De Alfa Romeo Tonale is volgens Alfa de beste SUV van allemaal – maar is hij dat ook?

‘We’re back, guys! En niet met een nakomertje: nee, de Alfa Romeo Tonale is de beste, sportiefste, mooiste, innovatiefste en leukste auto om te rijden in dit segment. En hij is nog maar het begin!’ Jean-Philippe Imparato, de baas van Alfa Romeo, verslikt zich haast in de superlatieven als hij ons toespreekt tijdens de persintroductie van ‘zijn’ nieuwe auto.

Zijn enthousiasme werkt aanstekelijk en is licht zorgwekkend tegelijk. Als je hem mag geloven, zijn de concurrenten haast sukkels die meteen op grote achterstand worden gezet door de bovenmenselijke inspanningen van de Italianen.

De vorige spreker, Domenico Bagnasco, had ook al een stevige duit in die zak gedaan. Geen kleine jongen, deze Bagnasco: hij was verantwoordelijk voor de onderstellen van Alfa-grootheden als de 8C Competizione, de 4C en de Giulia GTA en GTAm.

De Alfa Romeo Tonale is overal de beste in, volgens Alfa

Hij bestookte zijn publiek met grafiekjes van metingen van de Alfa Romeo Tonale in vergelijking met de ‘best rijdende’ en de ‘meest comfortabele’ concurrent in zijn segment (voor de goede verstaander: de BMW X1 en Audi Q3). Nodeloos te zeggen dat de Tonale in die grafiekjes gehakt van ze maakt. Dat wekt hoge verwachtingen. Waarvan je je, en daar zit hem het zorgwekkende, meteen kunt afvragen of de Tonale ze allemaal wel kan waarmaken. No pressure, Tonale…

Qua uiterlijk zit het wel goed. De Alfa Romeo Tonale is, zoals je zou verwachten, een kleine versie van de Stelvio (waarmee meteen de naam verklaard is: ook Tonale is de naam van een bergpas in de Alpen), maar heeft genoeg eigenheid om niet een Mini-Me van zijn grote broer te zijn.

En er wordt driftig verwezen naar andere Alfa-modellen uit het rijke verleden van het merk. De koplampen wekken de indruk uit drie units te bestaan (hallo SZ), de digitale meters hebben zich de looks van die van de GT Junior aangemeten en uiteraard zit ook de kentekenplaat vóór weer heel erg niet in het midden. De kleine Italiaanse vlaggetjes in de spiegels geven gepast uiting aan de nationale trots.

De Alfa Romeo Tonale is de laatste non-Stellantis-Alfa

De Tonale mag dan de eerste nieuwe Alfa sinds tijden zijn, hij is ook de laatste van een tijdperk. Hij heeft namelijk zo goed als niets te maken met Stellantis, de nieuwe eigenaar van het bedrijf, maar is nog in de niet-zo-goede oude FCA-tijd ontwikkeld. Toen deden de Italianen het nog met Chrysler-Jeep, wat inhoudt dat de Tonale nog op het platform staat waar ook de Jeep Compass gebruik van maakt. Ook motorisch is er (nog) niets Frans: de 1,5-liter viercilinder met turbo en milde elektro-ondersteuning is nog van eigen makelij.

De Tonale is wel anders dan de Compass

Wat ook weer niet wil zeggen dat de Alfa Romeo Tonale een Compass met een andere jas is – Alfa heeft de uiterste best gedaan alles zo veel mogelijk ‘Alfa’ te maken. Het onderstel is uitgebreid aangepast, er zijn standaard Frequency Selective schokdempers, de turbo heeft een variabele geometrie en er is een extra, 22 pk sterke elektromotor in de versnellingsbak geplaatst die elektrisch rijden mogelijk maakt.

