Cupra Born 58 kWh Performance One

Het is, als je een nieuw merk start, op zich niet onhandig de boel een beetje overzichtelijk te houden. Laten we het zo illustreren: als Volvo een nieuw merk start met het idee dat dat het nieuwe elektrische merk moet worden, is het niet handig als de eerste auto ook een benzinemotor blijkt te hebben. Ander voorbeeld: als je een nieuw merk start, is het niet per se slim om daar de naam van een iconisch model uit je verleden voor te gebruiken, die je al eerder hebt misbruikt om een klein hatchbackje naar te vernoemen. Om na een paar jaar te besluiten dat je er een heel apart, heel bijzonder merk van gaat maken, dat alles anders gaat doen. En vervolgens alleen een ander logo op datzelfde hatchbackje plakt. Ja, we kijken naar jullie, Citroën en DS.

Dat werkt, nou ja, verwarrend. En zo weten we ook nog altijd niet goed wat we met Cupra aanmoeten. We zullen je niet wéér doodgooien met hetzelfde verhaal, maar even snel voor de niet-ingewijden: als er vroeger ‘Cupra’ achter op een Seat stond, dan wist je: gaat hard. Soort ‘GTI’. Toen besloot Seat van die aanduiding een apart merk te maken en vroeg iedereen zich af: waarom? Nou, zei Seat, dat wordt het hippe merk, zodat Seat wat meer de mainstream in kan. Oké. Waar kom je dan als eerste mee? De Ateca, gewoon die Seat SUV, maar dan een iets vlottere versie. Vervolgens doe je min of meer hetzelfde met de Leon. Alsof Volkswagen besluit van GTI een merk te maken en gewoon een vlotte Tiguan en dito Golf met drie letters op hun neus en een welgemeend ‘Succes hè?’ de wijde wereld in te mikken. Wat moet je ermee?

En toen kwam de Formentor

Kijk, de Formentor lijkt er meer op! Een geheel eigen model, ziet er uitstekend uit, rijdt top en is in een aantal Europese landen (bij ons weer niet, natuurlijk, maar dat kun je Cupra niet kwalijk nemen) zelfs met die zalige Audi-vijfcilinder verkrijgbaar. Helemaal goed. En nu is er de Cupra Born, en die snappen we weer niet helemaal. Je weet waarschijnlijk: de Born kwam ter wereld als een concept van Seat, el-Born, genoemd naar de hippe wijk in Barcelona. Geen idee waarom, maar uiteindelijk is besloten het model aan Cupra te geven en het ‘el’ te laten vallen. Vreemd – je zou zeggen dat een relatief groot merk als Seat meer om een elektrische auto in het gamma zou staan te springen dan een kleine nieuwkomer, maar goed, maakt niet uit.

De Cupra Born als deel van een eeneiige tweeling

De Born is in veel, zo niet bijna alles, een Volkswagen ID.3. De motoren en accupakketten zijn één op één overgenomen, en ook zaken als de stengels aan het stuur en de knalharde plastics op plekken die je niet al te vaak aanraakt, komen bekend voor. Daarnaast lijkt de Cupra Born qua uiterlijk meer op een ID.3 dan welke Seat dan ook ooit op een Volkswagen heeft geleken. (Ja, we kennen de Alhambra, maar we overdrijven nu eenmaal graag.) De basislijnen, het extra ruitje in de A-stijl, de C-stijl met versierinkje, de achterspoiler – het is afwijkend op een manier waarop eeneiige tweelingen van elkaar verschillen.

Is dat heel erg?

Tja, wij vinden het een beetje jammer. Cupra was met die Formentor juist zo lekker bezig een eigen weg te vinden en met het design van de Cupra Born zijn ze weer terug bij af. Het is op zich niet zo heel gek; alles wat je verandert, kost nu eenmaal geld, en bij het moederconcern groeien de geldbomen (zeker met alle kosten van het dieselschandaal en de transitie naar elektrisch) ook niet meer tot in de hemel. We hadden Cupra echter van harte wat meer budget gegund om iets écht bijzonders te kunnen neerzetten. Dat kunnen ze namelijk best – kijk maar naar die Formentor.

