voor humor van de Duitse marketingafdeling zullen we maar niet te veel woorden vuil maken, zeker niet nadat we in de prijslijst de ‘Buzz Lightgreen’ en ‘Papa don’t Peach’ interieurpakketten tegenkwamen.
Het is wel een feit dat de Adam in een oneindig aantal varianten te personaliseren valt. Vergeleken bij Opels vrijwel eindeloze lijst met uitrustingskeuzes valt de optielijst van de Fiat volledig in het niet. Er zijn in de Adam maar liefst negentien verschillende dashboardkleuren leverbaar en de hemelbekleding kan naar keuze bestaan uit witte wolkjes tegen een strakblauwe lucht, of een twinkelende sterrenhemel van led-lichtjes. Deze laatste variant lijkt exclusief te zijn bedoeld voor klanten als Gordon en Gerard Joling, maar het is nog maar de vraag of die binnenkort de Opel-showroom binnen zullen stappen om een Adam te bestellen. Hoewel: de typenaam zal ze best aanspreken.
Zodra je al die nonsens in de optielijst achter je weet te laten, kom je tot de conclusie dat de Opel Adam eigenlijk best een heel behoorlijke auto is. Ook buiten de stad zijn de rijeigenschappen ronduit goed. Met z’n relatief grote spoorbreedte kleeft de Adam aan het wegdek. De prestaties zijn natuurlijk niet die van een volbloed sportwagen, maar de kleine Opel mag er best zijn. Jammer genoeg voelt de besturing erg licht en zweverig aan.
In Groot-Brittannië wordt de Britse versie van de Adam (die daar onder de naam Vauxhall Adam op de markt wordt gebracht) voorzien van aangepaste besturingssoftware. Het resultaat mag gezien worden. Aanzienlijk meer communicatie met de voorwielen dan in de continentaal Europese Opel. Het is te hopen dat deze modificatie snel zijn weg vindt naar de rest van Europa, want de Adam wordt er een stuk beter van.
We reden in een auto met relatief grote velgen en een stuggere, sportieve vering. Op slecht wegdek kan de Adam daardoor nogal ontoegeeflijk overkomen. We hebben het idee dat kleinere 16 inch velgen in combinatie met het comfortonderstel veel beter zullen bevallen.
‘Er is de laatste tijd veel te doen geweest over de onbetrouwbaarheid van de officiële Europese verbruikscijfers. We hadden met beide auto’s moeite om boven de 1 op 13 uit te komen’
Wanneer je van de Adam overstapt in de Fiat 500 voelt dat alsof je gaat wandelen met een hypernerveuze hazewindhond, terwijl je zonet nog met een gehoorzame poedel liep te slenteren. De 500 springt en hopt heen en weer van opwinding en laat zich nauwelijks in toom houden. In bochten helt de Fiat verder over dan de Opel Adam. Dat komt omdat de 500 in verhouding hoger is dan de Opel. De Fiat is weliswaar 15 centimeter korter en negen centimeter smaller dan de Adam, maar de hoogte van de twee auto’s is identiek.
Zetten we onze formele pet van testrijder op dan moeten we concluderen dat de Opel over betere rijeigenschappen beschikt dan de Fiat. Maar de 500 wint het op karakter. Je bent in de Opel op een uitdagend, bochtig weggetje misschien iets sneller dan in de Fiat, maar juist onder zulke omstandigheden biedt de 500 veel meer rijplezier dan de Adam. Het heerlijke tweecilindermotortje is daar voor een groot deel debet aan. Het is vrijwel onmogelijk om niet op slag verliefd te worden op het felle 0,9-liter motorblokje. Zelfs stationair produceert de TwinAir een vrolijke medley van gepruttel, geknal en geronk dat aangroeit tot een volwassen brom zodra je toeren maakt. Het geluid dat de kleine TwinAir produceert, is soms indrukwekkend, maar doet op andere momenten ook wel eens denken aan een kleine scooter met een lekke uitlaat. De hoeveelheid pit die de 500 van de 900 cc grote TwinAir krijgt, is ronduit verbazingwekkend, maar vraagt wel om een aanpassing van je rijstijl. Bij lage toerentallen gebeurt er namelijk niet veel en het vraagt wat oefening en tijdig schakelwerk om de gang erin te houden.
