Uitgelicht: Mini Airstream

TopGear-fans en caravans gaan ongeveer even fijn samen als Geert Wilders en Femke Halsema (of, zo je wilt, als water en olie). Maar heel weinig van de miljoenen kijkers die ons televisieprogramma wereldwijd trekt, zullen in tranen zijn uitgebarsten toen ons beroemde drietal in een je wellicht bekende aflevering hun caravan in de hens staken. En geen enkel weldenkend mens kan er bezwaar tegen hebben gehad toen Richard een caravan met een hijskraan optakelde en vervolgens te pletter liet vallen op een landingsbaan.

We haten – met passie! – de manier waarop caravans er uitzien, hoe hun interieurs zijn gebouwd, en hun aanstellerige namen die je op het verkeerde been zetten (even ter herinnering: de Lunar Quasar, de Bailey Pageant Provence, de Beyerland 420 LB Vitesse LX, de Caravelair Antaris Luxe, de Knaus Sudwind 550 SSK of gewoonweg Kip). En we haten vooral hun zielige, tergende tempo op wegen die veel geschikter zijn om de mogelijkheden van, pak ‘m beet, een Lotus Elise eens uitgebreid te testen.

De gedachte aan een caravan als icoon, een klassiek ontwerp, maakte ons op de redactie dus erg aan het lachen toen we werden gebeld. We lachten door tot het tijd was om naar huis te gaan. Maar de volgende ochtend keken we naar de foto’s in de post en zo’n caravan bleek wel degelijk te bestaan. Hij heet de Airstream.

Het is een aluminium wonder op wielen dat een tijdloos, modern-retro gevoel uitstraalt. Je herkent de vorm waarschijnlijk uit films, waar-ie te pas en te onpas is gebruikt (doorgaans bewoond door een gescheiden politieagent met een drankprobleem en een lastige tienerdochter). De caravan die je op deze pagina’s voortgesleept ziet worden door een Mini Cooper S Clubman – we zijn optimistisch van nature, maar zeggen er meteen bij: probeer dit niet huis – is het resultaat van een samenwerking tussen Airstream, Mini, en het chique Deense meubelmerk Republic of Fritz Hansen.

Hm. Mooie auto en mooie caravan en minimalistische Scandinavische stoelmaker die samen een soort uitstraling en interieur brengen alsof het om een tijdelijk verblijf voor surfers gaat: dit zou wel eens de slechtste samenwerking kunnen zijn sinds Mariah Carey en Westlife besloten samen een ballade van Phil Collins te verkrachten.

‘Ik ben me terdege bewust van het beroerde imago van caravans in Europa’, zegt Airstreams baas Bob Wheeler. ‘Het wordt beschouwd als iets voor de lagere sociale klassen. Maar hier in de VS is dat anders, hier roepen caravans niet zo’n slecht beeld op. En zeker Airstream is niet een merk dat wordt gezien als een domme witte doos op wielen. Onze producten hebben een unieke plaats in de Amerikaanse cultuur. De geschiedenis van het merk, de culturele erfenis, het feit dat ze handgemaakt worden en helemaal van aluminium zijn, de stoere klinknagels.’

In 1931 opgericht door ondernemer en onvermoeibaar reiziger Wally Byam, is Airstream de uitvinder van een formule: een monocoque (één ruimte), een geribbelde, aluminium carrosserie, een op de vliegtuigindustrie gebaseerde bouwstijl en een ontwerp dat doet denken aan iets vliegends – en op een briljante manier is het Airstream nooit meer gelukt om dat imago af te schudden.

‘Opzienbarend: de hele zijkant van de caravan kan open, klapt neer en onthult een watervast interieur, venals een modern loungebed dat ook als zonnestoel kan worden gebruikt’

Vreemd genoeg, hoewel het ontwerp herinneringen oproept aan decennia waarin alles werd gemodelleerd naar vliegtuigen (want die waren modern), ziet een Airstream er in 2009 nog altijd echt modern uit, en raakt bij ons dezelfde snaar als, eens denken, ja, een Riva Aquarama-speedboot. Er staat er zelfs een in het Museum of Modern Art in San Francisco, en het was Airstream dat de eerste astronauten die terugkwamen van de maan tijdelijk huisvestte – toen ze werden nagekeken op ‘maanziekten’. Dat is niet iets dat de Lunar Quasar de Airstream kan nazeggen, hoe hard ze dat met zo’n naam ook lijken te willen.

