Je hoeft niet echt per se een professor in automobiele semiotiek te zijn om te zien wat hier aan de hand is. Alle tekenen zijn er, en je kunt ze niet verkeerd begrijpen. De Honda heeft iets duisters en nachtelijks. Hij heeft geborsteld-zwarte lak, hij pronkt met z’n vlijmscherpe aerodynamische hulpjes en de luchtinlaten hebben hun muilen wijd opengesperd. Het verblindende, parelmoerachtige exterieur van de VW heeft dat blauwwitte van een heldere ochtend, zo puur als net gevallen sneeuw. Z’n luchtweerstandverlagende oppervlakten zijn zo zacht en effen als die van een stuk zeep, z’n inlaten zijn vroom en zedig. Welkom op de Parijse autoshow van 2016, in de categorie goed tegen slecht.
Althans: als je meent dat emissieloze auto’s en botsvrije, zelfrijdende voertuigen goedheid representeren. Als dat juist je nachtmerrie is van een helse toekomst, en je smaak iets meer neigt naar gillende benzinemotoren en epische hete hatches, dan is de Type R je goede vriend. Maar hoe je het ook bekijkt, zij aan zij is dit paartje in elk geval het weerwoord op het idee dat alle moderne hatchbacks hetzelfde zijn.
Met wat voor doel is deze Type-R tot leven gebracht?
Het Honda Civic Type R-prototype is een simpel concept: neem het idee achter de huidige Type R (de befaamde circuitverpulveraar) en voer dat uit op het geheel nieuwe Civic-platform. Dat is ook waarom de Parijse showauto ‘prototype’ achter z’n naam heeft staan – het is geen productie-auto. Nog niet. Maar over een jaar wel.
De nieuwe generatie van deze hatch heeft al vorm gekregen, en dat betekent dat de Type R een lagere cabine zal hebben en breder zal zijn dan de huidige uitvoering, en hij krijgt achter een multilink-ophanging in plaats van de huidige torsieas. Plus: hij gaat van 19 inch naar 20 inch wielen. Dat zijn drie karakteristieken die geestdriftig naar een ding wijzen: lagere rondetijden.
En rondetijden, daar lusten ze bij Honda wel pap van, en de liefhebbers van deze auto’s die de fora op internet bevolken, zijn er zo mogelijk nog gekker op. De huidige Type R werd gelanceerd op het hoogtepunt van de Nürburgring-tijdobsessie. Even was hij de snelste voorwielaangedreven hatch op dat circuit. Toen kwamen er een Seat en een Renault en
een Golf en wat allemaal niet, en werd het een beetje druk op het scorebord. Dat is nou eenmaal de consequentie als je je geloofwaardigheid ophangt aan eenvoudig meetbare cijfertjes. Als er dan iets langskomt dat sneller is, sta je een beetje voor aap.
Dat zat ze zeker niet lekker bij Honda?
Ze happen meteen: de Japanners laten zich niet kennen en willen opnieuw, nu met de nieuwe Type R, het Ringrecord in handen krijgen. Het zal wel. Wij zouden liever zien dat het bedrijf zich concentreerde op het bouwen van de best mogelijke hete hatch, een die je laat voelen dat je leeft en daarbij ook nog eens snelle tijden neerzet. We zullen het meemaken.
‘Zij aan zij is dit paartje het weerwoord op het idee dat alle moderne hatchbacks hetzelfde zijn’
Er zijn ook zaken die we al wel weten. Hij zal min of meer dezelfde 2,0-liter turbomotor en handbak hebben als z’n voorganger. Dat betekent een typische Type R-motor, die alleen het blok gemeen heeft met andere Honda’s. De aandrijfas, zuigers, kleppen, turbo, uitlaat, injectoren en de rest van de rataplan zijn allemaal speciaal ontworpen voor deze motor – die doortrekt tot 7.000 tpm en veel, veel vermogen ophoest. In de huidige auto heeft ie 310 pk – veel voor een voorwielaangedreven auto, maar niet zo veel in vergelijking met de vierwielaangedreven vijand, de Ford Focus RS. Misschien zullen ze er nog wat meer pk’s uit weten te persen, maar om eerlijk te zijn, zullen de techneuten dan eerst wel wat meer grip moeten weten te vinden.