Wat is er dan wel veranderd aan de Cupra Born?

Nou, de neus is echt heel anders, met de veel scherpere koplampen met Cupra-‘lichtsignatuur’, en de onnodige (zo veel koeling hoeven elektromotoren niet te hebben) maar wel smakelijk ogende forse grille. We blijven vinden dat het logo van Cupra wel erg veel wegheeft van een tribal tattoo, maar wie de afgelopen zomer op het strand om zich heen heeft gekeken, zal zijn opgevallen dat de meeste mensen dat tegenwoordig waarschijnlijk alleen maar een pluspunt vinden. Voor de zekerheid staat de merknaam er nog in brede letters onder.

Er zijn diverse spoilertjes aangebracht aan de neus (pas op met parkeren) en flanken. Ook de achterkant wijkt behoorlijk af, met een doorlopende lichtband en de eveneens nutteloze maar voor een ‘performancemerk’ onontbeerlijke diffuser. Waar je een ID.3 ook met wieldoppen kunt bestellen, heeft een Born altijd woest ogend lichtmetaal van minimaal 18 tot maximaal 20 inch. Daarnaast zul je het niet direct zien, maar de Born staat ook een centimetertje dichter bij de grond.

Binnen in de elektrische Cupra

Aan de binnenkant vallen vooral de prima zittende sportstoelen op, waar de Cupra standaard mee is uitgerust. Een voordeel met een nadeel: ze zijn groter, waardoor de achterinzittenden minder beenruimte hebben. Het is daar voor een gemiddelde Nederlander te doen, maar niet heel veel meer dan dat. De stoelen kunnen naar ons idee wel een stukje lager worden afgesteld dan in de ID.3, waardoor je wat dieper in de auto kunt zitten; dat is altijd fijn voor de rijbeleving.

Het dashboard is aangekleed met de accenten in de koperkleur die Cupra zich heeft toegeëigend. Er is een klein en (net als bij de ID.3) wel erg summier tellerschermpje achter het stuur en een groot aanraakscherm centraal op het dashboard. De vormgeving is natuurlijk aangepast aan Cupra, maar het systeem is in principe hetzelfde dat VW ook in de Golf en de ID.3 mikt. En dus zeggen we hetzelfde dat we al sinds de eerste ontmoeting zeggen: het zuigt. Niet alleen de software (vrij traag, niet alles is eenvoudig te vinden), ook de hardware is een drama. Die swipe-knopjes om de radio harder of zachter te zetten; het werkt gewoon niet, noch op het stuur, noch op het scherm. Vanwaar toch die enorme hekel aan die gewone volumedraaiknop, waar toch echt niets mis mee was? Hetzelfde geldt trouwens voor de klimaatbediening.

Onze boodschap aan Volkswagen

We zouden VW willen zeggen: als jullie iets dermate ingrijpends bedenken, wacht dan even om te kijken of het mensen werkelijk bevalt voordat jullie het over al jullie producten uitsmeren. Dat maakt het terugdraaien van miskleunen als deze een stuk eenvoudiger. Iets dergelijks zouden we ook willen zeggen tegen de designafdeling van BMW, maar da’s een ander, zij het minstens even vaak verteld verhaal. Maar nu we het toch over dat merk hebben: het eerste iDrive-systeem van BMW (dat was alweer in 2001 – we worden oud) was qua bediening zo’n beetje de hel op aarde. Het heeft minstens tien jaar geduurd voordat er een béétje mee viel om te gaan en nog tien jaar later is het geëvolueerd tot een prima systeem. We mogen toch hopen dat VW en consorten er sneller in slagen er iets fatsoenlijks van te maken.