Nu de Airstream recent werd gelanceerd in Europa, is de samenwerking met Mini en Fritz Hansen gedeeltelijk gezamenlijk opportunistisch denken, en gedeeltelijk reclame voor het merk. ‘Mini is een beroemde naam in de auto-industrie,’ zegt Wheeler, ‘en heeft zichzelf op een werkelijk briljante manier heruitgevonden. Het is guitig en een beetje anders, en die kwalificaties passen ook perfect bij Airstream. Daarbij is het gewoon zo dat je eigen merk ook wat kan leren van de superontwerpers van Mini en Fritz Hansen, dus dat maakt het helemaal mooi.’

Christian Rasmussen, een ontwerpchef bij Fritz Hansen, legt het uit. ‘We kregen met Mini het idee om iets samen te gaan doen, twee jaar geleden op een conferentie in Monte-Carlo. Dat merk heeft een geschiedenis die bij ons merk past, die we begrijpen. Daarna hebben we samen aan Airstream gevraagd om ook mee te doen. Het idee was om vrijheid, flexibiliteit, jeugd en humor samen te brengen.’

Die culturele en esthetische samenwerking heeft geleid tot iets dat ieders oog zal strelen – al vinden wij persoonlijk het surfthema wel een beetje te veel van het goede. De Mini Clubman heeft een diepzwarte laklaag, met accenten van zwart neopreenkunststof in wetsuitstijl, en een helgroene lijn. Rasmussen vertelt dat het project oorspronkelijk zou worden onthuld op de beroemde kunstbeurs van Miami, vandaar de donkere kleur: dat zou mooi contrasteren met het strandzand. (Het geheel zal nu op de Milanese ontwerpbeurs worden onthuld, die geheel zandvrij maar desalniettemin vrij stijlvol is.)

In het interieur van de auto is veel neopreen gebruikt: op de stoelen en in de ruimtes waar men de zuurstofflessen kan opbergen (gekke jongens, die onderwatersurfers).

De caravan is uitgebreid onder handen genomen. Bob Wheeler vertelt dat Airstream al een grote sprong voorwaarts maakte toen en een nieuw publiek aan zich heeft weten te binden toen het de interieurs van de caravans veranderde van ‘grootmoeders keukenstijl naar iets meer Deens-moderns’, maar Fritz Hansen is een stap verder gegaan dan dat. De buitenkant is evenals de Mini van neopreen voorzien (‘we wilden gewoonweg wat minder aluminium’, zegt Rasmussen), maar opzienbarender is wel dat een hele zijkant van de caravan open kan, neerklapt en dan een watervast interieur onthult, evenals een modern loungebed dat ook als zonnestoel kan worden gebruikt. Dat is een eerbetoon aan de legendarische, Deense meubel-ontwerper Poul Kjaerholm, en afgezet met biezen van, jawel, neopreen.

Niks geen gekkigheid met harde kunststoffen op banken of formica tafeltjes. In plaats daarvan krijg je herinterpretaties van Arne Jacobsens Egg-stoel en zijn Swan-stoel, en een tafel met vier heuse Series Seven-stoelen. De Egg-stoel heeft een nieuw onderstel gekregen opdat hij altijd perfect in balans blijft. De vloer van de Airstream is afgewerkt met hout, evenals het tafelblad. Het gebruikte hout is van hetzelfde soort als dat wordt gebruikt in peperdure jachten.

Het is helder: het draait hier om surfers die a) een verrassend uitgesproken en zeer esthetische verantwoorde smaak hebben, en b) een hoop geld. Voor dat geld krijgen ze dan wel het ultieme, mobiele strandhuis, ook als we even de vraag over het hoofd zien of een 1,6-liter Mini eigenlijk wel in staat is om een bijna zeven meter lange Airstream-caravan voort te sleuren. Het geheel is echt áf, perfect uitgevoerd, zoals je mag verwachten als het in elkaar is gezet en gebouwd door BMW in München. Het kostte acht maanden om het te voltooien.

‘Caravans zijn in Denemarken niet bepaald cool’, zegt Rasmussen. ‘Want het leven dat mensen associëren met een caravan is niet cool. Maar de Airstream is wel echt heel cool, al was het maar door zijn vorm, die zo organisch is. Het is mijn droom om deze combinatie ergens geparkeerd te zien staan in Malibu of Big Sur.’

Toegegeven: de Mini noch de Airstream heeft een hoog fish ‘n’ chips-gehalte, dus Jeremy Clarkson zal er niet erg opgewonden van raken. Maar in de fik steken zal-ie dit duo ook niet.