De Peugeot 205 GTi was de lekkerste hot hatch van de jaren tachtig. Nu is ie terug – en beter dan ooit.
Op de oude manier over een circuit scheuren
Ik weet niet zeker of Warwickshire 10.000 bochten telt – en ook al is dat zo, ik ben blij dat ik ze niet allemaal hoef te nemen. Begrijp me goed, rijden met deze 205 GTi op Corsica (zoals we met de 208 GTi deden) was iets geweest om te vertellen aan je kleinkinderen, maar nu – met pulserende onderarmen en gloeiende schouders – ben ik vooral blij dat deze uithoek van Engeland is voorzien van lange doordraaiers in plaats van korte haarspeldbochten.
Geen stuurbekrachtiging. Herinner je je die tijd nog? Wanneer dat zo is, bestaat de kans dat je de 205 GTi net zo hoog hebt zitten als ik. Zelfs wanneer je er nog nooit mee hebt gereden, weet ik zeker dat je weet wat de specs ongeveer waren: een reputatie om genadeloos uit te breken wanneer je in de bocht van je gas af ging, keuze uit een 1.6 en een 1.9 met respectievelijk 110 en 130 pk en een sprint van 0 naar 100 in 8,7 of 7,8 seconden (ik heb de cijfers wonderlijk genoeg gewoon nog in mijn hoofd zitten, daar heb ik geen Wikipedia voor nodig). Belangrijker waren de perfecte besturing. Bovenal de manier waarop je met de kleine Peugeot een kronkelig landweggetje kon aanvallen.
Het waren die kenmerken die de 205 maakten tot een rijdende legende
Dat is tevens de reden dat we nog steeds opgetogen zijn over de 205 GTi, 23 jaar nadat de auto voor het eerst z’n lichtmetalen 15 inch wielen op het asfalt zette. Dat, en het feit dat ie nog steeds een verpletterend leuke, kleine auto is. Nu geldt als vuistregel dat wanneer je een 23 jaar oude hatchback gaat rijden, dat gelijkstaat aan een volslagen teleurstelling. Van 0 naar 100 km/u in 7,8 seconden is tegenwoordig maar matig snel. Het is niet opvallend om te constateren hoeveel van het in je hoofd opgebouwde beeld van zo’n auto bestaat uit hele leugens en halve waarheden? Hoe ouderwets de besturing aanvoelt na al die jaren? Hoe het chassis tordeert en kraakt?
Dat geldt niet voor deze Peugeot. De GTi voelt en rijdt precies zoals je verwacht van een splinternieuwe 205. Beter zelfs. Maar de Peugeot 205 GTi Pug1off heeft de eigenaar 25.000 euro gekost. En hij is 195 pk sterk. Weet je wat Singer doet met oude 911’jes? Nou, het bedrijf Pug1off doet hetzelfde met oude Peugeots. Dus wat je hier ziet, is een auto die ooit van de band rolde als een witte 1.6 GTi. Hij is vervolgens voorzien van een getransplanteerde 2,0-liter motor en een zesbak van een 306 GTi-16, die ook nog eens is voorzien van scherpere nokkenassen, een veranderd motormanagement en een totaal ander uitlaatsysteem. En dan hebben we het nog niet gehad over het Quaife-sperdifferentieel, de Bilstein-dempers en de delen van de wielophanging van een 309 om te zorgen voor meer camber.
Origineel is het niet, maar oh zo fijn
Dit alles zal de puristen doen kokhalzen, maar weet je? Het maakt mij niets uit, omdat de Peugeot 205 GTi Pug1off nog steeds functioneert en aanvoelt als een 205, alleen dan beter. Bovendien zijn er voldoende originele elementen gespaard gebleven om ook de grootste purist tevreden te stellen. Deuren zo dik als papier bijvoorbeeld, en dorpels niet dikker dan je pols. De veiligheidsvoorzieningen hadden nog weinig prioriteit in die dagen. Hetzelfde geldt voor de zitpositie, zo herinner ik me wanneer ik achter het stuur kruip.
Mijn eerste indruk? Hij voelt aan als een miniatuurauto – of komt dit doordat de wegen veel breder lijken wanneer de a-stijlen zo skeletachtig smal zijn? Je hebt gevoelsmatig genoeg ruimte en dat is maar goed ook, want de 205 vindt het leuk om te spelen. Niets om je zorgen over te maken, maar daar waar je in een moderne auto niets merkt van drempels, dwarsrichels, langrichels en putdeksels, bepalen ze hier voor een belangrijk deel waar je heen gaat.
‘Wanneer een motor zo goed klinkt als deze, moet je wel elke mogelijkheid aangrijpen om terug te schakelen, toch?’