De 87 pk sterke Opel Adam 1.4 EcoFlex levert vrijwel hetzelfde vermogen als de TwinAir in de Fiat 500, maar doet dat met behulp van een veel conventionelere motor. Geen turbo, vier cilinders in plaats van twee en een halve liter meer cilinderinhoud. De Adam is overigens ook leverbaar met een kleinere 1,2-liter motor van 70 pk, of een 100 pk sterke variant van de 1,4 liter. In België worden alleen deze laatste twee versies geleverd en ontbreekt de 87 pk uitvoering.
In vergelijking met het olijke 900 cc-motortje van de Fiat klinkt de motor in de Opel een stuk volwassener, maar verder valt er weinig opwindends over te melden. Hooguit dat de respons op het gaspedaal wat directer is. De viercilinder doet wat hij moet doen. Hij brengt – en houdt – de Adam gemakkelijk op snelheid, maar daar is ook alles mee gezegd. Verwacht vooral geen spetterend vuurwerk of dramatische effecten.
Er is de laatste tijd veel te doen geweest over de onbetrouwbaarheid van de officiële Europese verbruikscijfers. Ook deze test vormt helaas geen positieve uitzondering op dit verhaal. We hadden met beide auto’s moeite om boven de 1 op 13 uit te komen. Voor de Opel pakt dat verhoudingsgewijs nog het gunstigst uit, met een door de fabriek opgegeven gemiddeld verbruik van 1 op 19,6. Fiat echter, geeft voor de 0,9-liter TwinAir een gemiddeld verbruik op van 1 op 25, en dat is wel een immens verschil met de cijfers die wij konden noteren. Het zou natuurlijk kunnen zijn dat wij een beetje zware rechtervoet hebben, maar gebruikerservaringen van eigenaren wijzen allemaal in dezelfde richting: de opgegeven waarden voor de TwinAir wijken wel heel erg af van de in de praktijk gerealiseerde verbruikscijfers.
Maar verbruikscijfers zeggen niet alles. Tegenwoordig is ook de officieel genoteerde CO2-waarde van belang. Daar klopt de Fiat met 92 g/km de Opel met gemak. Ondanks voorzieningen als stop-start, noteert de Opel een officiële CO2-uitstoot van 119 g/km en dat vertaalt zich in Nederland dan ook in een hogere fiscale bijtelling.
Opel revancheert zich zodra we naar het uitrustingsniveau kijken. Onze testauto is uitgerust met een aantal voorzieningen die je normaal alleen bij veel duurdere auto’s ziet. Een radio/cd-speler met usb-aansluiting, Bluetooth en zeven luidsprekers is standaard en voor een meerprijs van 595 euro krijg je parkeerassistentie voor en achter en dodehoeksignalering. Toch hadden we graag gezien dat Opel iets zorgvuldiger om was gegaan met bepaalde details. Zo zijn de twee klokken een feest voor het oog. Ze lichten fraai op en zijn goed afleesbaar, maar ertussenin zit dan opeens een armetierig, ouderwets displaytje dat lijkt te zijn geleend van de Corsa. Ook het stuur, dat weliswaar is omwikkeld met blits, kleurig leer, is zo te zien regelrecht uit een Corsa geplukt. Juist omdat de Adam zo fraai te personaliseren valt, springen deze tekortkomingen in het oog.
Ook de Fiat 500 doet z’n best om zich te onderscheiden van de gemiddelde grijze en fantasieloze stadsauto, maar het interieur komt zo langzamerhand wat spartaans over. Wat er wél aan uitrusting in het interieur zit, dat ziet er allemaal goed uit, maar verwacht beslist niet de grote hoeveelheid aan opties en technische snufjes waar je bij de Adam uit kunt kiezen. Ook ergonomisch zijn er een paar tekortkomingen. Zo zit je voor je gevoel nog altijd meer óp dan in de 500. De zitpositie is echt te hoog en daar zou Fiat iets aan moeten doen. Naast de handrem zit een hendel die er net zo uitziet als een handrem, maar waarmee je de stoel verstelt. Om verwarring en spectaculaire manoeuvres te voorkomen, verdient het dus aanbeveling om de stoelen van de 500 uitsluitend tijdens stilstand te verstellen.