Waar Cupra misschien niet de mogelijkheid had om deze ellende te voorkomen, hadden ze zeker de kans het niet nóg erger te maken. Maar nee: de doorgeschoten hekel aan fysieke knoppen gaat bij de Spanjaarden zelfs zo ver dat je vanaf de bestuurdersstoel niet eens meer aparte knopjes hebt om de achterramen te openen en sluiten. Nee, je hebt nu twee knopjes, voor links en rechts, en een knopje waar ‘Rear’ op staat. Als je dat eerst indrukt, kun je de achterramen openen. Sorry, maar welke gladiool verzint zoiets?

Hij rijdt hetzelfde als de Volkswagen

Over het rijden met de Cupra Born kunnen we relatief kort zijn: dat verschilt niet wezenlijk van de ID.3. Hij is dus comfortabel en wat afstandelijk. De Born zou stugger zijn geveerd, maar volgens ons moet dat hooguit om enige promilles gaan; merkbaar is het niet of nauwelijks. Hij is vlot zat, zeker in sprintjes vanaf stilstand en korte inhaalacties. Ook de keuzes qua motoren en accu’s zijn identiek: 45, 58 of 77 kWh en 150 of 204 pk, al zal de Nederlandse importeur zich voor nu focussen op alleen de middelste batterij met het hoogste vermogen – de rest komt in de loop van 2022.

Leuk is de mogelijkheid van een e-Boost-knop, die tijdelijk het vermogen verhoogt naar 230 pk. Dat klinkt al wat meer als Cupra, al komt ook die mogelijkheid pas volgend jaar. Daarnaast schijnt het ESP ook helemaal uit te kunnen, wat met een achterwielaandrijver als de Cupra mogelijkheden tot dwars gedrag zou moeten opleveren. We konden er weinig van bespeuren, maar misschien zat die optie ook nog wel helemaal niet op onze testauto – gaan we later nog eens een keer proberen.

Gemengde gevoelens over de Cupra Born

De Born is op zich een uitstekende auto. Hij doet precies wat ie moet doen, rijdt fijn, er zijn ruime keuzemogelijkheden qua accu’s en opties, zodat er altijd wel iets leuks bij elkaar te configureren is. En dat uiterlijk kon ook nog weleens precies zijn wat veel mensen willen: iets onderscheidends zonder je meteen te verliezen in allerlei overdreven gedoe. En toch laat de Born ons met gemengde gevoelens achter. Was het niet een veel leukere auto geworden als Volkswagen Cupra echt de vrije hand had gegeven? Waarschijnlijk wel, maar dat zullen we nooit weten. Als je voor ongeveer hetzelfde geld een dikker uitgeruste, net iets apartere en flitsender ogende auto dan de ID.3 wilt hebben, ben je bij Cupra alsnog aan het goede adres.

Spekkoper

Nederland speelt op de mondiale, en zelfs de Europese markt natuurlijk geen enkele rol van betekenis. Er is dan ook geen fabrikant die het zich kan veroorloven rekening te houden met ons. Behalve dan als het op EV’s aankomt. Met dank aan de uitstekende, nog altijd stevig groeiende laadinfrastructuur en boven alles de puur door de bijtellingsstrategie gedreven leasemarkt, hoeft Nederland op dit gebied alleen Noorwegen voor zich te dulden.

En dat schept mogelijkheden. Want er is nog altijd verschil tussen auto’s ergens op de markt brengen en zeker weten dat ze verkocht worden. Zo heeft Nederland al meer dan eens beslag weten te leggen op de totale productie van een auto, puur omdat iedereen zeker wist dat ze verkocht zouden worden – of dat zelfs al waren.

In januari gaan de bijtellingspercentages weer omhoog, dus wie nog dit jaar een EV kan leveren, is spekkoper. De Nederlandse importeur doet zijn uiterste best om zo veel mogelijk Borns vóór 1 januari naar Nederland en op kenteken te krijgen. En dat lijkt aardig te lukken. Enige nadeel: weinig keus (alleen 58 kWh en 204 pk), maar dan rij je mooi wel nog een paar jaar tegen het ‘gunstige’ tarief.

Specificaties Cupra Born 58 kWh Performance One (2021)