Men vindt dat soort zaken tegenwoordig belangrijk
Want zulke externe factoren die je weggedrag beïnvloeden, maken een auto vermoeiend om te rijden en kennelijk is dat heden ongewenst. Maar vroeger reden alle auto’s zo. Peugeot was er alleen beter in geslaagd om dit gedrag zo te laten uitvallen dat de Peugeot 205 GTi Pug1off daarmee een uitermate sportief rijgevoel veroorzaakte. Ook deze Peugeot 205 rijdt fantastisch. Hij vliegt over de wegen, hyperalert en toch vriendelijk genoeg om niet intimiderend over te komen. Totdat je in een krappe bocht terechtkomt, eentje waarbij je flink moet insturen. Wanneer het zover is, kun je je beter klaarmaken om binnen een honderdste van een seconde flink aan het stuur te draaien. Dat ligt voor een deel aan het enige wat ik zou veranderen aan deze auto – de Toyo-circuitbanden – maar de plotselinge gewichtsverplaatsing komt als een schok in vergelijking met de licht aanvoelende carrosserie van de 205.
Je wordt plotseling uit je stoel gegooid en bent tegelijkertijd flink bezig om de voorwielaangedreven 205 door de bocht te worstelen. Gelukkig ben je je wel bewust van alles wat er gebeurt. Je voelt hoe de remmende werking van de motor de voorwielen doet afremmen. Hierdoor begint het gewicht van de achterkant door te duwen en probeert de voorkant van de Peugeot 205 GTi Pug1off in te halen. Door snel tegen te sturen, is deze neiging echter eenvoudig te onderdrukken. Wanneer je vervolgens het stuur loslaat zodat het vanzelf weer terugschiet naar de neutrale positie, ben je alweer klaar om het gaspedaal in te trappen en de Peugeot 205 GTi Pug1off richting de volgende bocht te knallen.
195 pk om 950 kilo voort te sleuren
Pug1off kent niet de exacte specificaties, maar de auto is snel. Snel op tamelijk moderne wijze ook nog – snel genoeg in ieder geval om je zorgen te maken over de beperkte crashbestendigheid van de ogenschijnlijk uit balsahout opgetrokken carrosserie. Je voelt als het ware alsof je zelf deel uitmaakt van de kreukelzone. De motor is verslavend en de toerenbegrenzer grijpt pas in bij 7.800 toeren, maar minstens net zo amusant zijn de onmiddellijke reactie op het gaspedaal en de snelheid waarmee je kunt schakelen. En wanneer een motor zo goed klinkt als deze (denk aan de MkII Escort-rallywagen of een willekeurige Caterham), moet je wel elke mogelijkheid aangrijpen om terug te schakelen, toch?
Dus, zoals we al constateerden op Corsica, vertoont de 208 weinig overeenkomsten met de 205. De tijden zijn veranderd. Vandaag de dag heeft de 205 van toen qua rijkarakter meer overeenkomsten met een Caterham Seven of een Lotus Elise dan met z’n eigen vlees en bloed. En inderdaad, 25.000 euro is een hoop geld voor een ‘speelgoed’-auto als deze GTi. Maar stel je zelf voor de grap eens de volgende vraag met betrekking tot de 208 en de klassieke 205: welke auto zou over twee decennia de beste belegging blijken? Welke zou je het meeste rijplezier hebben geboden? Je kent het antwoord.
Gezinsvreugde
Peugeot verkocht meer dan vijf miljoen 205’jes. Dit zijn de uitvoeringen die er toe doen.
205 GTi 1.6
Hiermee is het allemaal begonnen. In 1984. Met 110 pk (en later 115 door nieuwe cilinderkoppen) en de beste onderstelkwaliteiten die we ooit zagen op een hatchback. Koop een goed exemplaar voor 3.000 euro en je zult er nooit verlies op lijden.
205 Gti 1.9
Twee jaar later arriveerde de 130 pk sterke 1.9. Meer koppel, meer snelheid, maar in ervaren handen met een vergelijkbare neiging om spectaculair uit te breken op minirotondes. Angstaanjagender vanwege z’n extra vermogen en geliefder dan z’n zwakkere broeder, maar in z’n totaliteit minder puur en ongefilterd.
205 Rallye
Een fel, klein monster. Totaal kaal, en dus slechts 794 kilo zwaar. Geen geluidsisolatie en voorzien van een 1.3-motor met twee dubbele Webers. ‘Slechts’ 102 pk bij 6.800 toeren en GTi-wielophanging. Tegenwoordig steeds zeldzamer, zeer geliefd.
205 T16
Peugeot bouwde 200 van deze 4WD-hatchbacks om de legendarische Groep B-rallyauto te kunnen homologeren. Die auto had ongeveer 500 pk, terwijl deze het moest doen met 200 pk van z’n viercilinder turbo-middenmotor. Dat is genoeg voor een auto van dit kaliber, toch?
Reacties