Dat zal wel lukken. De bredere banden op een grotere spoorbreedte zullen helpen, samen met het sperdifferentieel. Ook de betere geometriecontrole via de multilink-as zal helpen. De achterwielophanging zal hen zeker in staat stellen ‘m soepeler te laten rijden zonder dat ie minder precies wordt. Hard rijden op hobbelige wegen zal de Type R beter afgaan dan ooit tevoren. De nieuwe R heeft besturing met een variabele ratio, wat ‘m stabieler moet maken op rechte stukken maar nog altijd alert als dat gewenst is.
Gaat het productiemodel veel verschillen van het model op deze foto’s?
Hij gaat er precies zo uitzien als je op de foto’s ziet. En z’n luchtweerstand, aldus z’n ontwerper, is lager dan ooit, terwijl ie meer downforce zal hebben. Hij wordt dus afgrijselijk snel op de Autobahn. De huidige auto heeft een top van 268 km/u – zouden ze nu inzetten op 280 km/u? Naast de weerstand en neerwaartse druk besteedden de designers veel aandacht aan de koeling van de remmen en de aandrijving. Daarom ziet ie er zo klein uit, natuurlijk. Alles, zeggen ze, heeft een aerodynamische functie.
Hij heeft nog een ander doel – het zal geen toeval zijn – en dat is dat ie visueel moet scoren. Hij windt de basale instincten op van de meest hormonale hete-hatch-fans, jazeker, maar ook moet ie een link leggen met Honda’s hightech race-inspanningen.
Ook op de schouders van de VW ID rust meer dan het succes van de auto zelf. Voor een deel is ie namelijk bedoeld als afleiding van de afgrijselijke dieselfraude. De VW Groep had al wel elektrische plannen voordat dieselgate uitbrak, maar toen kwam de echte schok, en werd binnen een maand de beslissing genomen om te starten met de ontwikkeling van MEB. MEB is het speciale, puur elektrische platform waarop de ID leunt. Dat is het dus: de ID is niet alleen een nieuw soort voertuig voor VW, hij moet het bedrijf een nieuwe start geven. Z’n zeepachtige verschijning heeft dus ook een dubbelfunctie: hij moet de handen van VW schoonwassen.
Blijft dit niet gewoon een concept?
Nee, ook de ID komt daadwerkelijk op de markt. De officiële woordvoerder zegt: ‘In 2020, op z’n laatst.’ Dat is dan ook geen seconde te vroeg, zeggen we daarop, want tegen die tijd zijn de eerste Nissan Leafs alweer tien jaar oud. Door een decennium later in te stromen, denkt VW meteen een grote slag te kunnen slaan: dan zijn elektrische voertuigen geheel ingeburgerd. Er zal een volwassen infrastructuur zijn om te laden, en de verbeterde accu’s zullen ervoor zorgen dat de ID een actieradius heeft van 600 kilometer. Tenminste, 600 kilometer naar de onrealistische testomstandigheden zoals die nu worden gehanteerd. Dat klinkt in 2016 goed voor een elektrische auto, maar de Chevrolet Bolt annex Opel Ampera-e geeft nu al 500 kilometer op, vier hele jaren voordat de VW verschijnt. In elektronische technologie is vier jaar niets minder dan een eeuwigheid. We vermoeden dat VW zich verschuilt.
Want dit is een auto met een heel lage luchtweerstand, en juist dat is cruciaal als het aankomt op de actieradius van elektrische auto’s. Een designer vertelt dat het vervangen van de buitenspiegels door XL1-achtige minicamera’s al dik 30 kilometer extra oplevert. Koelopeningen zijn verkleind tot wat de accu’s en de inzittenden minimaal nodig hebben, en ze sluiten zichzelf als de lucht niet wordt gebruikt. De onderkant is plat, de ruiten gestroomlijnd, de banden dun. Natuurlijk hadden ze ‘m een traanvorm kunnen geven, zoals de XL1. Designchef Klaus Bischoff zegt: ‘Niemand koopt een traan.’ Zie je: ze gaan ‘m verkopen, en ze willen er veel van verkopen.
Wat is er speciaal aan dat nieuwe platform van de ID?
