Autotest: Volkswagen Up 1.0 75 pk

Met de Up wil Volkswagen potten gaan breken in het a-segment. Een lastige klus, want hij is daar niet in zijn uppie.

De Volkswagen Up 1.0 is een guitig karretje. Leuk smoeltje met een grijns op z’n bumper die Lightning McQueen uit de animatiefilm Cars tot een zuurpruim maakt. Toch moet je ‘m serieus nemen, bloedserieus zelfs. Met de Up gaat Volkswagen het Land van de Kleine Auto veroveren. In 2018 willen de Duitsers de grootste autoproducent ter wereld zijn. De Up moet daarin een sleutelrol krijgen. In de verkoopprognoses van VW steekt ie de Golf en de Polo de loef af. Wegen over de hele wereld moeten overspoeld worden met Ups.

Er is niets mis met dromen, maar het is Volkswagen menens en dat terwijl ze helemaal geen ervaring hebben in deze klasse. Althans, ze zeggen zelf dat ze nieuwkomers zijn in miniland. Hoho, hoe zit het dan met de Lupo en de Fox? De eerste was te duur om een verkoophit te worden, bovendien zat de goedkopere, maar identieke Seat Arosa ‘m ernstig in de weg. De Fox is een noodgreep geweest, een ondermaatse auto die nooit in Europa op de markt had mogen komen.

Vanaf februari gooit Volkswagen de knuppel in het kuikenhok om serieus de concurrentie aan te gaan met de Fiat Panda, de Renault Twingo, Toyota Aygo en de Kia Picanto. Ga er maar aan staan. De bestsellers zijn al jaren op de markt of komen uit landen waar kleine auto’s gemeengoed zijn. De Up is een indringer, maar nu we ‘m gereden en beproefd hebben, daagt het vermoeden dat Volkwagen een winnaar in huis heeft met de Volkswagen Up 1.0.

Je merkt aan de Up dat er heel veel tijd en moeite in de ontwikkeling is gestoken. Het onderstel is helemaal nieuw, net als de motor. Er zijn maar weinig onderdelen herkenbaar afkomstig van de Golf of Polo, al komen de deurgrepen wel bekend voor. De eerder genoemde, olijke snuit geeft al aan dat ook het carrosserieontwerp niet op een maandagochtend is gedaan. Volkswagen heeft duidelijk z’n best gedaan om gelijk goed voor de dag te komen. De wereld moet het speelterrein van de Up zijn en dan kan je het niet veroorloven om met een halfbakken autootje op de proppen te komen. Jarenlang hebben de ontwerpers gekneed en geslepen aan het concept.

De Up-fabriek staat in Slowakije, in Bratislava om precies te zijn. Een goede keuze, want de Slowaken staan bekend als goede techneuten en dat komt de bouwkwaliteit ten goede. Kijk maar eens wat hun voormalige kameraden in Tsjechië bij Skoda hebben gedaan. Overigens komt de Up ook als Skoda Citigo op de markt.

Doelmatigheid en afgewogen luxe is de boodschap bij het ontwerp van de Volkswagen Up 1.0. Als je met een auto geld wilt verdienen, moet je ‘m in grote aantallen kunnen bouwen en ingewikkelde technische snufjes achterwege laten. Je vindt dus geen one-touch-open bediening voor de elektrische ramen, geen lengteverstelling voor het stuur, geen klepje over de make-up-spiegel en evenmin onzichtbare deurvergrendelingknoppen. Geen zaken die je dagelijks gebruikt of die onoverkomelijk zijn.

Je kunt het ook omdraaien en kijken wat de Up wel in huis heeft. De wielen staan op de uiterste hoeken van de carrosserie en dat geeft goede hoop voor de interieurruimte. Dat klopt. Klauter maar eens achterin en merk hoe diep de voetenruimte is. Zo kun je je schoenen onder de voorstoel schuiven waardoor er meer ruimte overblijft voor je benen. De daklijn is ook lekker hoog, wat de hoofdruimte ten goede komt. Je kunt met z’n tweeën achterinzitten zonder dat je bij elkaar op schoot zit.

De chauffeur en de voorpassagier hoeven niet bang te zijn dat ze elkaar met de ellenbogen raken. De bagageruimte meet 251 liter, met de bank plat komt daar 700 liter bij. Nu besteden we in TopGear normaal gesproken niet zoveel woorden aan praktische zaken, maar nu maken we een uitzondering. Zoals de Aygo heeft de Up een volledig glazen achterklep, zij het dat er wel een stalen frame onder zit. Dat doet de degelijkheid goed. Je opent en sluit met een gerust gevoel de achterklep, zonder bang te zijn dat er ineens een paar kilo glassplinters voor je voeten ligt. De Up-bagageruimte heeft een dubbele bodem met verstelbare schotten: een unicum in z’n klasse.