Al met al voelt de Adam meer aan als een volwassen auto. Je zit lager, de stoelen zijn beter, het stuur is groter, er is meer voetenruimte. Binnenin de Opel voelt het over de hele linie zelfs ruimer aan. Niet alleen omdat de Adam feitelijk net iets groter is dan de Fiat 500, maar ook doordat het grote panorama-dak het ruimtelijk effect versterkt. Reken je echter niet rijk, want alleen een lilliputter met een onverbeterlijk optimistische inborst kan de Opel omschrijven als een vierzitter. Dat geldt natuurlijk ook voor de Fiat. Een normaal mens met twee benen, armen en een hoofd, zal zich niet vrijwillig achterin de 500 of de Adam laten vervoeren. Afgezien van de zeer beperkte ruimte, word je door de hoge taillelijn en de dikke c-stijlen achterin al snel bevangen door een extreem gevoel van claustrofobie.
‘Wat opvalt is dat deze 500 zelfs vijf jaar na zijn introductie nog volop de aandacht blijft trekken’
Laten we eens aannemen dat je geen kinderen of meereizende vrienden hebt. Welke van de twee kun je dan het beste kopen? We weten het niet. Wat ons betreft, blijft de strijd onbeslist. De Opel Adam rijdt goed, biedt een onvoorstelbare keuze in uitrustingsniveau en zal voor veel mannen een aantrekkelijker optie zijn dan de wat vrouwelijke Fiat 500. Die mannen kiezen hun Adam hoogstwaarschijnlijk niet in het paars, voorzien van wit dak, twinkelende sterrenhemel of roze metallic deurafwerking. Zij zullen voor een wat minder kleurige afwerking kiezen, maar de Opel Adam biedt talloze mogelijkheden, die – mits met verstand en terughoudendheid gekozen – ook heel strak, sportief of zakelijk kunnen zijn.
Het is jammer dat Opel is blijven steken in de huidige, beperkte keuze aan motorisering, maar er zijn geruchten dat de Adam in de toekomst wat royaler bedeeld gaat worden. De Adam deelt het voorste subframe met de Corsa, dus er is voldoende ruimte onder de kap voor bijvoorbeeld de 1,6-liter turbo uit de Corsa OPC Nürburgring Edition. Met ruim 200 pk krijg je dan een soort Opel Adam met Clio RS ambities en dat lijkt ons pas echt leuk te worden.
De 500 is natuurlijk leverbaar in de pittige Abarth-uitvoeringen, maar zelfs de kleine 900 cc TwinAir levert meer dan voldoende vermogen om een hoop lol mee te beleven.
De toekomst zal uitwijzen wie er uiteindelijk aan het langste eind zal trekken. Wat opvalt is dat deze 500 zelfs vijf jaar na zijn introductie nog volop de aandacht blijft trekken. Vandaag, ruim 55 jaar nadat de oorspronkelijke Fiat 500 op de markt kwam, twijfelen we er daarom ook niet aan dat het publiek zich over nog eens 55 jaar, in 2068, alleen de Fiat 500 nog goed zal kunnen herinneren.
Fiat 500 TwinAir 0.9 Lounge
Prijs vanaf: € 16.095 (NL), € 15.800 (B)
0-100 km/u: 11,0 s
Top: 173 km/u
Verbruik: 4,0 l/100 km
CO2: 92 g/km
Gewicht: 930 kg
Motor: 875 cc, tweecilinder turbo benzine
Vermogen: 85 pk @ 5.500 tpm
Koppel: 145 Nm @ 1.900 tpm (overboost)
Overbrenging: voorwielaandrijving, handgeschakeld, vijf versnellingen
Opel Adam 1.4 ecoFLEX
Prijs vanaf: € 16.195 (NL - 87 pk), € 15.745 (B - 100 pk)
0-100 km/u: 12,5 s
Top: 176 km/u
Verbruik: 5,1 l/100 km
CO2: 119 g/km
Gewicht: 1.020 kg
Motor: 1.398 cc, viercilinder benzine
Vermogen: 87 pk @ 6.000 tpm
Koppel: 130 Nm @ 4.000 tpm
Overbrenging: voorwielaandrijving, handgeschakeld, vijf versnellingen
Reacties