Uitgelicht: Ferrari Scuderia Spider 16M

Hoe omschrijf je een uitlaatgeluid met louter woorden? Roffel, brul, huil, schreeuw, gejank, geraas, getetter? Hoe dan ook, in dit geval is het niet genoeg want het geluid dat de nieuwe Ferrari Scuderia Spider 16M uitstoot, is echt niet in woorden te vatten – hoe welluidend, treffend en poëtisch je ook bent. Pak het synoniemenboek erbij, lardeer de mooiste woorden met wat halfrijm, zet Caps Lock aan en zoek de mooiste schreeuwende VROOOAAAP-kreten uit de Michel Vaillant-boeken erbij, maar dan nog kom je niet eens in de buurt. Toch gaan we het proberen. Misschien is de menselijke reactie op het geluid van de Scuderia 16M in een lange tunnel beter geschikt om het te omschrijven. Eerst gaat iedere haar in je nek en op alle andere plaatsen waar haar groeit, omhoog staan. Daarna zoeken ze een snel heenkomen omdat je lichaam in een lichte shock raakt. De lichte shock gaat bijna onmiddellijk over in een tamelijk zware shock wanneer je zenuwstelsel zich ten volle realiseert hoe hard het geluid is wanneer de V8 je toeschreeuwt bij maximale toerentallen, met de uitlaatkleppen helemaal geopend. Je ogen vernauwen zich, je trekt je hoofd onwillekeurig iets in en je kaakspieren spannen zich aan. Je moet er echt doorheen. Mooi kun je het geluid niet noemen. Het is scherp en hard en dient een doel, maar het is ook asociaal: een keiharde schreeuw. Het is bijna alsof het de 16M niet echt interesseert wat voor geluid hij maakt, hij doet het gewoon, net zoals racewagens het gewoon doen. Het is het resultaat van z’n functie, niet een gevolg van eindeloze, zogeheten sound-engineering of ander kunstmatig gefröbel. Het is een geluid dat bijna – maar net niet helemaal – te veel is, zoals een rit in de meest extreme achtbaan die je kunt bedenken. Je gaat er niet dood van, maar je hartslag schiet omhoog. En je weet dat je echt iets hebt meegemaakt dat je raakte.

‘Op geen enkel punt heb je het gevoel dat deze 16M iets anders zou kunnen zijn dan een lichtgewicht machine, zoals hij van bocht naar bocht danst. Hij is stabiel, maar levendig’

Het is zo’n extreme sensatie, dat het de vraag oproept of auto’s ook té extreem kunnen zijn en of het verkennen van de grenzen van wat een menselijk lichaam kan weerstaan goed of slecht is. In dit geval is het helemaal goed, want de mensen die deze auto rijden – mensen zoals jij, mensen die van auto’s houden – weten dat zijn furie er uitsluitend is om op de juiste manier gebruikt te worden en dat-ie er tevens om smeekt om getemd te worden. Het klinkt misschien raar, maar alles wat in deze auto zit, is erop gericht om je daarbij te helpen. Hij staat aan jouw kant, ongeacht hoe goed of slecht je kunt sturen. Nuchter beredeneerd is dit een overbodige auto. Maar wij doen niet aan nuchter redeneren. Zij die er wel aan doen, zullen zeggen dat de Ferrari 430 Scuderia (de coupé, die met het dak dus) een circuitgeoriënteerde, lichtgewicht, high-performance en van keramische remmen voorziene downforce opwekkende Ferrari F430 is. Geen luxe bekleding, overal koolstofvezel, meer vermogen en daardoor compleet ontwikkeld voor het circuit, net als een Porsche 911 GT3 maar nog puurder, technologisch hoogstaander en compromislozer. Het heeft dus helemaal geen zin om van zo’n ding het dak af te halen, want ‘cabrio’s’ kunnen natuurlijk nooit echte circuitwagens zijn. Ze hebben niet de vereiste stijfheid om goed genoeg te kunnen presteren en ze zijn bovendien zwaarder vanwege alle toevoegingen om het gebrek aan stijfheid van het dak te compenseren. Dan hebben we het nog niet eens over de staketsels, elektromotoren en kabels die nodig zijn om het dak naar binnen en naar buiten te takelen. Kortom: deze auto, de Ferrari 430 Scuderia 16M Spider, is een overbodige auto. Had nooit gebouwd mogen worden, zeggen de stuurlui aan wal. Nou, dat is gelul. Noem me een automobilist die het verschil in torsiestijfheid tussen de coupé Scuderia en deze dakloze 16M Scuderia kan voelen en laat hem me vervolgens uitleggen op welke manier de verminderde stijfheid doorwerkt op de wielophanging en ik vertel je of ik met een zeer ervaren coureur te maken heb – of met een leugenaar. De extra 90 kilo ten opzichte van de coupé (1.440 kilo in plaats van 1.350 schoon aan de haak, oftewel 7,2 procent) laat zich uiterst lastig voelen. De acceleratie van 0 naar 100 km/u is met 3,7 seconden slechts één tiende langzamer dan die van de coupé. Het is dus onzin. Bovendien zijn alle 499 16M’s die gefabriceerd worden, al verkocht.