Je vraagt je af of Volkswagen met de Up het kwaliteitsimago kan waarmaken. Her en der in het interieur kom je wat kunststof materialen van dubieuze kwaliteit tegen, maar de vormgeving en het kleurgebruik maken een hoop goed. De rest van het dashboard ligt qua degelijkheid en uitstraling op het niveau van de Golf. De opzet is simpel: drie metertjes voor je neus, twee uitstroomopeningen, de kachelbediening, wat knopjes voor licht en radio, en dat is het. Verwacht geen vrolijke fratsen in het interieur, maar het is wel licht, ruim en comfortabel. De stoelen zijn goed geprofileerd en zitten prima. De deuren hebben een ferme ruk nodig om goed te sluiten.

De Volkswagen Up 1.0 komt er in drie uitrustingsniveaus: de Take Up, de Move Up en de High Up. Als de Up in februari 2012 in de showroom staat, hangt er in Nederland een prijskaart van nog geen 8.500 euro in. In België zijn ze op het moment van schrijven nog aan het nadenken over de prijs.

Natuurlijk kun je de prijs verder opdrijven met snuisterijen als de Kid Box, wat bestaat uit een knuffeltje, een lunchtrommeltje en een opbergtas. Serieuzer wordt het met Maps+More, een uitneembaar en uitgebreid navigatiesysteem. Er is zelfs een radar-gestuurd remsysteem leverbaar, waarmee kop-staartaanrijdingen bij lage snelheden kunnen worden voorkomen.

Houd je van technische praat? Dat zul je vast en zeker blij worden van de volledig nieuwe driecilinder die voorin zit. Het blok is geheel van aluminium, maar ontbeert balansassen. Liefhebbers kunnen dus lekker genieten van het blikken gerommel van de drie zuigers.

Op dit moment zijn er twee motorversies leverbaar, allebei met de 1,0-liter motor als uitgangspunt. Je kunt kiezen uit een vermogen van 60 of 75 pk, ook komt er een aardgasvariant die 68 pk levert. Die laatste produceert maar 79 g/km CO2. Voor alle versies geldt in Nederland overigens (nog) een vrijstelling voor de wegenbelasting vanwege schone uitstoot.

Natuurlijk zal Volkswagen ook andere versies brengen. Er wordt al gesproken over een BlueMotion-versie en de e-Up is ook aanstaande. Deze elektrische variant staat voor 2013 op de introductiekalender. Aan TopGear verklapte Volkswagens hoofd R&D dat er een motor met meer dan drie cilinders komt én misschien ook wel één met minder. Het orakel van Delphi had het hem niet nagedaan.

We reden in de 75-pk versie en ondanks het wagengewicht van nog geen ton is de Up niet snel. Maar moet dat voor een stadsauto? Belangrijker is dat de motor zonder nukken presteert en goed bij de les is. Boven de 5.000 tpm moet je niet komen, want dat vindt het blokje niet fijn. Vanaf 2.000 tpm gaat ie er gretig vandoor, schakelen doe je met een soepele vijfbak. Het enige puntje van kritiek is de trage reactie van het gaspedaal.

Hoewel ie niet snel is, voelt de Up zich best senang op de snelweg. Menig stadsauto krijgt de bibbers als het harder dan 80 gaat, maar de Up deinst niet terug voor een stukje Autobahn. Het geluid is acceptabel, het comfort eveneens.

Die kwaliteiten zijn slechts een bonus, het gaat erom hoe de Up het in de stad doet. In afmetingen ontloopt hij de Fiat Panda niet veel, dus ruimteproblemen zal je niet hebben. De draaicirkel is in orde en hoewel de a-stijlen wat ver naar binnen komen, is het uitzicht schuin naar voren voldoende. Je kunt ‘m niet zo vloeiend door krappe straatjes laveren als een Panda. De Volkswagen Up 1.0 is gewoon minder een spring-in-het-veld.

Dat brengt ons bij de vraag: is de Volkswagen Up 1.0 een leuke auto om in te rijden? Oei, dat is een lastige. De Up is los van z’n mooie en slimme design vooral een verstandige auto. Het is geen bochtenridder, hij blijft keurig in de pas. De besturing is prima, maar blinkt niet uit in feedback. De Up is gewoon niet gebouwd voor scheurneuzen die steeds op het scherp van de snede willen rijden. Het Up-publiek wil een auto die degelijk in elkaar zit en vanzelfsprekend en voorspelbaar rijdt. Leuk is dat niet altijd, maar het doel dat VW voor ogen had is bereikt.

De Volswagen Up 1.0 is niet een vertederend snoepje als de Panda, maar gewoon een rechttoe rechtaan stadauto. Hier gaan veel mensen over de hele wereld mee kennis maken. Mensen met allemaal hun eigen wensen en verwachtingen. De Up is de grootste gemene deler in zakformaat. Als een herboren Kever moet de kleine Volkswagen een sterke aanbieding zijn voor automobilisten waar ook ter wereld. Als het op kwaliteit aankomt, is deze Volkswagen Up 1.0 een schot in de roos. Z’n succes is zo goed als zeker gegarandeerd.