Nu moet je je van dat laatste niet al te veel voorstellen. Het gaat alleen om heel langzaam rijden waarbij je heel weinig gasgeeft. Goed, scheelt toch. Daarnaast dient de elektriciteit ook om een boost aan de acceleratie te geven en de hoeveelheid koppel niet alleen bij heel lage, maar ook bij hoge toeren hoog te houden. Die versnellingsbak is trouwens altijd een zeventraps automaat met dubbele koppeling; zelf schakelen is er niet meer bij.

De motoren van de Alfa Romeo Tonale

De Alfa Romeo Tonale komt in eerste instantie alleen met 130 pk, maar later dit jaar komt ook de 160-pk versie waar wij nu al mee rijden. Dat lijken niet direct vermogens om woeste prestaties mee te garanderen, maar je komt er aardig mee uit de voeten. Een sprintje naar 100 km/u duurt in onze variant 8,8 seconden en de top ligt op 210 km/u – alleszins aanvaardbaar, lijkt ons. Wie méér wil, moet tot volgend jaar geduld hebben; dan komt de 275 pk sterke plug-in hybride.

In duurdere versies kun je trouwens ook nog kiezen voor een adaptief onderstel. Dat zouden we zeker doen, want het geeft de diverse rijmodi, zoals het Alfa betaamt bijeengebracht onder de noemer DNA, de kans zich extra van elkaar te onderscheiden. Zonder dat adaptieve gedeelte hebben de drie standen vooral betrekking op de manier waarop stuur, gaspedaal en elektronica op jouw input en diverse omstandigheden reageren, maar als het hele onderstel zelf ook meedoet, wordt er haast vanzelf wat meer ‘Alfa’ aan je rijstijl toegevoegd.

Sportiviteit en beleving

Want dat is natuurlijk eerst en vooral het gebied waarop de Alfa Romeo Tonale zich van alle andere concurrenten in dit volle segment moet onderscheiden. Hij moet iets extra’s aan sportiviteit en (vreselijk woord…) beleving bieden. En zoals iedereen weet die weleens op straat om zich heen kijkt en de hoeveelheid trainingspakken en yogabroeken opmerkt: sportiviteit zit hem niet alleen in de verpakking. En waar tot nu toe het Tonale-pakket dik in orde lijkt, is dit ook waar de eerste twijfels opdoemen.

Dat begint al bij de zitpositie. Zo zit je behoorlijk hoog. Goed, dat hoort bij een SUV, maar het zou prettig zijn geweest als Alfa in ieder geval de mogelijkheid had geboden de stoelen wat lager te kunnen zetten. Ook krijgen wij het stuur niet genoeg naar ons toe, wat letterlijk en figuurlijk afstand schept. De zijdelingse steun van de stoelen is uitstekend, maar de zittingen zijn typisch Italiaans: te kort dus. Het zijn kleine dingen, maar ze helpen niet mee om een ‘betrokken’ gevoel te krijgen.

Het dashboard van de Alfa Romeo Tonale is fraai

Het dashboard is wel weer een van de fraaiste in zijn klasse. Uiteraard zijn de (volledig digitale) meters getooid met Alfa’s karakteristieke overkapping die uit twee kokers lijkt te bestaan. Je kunt ze diverse verschijningen laten aannemen, waaronder die fraaie nostalgische ‘analoge’ meters, maar je kunt ook kiezen voor het hele navigatiescherm. Mooi, haarscherp, snel en eenvoudig te bedienen is het centrale touchscreen.

Er zitten enorm veel functies in verstopt, maar ook hier kun je naar hartenlust je eigen draai aan geven; de smartphone laat hier duidelijk zijn invloed zien. Gelukkig hebben de klimaatregeling en een aantal andere functies nog wel hun eigen knoppen gekregen. Ook fijn: je telefoon is draadloos op te laden en er zijn niet alleen maar USB-C-aansluitingen – er is ook nog een ‘gewone’. De uitrusting is zeer compleet, tot achteruitrijcamera, elektrische achterklep en alle denkbare elektronische engeltjes en hulpjes aan toe.