De meest opwindende straat-Ferrari ooit

Ik zal de knuppel in het hoenderhok gooien. De Scuderia 16M die je op deze pagina’s ziet acteren, is niet alleen de beste Ferrari in het huidige gamma van de Italiaanse fabriek, maar is tevens de meest opwindende straatauto die Ferrari ooit heeft gebouwd. Ja. Echt wel. Nu denk je vast dat ik aan het doordraaien ben, maar ik blijf bij mijn mening. Ik ben nou eenmaal niet sentimenteel en haal niet bij ieder nieuw model huilend van heimwee het mooie verleden van een merk erbij. Voor mij zijn oudere auto’s inferieur, dus iedere Ferrari van vóór deze moet buigen voor de 16M als het gaat om drama. Inclusief de Enzo, die bovendien minder snel weg is op het Fiorano-testcircuit van Ferrari. In mijn ogen is ook de coupé van de Scuderia inferieur aan de 16M en wel om de simpele reden dat je het dak er níét af kunt halen. Je kunt de trommelvliesverscheurende huil van die fantastische en 510-pk sterke 4,3-liter V8, die binnen één hartslag doorjankt naar de 8.500 toeren, nou eenmaal niet ongefilterd je hele hoofd laten vullen wanneer je de dampige lucht van een tunnel opensplijt. Je kunt de wind niet voelen die over je hoofdhuid jaagt wanneer je accelereert, je ruikt de landlucht niet en je moet het uitputtende, superintense en in vervoering brengende gevoel missen dat je overvalt wanneer je een lange rit op hoge snelheid in een open auto hebt overleefd. En je kunt niet omhoogkijken naar de lucht. Met de 16M krijg je dat allemaal wel en het blijft desondanks een Scuderia. Alle argumenten over het bestaansrecht van deze auto zijn compleet verdwenen wanneer je erin rijdt. Ik zou het zelfs een ongelofelijke schande vinden wanneer Ferrari ‘m níét zou hebben gebouwd.

‘Ik zal eens even de knuppel in het hoenderhok gooien. De Scuderia 16M is niet alleen de beste Ferrai in het huidige gamma van de Italiaanse fabriek, maar is tevens de meest opwindende straatauto die Ferrari ooit heeft gebouwd’

Dus we pikken de knalgele 16M op bij de poorten van Maranello en nemen ‘m mee naar een paar favoriete trajecten van de testrijders ten zuiden van de stad. Kijk op www.viamichelin.com, zoek op Maranello, Italië, en zoom één klik uit. Dan zie je een klein weggetje met de naam P3, dat naar het zuiden kronkelt en de heuvels inloopt, richting Montardone en Serramazzoni. Dat weggetje afdenderen is een goede manier om kennis te maken met het karakter van de 16M.

