VW Golf R, Audi S1, Ford Fiesta ST

Drie hete hatches. Wie gaat er winnen: Batman, Spiderman of Iron Man?

Een geslaagde hete hatch lijkt een beetje op de held uit een stripboek. Onder de capes en superstrakke maillotbroeken zijn het net gewone mensen die dingen moeten doen, en ergens naartoe moeten. Natuurlijk, in het weekeinde brengen ze hun tijd door met het ontwikkelen van superkrachten en rondvliegen, maar als je ze op een gewone dinsdagochtend treft, zijn ze gewoon een ei aan het koken of de hond aan het uitlaten. Onder de spatborden en de uitgeklopte carrosseriedelen gaat een doorsnee auto schuil die net als alle andere een gewoon leven leidt. Oké, hij kan het een supercar op een verraderlijk weggetje behoorlijk moeilijk maken, maar op hetzelfde moment kan ie ook op weg naar huis even wat planten oppikken bij het tuincentrum.

Dat is altijd hun voornaamste kracht geweest, en dat is – voor autofabrikanten – een kans voor open doel. Ze fabriceren de auto’s al, dus hoeven ze die alleen maar wat sneller te maken en wat harder door de bocht te kunnen laten gaan. Dat is vele malen goedkoper dan een volledig nieuw model ontwikkelen. De kostenbesparing levert voordeel voor consumenten op, en daarom zijn hete hatches niet alleen relatief goedkoop, ook zijn er tamelijk eenvoudig betaalbare vervangende onderdelen te vinden wanneer je er onverhoopt een keer mee in een knollenveld belandt. Neem bijvoorbeeld de Ford Fiesta ST, die heb je in Nederland al voor minder dan 26.000 euro – Belgen betalen net iets meer dan 21.000 euro – maar gaat al beter door de bocht dan iets wat dik zeven keer duurder is (we hebben het over jou, Maserati GranTurismo).

Dat is ook meteen de reden waarom hij voor ons de beste hete hatch van alledag is. Goed, je zou daartegen kunnen inbrengen dat alle hete hatches van alle dagen zijn, dat is immers de kwaliteit waar alles om draait. In tegenstelling tot de andere vergeleken triootjes in dit nummer zijn de prijsverschillen bij de hete hatches veel minder groot. Het verschil tussen de onder- en de bovenkant – de ST versus de Audi S1 en de Volkswagen Golf R – bedraagt een slordige 20.000 euro. In de alledaagse werkelijkheid, en voor de meeste mensen, is dat erg veel geld. Daarom is het erg belangrijk welke het aantrekkelijkst is geprijsd.

Er doet zich iets merkwaardigs voor bij de ST: je hebt helemaal niet het gevoel dat je voor een ‘instapmodel’ hebt gekozen. Weliswaar zou het interieur een opfrisbeurt kunnen gebruiken, maar de rest voelt vertrouwd aan en getuigt van de van Ford bekende kwaliteit. Dat zegt ook veel over de kwaliteiten van de basis Fiesta: die kan overweg met het toegenomen vermogen zonder dat daar een complete revisie voor nodig is. Hij behoudt de torsie-asvering aan de achterkant, waardoor ie een wiel optilt in haarspeldbochten. Natuurlijk is het iets lastiger om overhellen tegen te gaan en meer grip te krijgen, maar het scheelt een slok op een borrel dat het onderstel van huis uit al fantastisch voldeed. De 1,6-liter turbomotor is potent en zorgt voor een forse por in de rug wanneer je dat wilt. De remmen zijn krachtig en stellen je in staat pas laat in de bocht te vertragen en dan blijft de achterkant keurig in het spoor. Dit is de ultieme hete hatch, die doordringt tot de kern van de zaak, en hij zou niet misstaan naast de supercar in je garage.

Laten we kijken naar de Audi S1. Dat is de kleinste quattro die te koop is, en die – weliswaar alleen in naam en niet zozeer in rechtstreekse afstamming – de rappe rallyauto uit de jaren tachtig weer tot leven wekt die destijds de concurrentie te kijk zette met z’n vierwielaandrijving en grote turbolader. De uitgangspunten vertonen veel gelijkenis. Hij lijkt compact, maar hij biedt ruimte voor een 2,0-liter turbomotor, vierwielaandrijving met alle benodigde schakelingen en een sperdifferentieel, aangevuld met onafhankelijke achterwielophanging waarvoor Audi de hele achterkant opnieuw moest ontwerpen om de schokbrekers en veerpoten in de smalle heupen weg te kunnen werken.