De afwerking

Over het algemeen is de afwerking uitstekend, al zijn er ook best wat materialen te vinden (alles wat op aluminium moet lijken, bijvoorbeeld) waarop kwalitatief het een en ander af te dingen is. Gelukkig maakt het design een hoop goed; dat kun je aan Italianen met een gerust hart overlaten. Helaas hebben ze iets te veel naar zichzelf gekeken als het op de ruimte op de achterbank aankomt – die houdt voor lange Nederlanders, zeker qua hoofdruimte, niet echt over. Het gaat, maar riant is anders. De kofferbak is dan wel weer genereus.

Rijden dan. Allereerst het goede nieuws: de wegligging van de Tonale is uitmuntend. Er is altijd grip te over, bochten zijn geen uitdaging maar vermaak, en in dat opzicht is de Tonale precies het dynamische ding dat Alfa bedoeld had. De vering is stevig, misschien iets té, maar dat lijkt een bewuste keuze om de sportieve bedoelingen extra duidelijk te maken.

Wonderlijker is de besturing. Die is superdirect en -precies, maar veel te licht en veel te ongevoelig. Er is maar weinig verbinding met wat de banden meemaken, en dat gaat ten koste van het sportieve gevoel dat Alfa nou juist zo graag wil bieden. ‘Tsja, elk familielid moet er ook gewoon boodschappen mee kunnen doen’, luidt het verweer. Alsof je met iets meer gewicht en gevoel de weg naar de Jumbo niet meer zou kunnen vinden…

De transmissie in de Alfa Romeo Tonale

En als we dan toch bezig zijn: de transmissie lijkt niet altijd te weten wat ie wil. In de normale standen schakelt hij vaak snel door naar hogere versnellingen om dan weer drie trappen terug te moeten voor een korte bocht. In de Dynamic-stand blijft hij juist vaak veel te lang hangen in één versnelling, wat weer op je zenuwen gaat werken. Het gaat allemaal beter als je ’m ‘op zijn Alfa’s’ rijdt (of de fraaie grote aluminium flippers achter het stuur gebruikt), maar dat zal in ons land, bijvoorbeeld op weg naar de Jumbo, niet vaak het geval zijn.

Is de Alfa Romeo Tonale dan mislukt?

Welnee. Het komt ook een beetje door die hoog opgeklopte verwachtingen dat we wat meer geneigd zijn ook de missertjes serieuzer te nemen. Over het geheel genomen is de Tonale een zeer welkome aanvulling in het segment, die op diverse vlakken inderdaad dingen biedt die de concurrentie niet heeft.

Denk alleen al aan de NFT waarin onderhoud en kilometerstand worden bijgehouden, wat extra zekerheid geeft voor de tweedehands markt. Daarbij lijkt hij goed in elkaar te zitten, wat Alfa benadrukt door vijf jaar volledige garantie te geven. De prijs (vanaf 46k voor de 130-pk versie) ligt op het niveau van bijvoorbeeld de XC40, en is dus concurrerend te noemen. Alfa is er met de Tonale wel degelijk in geslaagd iets bijzonders neer te zetten, al zijn wellicht niet alle keuzes die daartoe gemaakt zijn even geslaagd.

Specificaties Alfa Romeo Tonale 1.5T Hybrid 160 pk (2022)

Motor
1.496 cc
viercilinder turbo
160 pk
240 Nm
Aandrijving
voorwielen
7v automaat
Prestaties
0-100 km/u in 8,8 s
top 210 km/u
Verbruik (gemiddeld)
5,7 l/100 km
130 g/km CO2 A label
Afmetingen
4.528 x 1.841 x
1.601 mm (l x b x h)
2.636 mm (wielbasis)
1.525 kg
55 l (benzine)
500 / 1.550 l (bagage)
Prijzen
€ 49.000 (NL)
€ 40.300 (B)