De MEB-componenten bieden geen grote verrassingen. Het is in feite gewoon een dwarsdoorsnede van alles wat we al kennen uit recent verschenen elektrische auto’s: een plat pak accu’s onder de vloer, een cilindrische motor bij de as. (We zeggen ‘recent’ – maar het is eigenlijk zo dat het concept van een elektrisch aangedreven ‘skateboard’ teruggaat naar de GM-conceptcars uit de jaren negentig, alleen ging men er toen nog van uit dat de motoren zouden worden aangedreven door brandstofcellen en het platte deel uit waterstoftanks zou bestaan.)
Net als de Kever, de auto waarmee het ooit allemaal begon voor VW, heeft de auto die de firma weer op de rit moet krijgen z’n motor achterin. Het is er een met 170 pk – genoeg, zeggen ze in Wolfsburg, voor ‘rijplezier’, maar prestatiecijfers krijgen we niet. Het platform is ook voorbereid op (maar nog niet helemaal klaar voor) autonoom rijden. Vanaf 2025 of zo, zegt VW. In de ID-conceptcar druk je op de VW-badge op het stuur en verdwijnt de stuurkolom in het dashboard. De auto zou dan de leiding moeten nemen en de bestuurder kan zijn stoel omdraaien en een film kijken, of met de kinderen praten.
Welke plek in de Volkswagen-familie zal de ID innemen?
De ID is korter dan een Golf, maar ruimer dan een Passat. Doordat de traditionele aandrijflijn ontbreekt – motor, bak, uitlaat, radiator en nog veel meer – is er extra ruimte voor mensen. De airco heeft de plaats ingenomen waar ooit een motor zat, en dus komt het dashboard 200 millimeter verder te zitten. De voorruit verhuist mee, en zodoende krijgt de auto zijn opvallende proporties een korte kap, want er hoeft niet veel onder, en een lange wielbasis die ruimte schept voor accu’s en mensen.
‘De Type R windt de instincten op van de meest hormonale hete-hatch-fans, maar linkt ook met Honda’s race-inspanningen‘
Bischoff zegt: ‘Dit onderdelenpakket is het paradijs voor ontwerpers. We kunnen de wielen helemaal op de hoeken plaatsen. Omdat er geen verbrandingsmotor is, is er ook veel minder behoefte aan koeling. Het statement van onze EV’s zal zijn: we gaan grille-loos. De gezichtsuitdrukking wordt gevormd door alleen de koplampen en ons logo.’ De koplampen zijn ontworpen om aan te geven wat de auto van plan is als ie autonoom rijdt, door middel van ‘oogcontact’. ‘Als de sensoren een voetganger identificeren, kijken de ogen hem aan’, zegt Bischoff, waarmee hij bedoelt dat de koplampen van de ID de voetgangers dan zullen verlichten. Als de auto besluit hen voorrang te geven, zal er een aantal groene lampjes op z’n voorkant oplichten.
Pure vriendelijkheid dus deze ID?
Ah, daar zijn we dan helemaal: de emissieloze, bestuurderloze, eerbiedwaardige auto. Goed natuurlijk voor het milieu en leuk voor de buren, maar is ie ook leuk voor mensen die graag een lekker stukje rijden? Onze houding zal veranderen, wat dat laatste betreft. Want ga maar even na: hoe keek je vijf jaar geleden naar een EV? Niet zoals nu, dat weten we zeker, want zowel de auto’s als de context zijn totaal veranderd. Zo zal je idee over autonomie de komende jaren ook een totale transformatie ondergaan, omdat de context, de uitvoering en de competentie van autonomie zonder zullen veranderen.
Toch wil de hedendaagse Type R-fan iets anders, en dit prototype levert dat. Honda gaat ‘m dus snel bouwen, maar natuurlijk komen de Japanners ook met iets heel schoons en groens. VW gaat zich evenmin louter en alleen richten op zaken als de ID. Het zal ook na 2020 nog steeds Golfjes maken. Inclusief GTI’s.
Het bedrijf lanceerde recent de GTI Clubsport S, een auto die zo happig is op het ronderecord van de Nürburgring dat ie z’n achterbank is vergeten mee te nemen uit de fabriek. Dus VW mag zichzelf afschilderen als een heilige, de liefhebbers van een snel rondje blijven heus wel aan hun trekken komen.
Reacties