Dat vergt wat ontwikkelwerk, als je de prijs in ogenschouw neemt. En ze beperken zich niet tot het monteren van onderdelen die klaarliggen op de schappen voor modellen uit hogere segmenten. Vanzelfsprekend profiteert ie van de expertise van de R&D voor grotere modellen – de RS4 en de RS6 – maar hij staat grotendeels op zijn eigen vier voeten. Het is een echte junior-quattro, waaraan je meer rijplezier beleeft dan je in tijden in een Audi hebt kunnen ervaren. Waar in andere S- en RS-modellen de vierwielaandrijving wordt aangesproken om de weg te effenen en de bestuurder te vleien, schiet in de S1 het Haldex-systeem te hulp wanneer het nodig is, om meer grip te krijgen op glad wegdek. Hij heeft trouwens ook een prima handbak.

Ten slotte naar de Golf R, de opper-hete hatch. Met z’n vanafprijs voor een driedeursversie zonder opties is dat niet eens iets waarvoor je eerst een loterij moet winnen om van te kunnen dromen. Dan zit je feitelijk nog steeds in de regionen van de oude vertrouwde GTI, die zo lang de maatstaf voor dit soort auto’s was. Volkswagen heeft jarenlang in alle rust een reputatie opgebouwd waarmee het een cultus heeft gecreëerd, en nu is de R te prefereren boven z’n kleinere broertje.

We hebben er dit jaar mee gereden over bevroren meren, over winterse wegen en over een allesverschroeiend Spaans circuit. Telkens liet hij een andere kwaliteit zien. Allereerst zijn vermogen om zonder enige denktijd koppel naar het juiste wiel te dirigeren bij waanzinnige schuivers. Ten tweede heeft hij waanzinnig veel grip en vaart – volgens de officiële cijfers gaat ie 4,9 seconden van 0 naar 100 km/u. En ten derde heeft ie een eigenschap die je niet van een gewoon uitziende Volkswagen zou verwachten. In Race-modus geeft hij dankzij versterking van het inlaatgeluid van de 2,0-liter viercilinder zelfs een imitatie van een echte omfloerste V8 ten beste. Indrukwekkend repertoire, nietwaar?

Daardoor is het de beste hete hatch die op dit moment te koop is. En de Focus RS en Opel OPC en Mégane RS dan, horen we je zeggen. Weliswaar uitstekende hete hatches, maar ze deden de hete hatches verworden tot een onzinnige sport om veel te veel vermogen naar de voorwielen te jagen. En hun aerodynamische vindingen maakten een karikatuur van de kostuums van superhelden. De Golf R maakt daar met z’n volwassen styling een eind aan, en hij levert het bewijs dat – als we eerlijk zijn – je met 300 pk beter af bent met enige vorm van vierwielaandrijving. Plus, je kunt er ook mee naar het tuincentrum.

Droomkeuze

Volkswagen Golf R 4Motion

Motor: 1.948 cc, viercilinder turbo, 300 pk / 380 Nm

Aandrijving: vier wielen, 6v automaat

Prestaties: 0-100 km/u in 4,9 s, top 250 km/u

Verbruik/milieu: 6,9 l/100 km, 159 g/km CO2, E-label

Prijs: € 46.590 (NL) / € 37.810 (BE)

Hippe keuze

Audi S1 quattro

Motor: 1.984 cc, viercilinder turbo, 231 pk / 370 Nm

Aandrijving: vier wielen, 6v handbak

Prestaties: 0-100 km/u in 5,8 s, top 250 km/u

Verbruik/milieu: 7,0 l/100 km, 162 g/km CO2, F-label

Prijs: € 38.900 (NL) / € 29.950 (BE)

Betaalbare keuze

Ford Fiesta ST

Motor: 1.596 cc, viercilinder turbo, 182 pk / 240 Nm

Aandrijving: voorwielen, 6v handbak

Prestaties: 0-100 km/u in 6,9 s, top 225 km/u

Verbruik/milieu: 5,9 l/100 km, 138 g/km CO2, D-label

Prijs: € 25.145 (NL) / € 21.450 (BE)