De Ferrari F430 Scuderia 16M danst

De besturing en de manier waarop-ie reageert op commando’s van je vingertoppen, vormen de belangrijkste graadmeters voor een auto – meer dan het motorgeluid. Deze besturing is als die van een Lotus als het gaat om superieure accuraatheid, delicaatheid en feedback van het wegdek. Hij is puntig en direct, maar niet zo gevoelig dat je bang bent om twee rijbanen op te schuiven als je niest. Op geen enkel punt heb je het gevoel dat deze 16M iets anders zou kunnen zijn dan een lichtgewicht machine, zoals hij van bocht naar bocht danst. Hij is stabiel maar levendig, klaar om de volgende bocht aan te vallen. De grip is fenomenaal en bij de relatief lage snelheden op deze door verkeer dichtslibbende wegen kom ik niet eens in de buurt van een piepende band. De weg is desondanks fantastisch en je zult zien dat de groene lijn die erlangs loopt om aan te geven dat het een landelijke weg is, verder doorloopt naar het zuiden op de P12 richting Pavullo, Sestola en dan naar de uitlopers van de Monte Cimone. Al deze wegen zijn de moeite van het verkennen waard voor het geval je ooit eens een pelgrimstocht naar Maranello wilt ondernemen. Het is geen wonder dat de Ferrari-jongens ze regelmatig gebruiken voor hun ritjes. Ondanks die omgeving van intense schoonheid, heb ik daar nauwelijks oog voor. Ik moet mezelf tot de orde roepen, ademen, de lucht als het ware opdrinken om het überhaupt maar te zien. Het dak is naar beneden, uiteraard – het lag een milliseconde nadat ik de auto startte al opgeklapt achterin – en dat betekent dat de groene heuvels en prachtige dorpjes recht in mijn gezichtsveld opdoemen, maar het uitzicht heeft op dit moment nou eenmaal niet mijn prioriteit.

Superfast2-versnellingsbak

Mijn eerste doel is om nader kennis te maken met deze fantastische auto. Wanneer je een vaste TopGear-lezer bent, zul je wellicht weten dat de Scuderia de eerste Ferrari was die de F1 Superfast2-versnellingsbak kreeg, een gerobotiseerde handbak met ongelooflijk snelle schakeltijden. Het schakelen duurt 60 milliseconden en ik zette de op het stuur gemonteerde manettino-knop in de stand Race om er het maximale uit te halen. Hij schakelt zo snel over, dat je lichaam niet de kans krijgt om erop te reageren. Het gebeurt gewoon. Dat is ook zo’n aspect aan deze auto dat ‘m boven alle anderen verheft. Wanneer de toekomst van Ferrari neerkomt op lichtgewicht onderdelen en het gebruik van Formule 1-techniek zoals deze, dan ben ik er voor. Vanaf Pavullo rijden we naar het oosten op de SP27 naar Monticello, vervolgens rijden we over de SP4 naar het noorden richting Marano sul Panaro. Daar aangekomen, slaan we op een interessante V-splitsing linksaf en rijden bergop over de SP21 naar San Dalmazio en vervolgens weer naar beneden via de SP18 naar Castelvetro di Modena. Ferrari bouwt niet langer actief auto’s op basis van tests op deze wegen, maar gebruikt ze alleen nog voor een laatste testrit of een shake down. Dus het is ook hier een zeldzame verrassing wanneer je wordt geconfronteerd met een gecamoufleerde F450 en een langs schietende, rode F430 met een gekke dikke kont. Al het hoge-snelheid testwerk wordt gedaan op Fiorano en gelet op de reacties van de lokale bevolking op de 16M, krijg je de indruk dat ze dat jammer vinden. Hij is enorm intens, deze Scuderia. Er zijn weinig compromissen gesloten als het gaat om comfort en het is op de grens van een overdosis. Vooral wanneer de kleppen zich openen in het uitlaattraject en het motorgeluid als een spervuur op je gehoorgang wordt afgevuurd. Een geschokte reactie is de enige mogelijke – het is een extreme machine die geen tijd heeft voor mensen die er iets anders mee willen doen dan rijden, snel en precies rijden. Hij vraagt je volledige aandacht gedurende iedere seconde dat je achter het stuur zit en zoals je kunt zien op de foto op deze pagina’s, is er nog iets wat mijn aandacht vroeg in de achteruitkijkspiegel van de Scuderia. Dat moet de nieuwe Lamborghini LP560-4 Gallardo Spyder zijn, die aan de staart van de Ferrari hangt.

Motor
4.308 cc
V8
510 pk
470 Nm

Afmetingen
4.512 x 1.923 x 1.214 mm (l x b x h)
2.600 mm (wielbasis)
1.420 kg
95 l (benzine)
220 l (bagageruimte)

Prestaties
top 315 km/u
0-100 km/u in 3,7 sec.